رمز جاودانگی عاشورا
مقدمه
هیچ حادثه ای به جاودانگی و ماندگاری “کربلا” نمی‌رسد و در این حدّ، در ذهن‌ها و زندگی‌ها زنده نیست و اینگونه فراگیر زمان‌ها و مکان‌ها و انسان‌ها نگشته است و موج آن مثل عاشورا همیشه متلاطم نمانده است. رمز آن در چند مسأله نهفته است، از جمله:
- خدایی بودن آن: حرکت حسین(ع)، جهاد و شهادتش، انگیزه و محرّکش همه و همه برای خدا بود و هر چه که “لله” باشد، رنگ جاودانه می‌گیرد. نور خدا خاموشی ندارد و جهاد برای حق، همواره امتداد می‌یابد. قیام برای خدا فراموش نمی‌شود و نورش خاموش نمی‌گردد؛ چون که رنگش خدایی و نورش الهی است.
- افشاگری‌های اسرای اهل بیت: هر انقلابی، یک بازو می‌خواهد و یک زبان، خون و پیام، عمل و تبلیغات. خطابه‌های زینب و سجاد(ع) و سخنان بازماندگان کربلا در دوران اسارت، نقش مهمّی در افشاگری چهرۀ دشمن و خنثی کردن تبلیغات دروغین امویان و آگاهی مردم از ماهیت قیام و شخصیّت سید الشهدا و شهیدان عاشورا داشت و سبب شد امویان نتوانند پرده بر جنایات خویش بکشند و آن حادثه را از یادها ببرند.
- احیاگری‌های “ذکر”: در تعلیمات ائمّه، تأکید فراوان شده که برای امام حسین(ع) و شهدای کربلا گریه کنند، نوحه بخوانند، شعر بسرایند، عزاداری کنند، زیارت روند، بر تربت امام حسین سجده کنند. اینها همه سبب شده که مکتب عاشورا و حادثۀ کربلا و مظلومیّت امام حسین(ع) و شهدای کربلا، به‌صورت زنده و جاوید و فراگیر باقی بماند. نقش “یاد”، “بکاء”، “زیارت”، “شعر”و “مرثیه” در جاودانه ساختن عاشورا مهم است[۱].
- کیفیّت حادثه: نفس حوادث عاشورا و اوج فداکاری‌ها و اخلاص یاران امام و اوج خشونت و بی‌رحمی سپاه کوفه نسبت به سید الشهدا و غربت و مظلومیّت و عطش در اوج خود، همه و همه این حادثۀ بی‌نظیر را ماندگار ساخته است[۲].
منابع
پانویس
- ↑ در این زمینه ر. ک: مقالۀ «سنّت احیاگری»، جواد محدّثی (چشمۀ خورشید، ج۱، مجموعه مقالات کنگرۀ امام خمینی و فرهنگ عاشورا).
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۰۱.