شبهه در معارف دعا و زیارات
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شبهه است. شبهه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شبهه در لغت - شبهه در نهج البلاغه - شبهه در کلام اسلامی - شبهه در معارف دعا و زیارات - شبهه در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
واژه شبهه با اشتباه هم‌خانواده و از ریشه شبه و شباهت است. وقتی در تشخیص چیزی از چیز دیگر به خاطر شباهت بین آنها اشتباه رخ دهد، شبهه روی داده است. شبهه اشتباه نمودن میان حق با باطل است، آن‌گاه که شیطان و قوه وهم، باطل را در لباس و صورت حق تصویر می‌کند و شبیه حق جلوه می‌دهد. در قرآن آمده است که بنی‌اسرائیل در کشتن و به صلیب کشیدن حضرت عیسی (ع) دچار شبهه شدند: ﴿وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ﴾[۱].
امام علی (ع) می‌فرماید: شبهه را از آن‌رو شبهه نامیده‌اند که شبیه حق است[۲]. امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه درباره شبهه به د و مطلب اشاره فرموده است: نخست این که شبهه از ابزارهای مهم شیطان در گمراه ساختن مردم است، زیرا شیطان باطل را به صورت و لباس حق می‌نمایاند: «(شیطان) برای ما هر چه می‌طلبد هواهای نفسانی است و به هر چه اشارت می‌کند اعمال شبهه‌انگیز»[۳]. و دوم درخواست آن حضرت از خدای متعال برای آگاهی و شناخت شبهات و زدودن آنها: «وَ أَزِلْ عَنِّي كُلَّ شَكٍّ وَ شُبْهَةٍ»[۴]؛ «هر شک و شبهتی از دلم بزدای». و نیز می‌فرماید: «بار خدایا بر من فروغی تابناک افکن که... در روشنایی آن از دام هر شک و شبهه برهم»[۵].[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ «در حالی که او را نکشتند و به صلیب نکشیدند، بلکه بر آنان مشتبه شد» سوره نساء، آیه ۱۵۷.
- ↑ نهج‌البلاغه، خطبه ۳۸.
- ↑ نیایش بیست‌و‌پنجم.
- ↑ دعای ۴۷.
- ↑ نیایش بیست‌و‌دوم.
- ↑ شرح صحیفه سجادیه، محمدعلی مدرسی چهاردهی، المکتبة المرتضویه، تهران، ۱۳۶۰؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی اکبر قرشی، دارالکب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمددشتی، آدینه سبز، تهران، ۱۳۸۷، چاپ چهارم.
- ↑ شیرزاد، امیر، مقاله «شبهه»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۸۴.