شجره ملعونه
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شجره ملعونه است. شجره ملعونه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شجره ملعونه در قرآن - پرسش مرتبط نداردشجره ملعونه به معنای درخت نفرین شده، دودمان و خاندان ملعون است[۱].
مقدمه
در روایات، شجرۀ ملعونه و شجره خبیثه که در قرآن کریم آمده است ﴿وَإِذْ قُلْنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلاَّ فِتْنَةً لِّلنَّاسِ وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي الْقُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا يَزِيدُهُمْ إِلاَّ طُغْيَانًا كَبِيرًا﴾[۲]، ﴿وَمَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِن فَوْقِ الأَرْضِ مَا لَهَا مِن قَرَارٍ﴾[۳]، به بنی امیّه و آل مروان تفسیر شده است. پیامبر خدا (ص) هم به مروان و هم به جدّ او ابی العاص بن امیه فرمود: «إنّکُمُ اَلشَّجَرَةُ اَلْمَلْعُونَةُ فِي اَلْقُرْآنِ».[۴] پیامبر خدا (ص) در خواب دید که بنی امیّه از منبر او بالا و پایین می‌روند، ناراحت شد. آیه نازل شد و اشاره به این خواب و شجرۀ ملعونه کرد. ابن عباس هم نقل کرده که أَنَّ اَلشَّجَرَةَ اَلْمَلْعُونَةَ فِي اَلْقُرْآنِ بَنُو أُمَيَّةَ[۵]. علامۀ امینی منابع این موضوع را از کتب اهل سنت آورده و به فتنه‌ها و فجایعی که امویان و مروانیان نسبت به اسلام و مسلمین و مقدّسات داشتند اشاره کرده است. این دودمان، همچون درختی ریشه در کفر و فساد بودند که شاخ و برگشان جز ظلم و گناه نمی‌پراکند و سایۀ آن هم شوم بود[۶].
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۳۲.
- ↑ اسراء، آیه ۶۰
- ↑ ابراهیم، آیۀ ۲۶
- ↑ «شما همان شجرۀ ملعونه‌اید که در قرآن است». الغدیر، ج ۸ ص ۲۴۸
- ↑ الغدیر، ج ۸ ص ۲۴۸
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۳۳۲.