شورش مردم خراسان
شورش مردم خراسان از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شورش مردم خراسان در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
ناحیه خراسان از زمان ولایتداری علی بن عیسی بن ماهان صحنه فتنه‌های خونین بود؛ زیرا علی بن عیسی ستمگری بی‌باک بود و در تمام مدت حکومت دیرپای خویش با زورگویی و زیاده ستانی در خراسان حکمرانی کرد تا آنکه بهره‌کشی‌های ظالمانه‌اش مردم را به ستوه آورد و اعتراض همگان را برانگیخت. با این همه، هارون الرشید همچنان از او حمایت می‌کرد؛ زیرا علی بن عیسی علاوه بر آنکه خزانه خود را از این چپاول‌ها می‌انباشت، هدایا و تحفه‌های فراوانی برای خلیفه و دیگر دولتمردان بانفوذ دربار می‌فرستاد. البته هارون یک بار به سال ۱۸۹ ق. برای رسیدگی به شکایات و دادخواهی مردم خراسان عازم آن دیار شد، اما علی بن عیسی با ارسال هدایای شاهوار برای خلیفه و فرزندانش در شهر ری، نظر وی را جلب کرد و خلیفه که از این هدایا راضی شده بود بازگشت و علی را در سمت خویش ابقا کرد[۱]. بدین ترتیب، اهل خراسان که از دادرسی خلیفه ناامید شده بودند، سر به شورش بر آوردند و رافع بن لیث - نواده نصر بن سیار - را به پیشوایی خود برگزیدند. چون خطر بدین‌سان بزرگ شد، هارون، هرثمة بن اعین را به ظاهر برای کمک به علی بن عیسی، ولی در واقع برای دفع شر او به مرو فرستاد[۲]. هرثمه با آنکه علی بن عیسی را در بند و اموال او را مصادره کرد، فتنه رافع همچنان در سمرقند و اطراف آن ادامه داشت و مایه بیم و نگرانی بود؛ از این‌رو هارون به سال ۱۹۲ ق. خود راهی خراسان شد تا قدرت خلافت را در آن دیار استحکام بخشد؛ اما پیش از آنکه اقدام مهمی در این زمینه انجام دهد، در سوم جمادی الآخر سال ۱۹۳ در توس درگذشت[۳] و سرکوب آشوب رافع و پیروانش به زمان مأمون موکول شد.[۴].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ الکامل، ج۲، ص۱۹۱ و قس: بیهقی، ابوالفضل محمد بن حسین، تاریخ بیهقی، ص۴۱۴-۴۲۱.
- ↑ الاخبار الطوال، ص۳۸۷.
- ↑ الکامل، ج۶، ص۲۱۱.
- ↑ خضری، سید احمد رضا، تاریخ خلافت عباسی از آغاز تا پایان آل بویه ص ۶۳.