ابواسماء رحبی شامی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث صحابه است. ابواسماء رحبی شامی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: ابواسماء رحبی شامی در تراجم و رجال - ابواسماء رحبی شامی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| ابواسماء رحبی شامی | |
|---|---|
 تصویر کهنی از شهر دمشق | |
| نام کامل | ابواسماء رحبی شامی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | حمیر |
| محل زندگی | دمشق |
| از اصحاب | پیامبر خاتم |
مقدمه
وی منسوب به تیره بنی‌رحبه از قبیله حمیر است[۱]. نامش را به اختلاف عمرو بن مرثد، عمرو بن اسماء رحبی دمشقی[۲] و عبدالله گفته‌اند[۳].
در صحابی بودن او اختلاف است. بیشتر تراجم نگاران او را در شمار صحابه یاد کرده‌اند[۴]. برخی نیز او را تابعی[۵] و از اهالی رحبه دمشق دانسته‌اند که با دمشق یک میل فاصله دارد[۶]، ولی به دلیلِ تابعی بودن وی اشاره نکرده‌اند. به نظر می‌رسد انتساب او به تیره بنی رحبه، صحیح‌تر از انتساب او به رحبه دمشق باشد. ابن حجر دو طریق برای روایت ابواسماء از رسول خدا (ص) بیان کرده و در سند دوم که از طریق ابن منده نقل شده، گفته است «وفي سنده من لايعرف». احتمالاً برخی با توجه به این طریق سند، در صحابی بودن ابواسماء تشکیک کرده‌اند. در اثبات صحابی بودن وی، از او نقل شده است که گفت: در وفدی، خدمت رسول خدا (ص) رسیدم و با او بیعت کردم. آن حضرت با من دست داد و مصافحه کرد. من با خود عهد کردم بعد از آن با احدی دست ندهم و بعد از آن نیز با احدی دست ندادم[۷].
در گزارش دیگری آمده است که ابواسما رحبی، در ربذه ابوذر را دید و گفتگوی او و همسرش را در سفر به عراق شنید. وی در این باره می‌گوید: ابوذر می‌گفت: اگر به عراق بروم، آنان مرا به دنیای خود می‌کشانند، در حالی که خلیلم رسول خدا (ص) به من خبر داد پایین‌تر از پل جهنم، راهی سخت لغزنده است و هنگام عبور از آن، اعمال ما اگر براساس همان چیزی باشد که برای ما معین شده، (به تکلیف عمل کرده باشیم) امید نجات زیادتر است تا اینکه گران بار باشیم[۸].
ابواسماء روایات دیگری نیز از رسول خدا (ص) نقل کرده است[۹] که از جمله آنها، حدیثی است که درباره خروج سفیانی نقل شده است[۱۰]. وی در زمان خلافت عبدالملک بن مروان درگذشت[۱۱][۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ سمعانی، ج۳، ص۴۹.
- ↑ ابن حبان، ج۵، ص۱۷۸؛ ابن ماکولا، ج۳، ص۲۶۱؛ ذهبی، کاشف، ج۲، ص۳۳۰؛ مری، ج۲، ص۲۲۳؛ ابن عساکر، ج۴۶، ص۳۳۵-۳۳۴.
- ↑ ابن حجر، تقریب، ج۱، ص۷۴۵.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج، ص۱۲.
- ↑ عجلی، ج۲، ص۳۸۲.
- ↑ ابن عساکر، ج۴۶، ص۳۳۵.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۲۸۳۴؛ ابن اثیر، ج۶، ص۱۰؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۱۲.
- ↑ ابن سعد، ج۴، ص۱۷۸.
- ↑ بخاری، ص۵.
- ↑ خطیب بغدادی، ج۱، ص۶۵.
- ↑ ابن حجر، تقریب، ج۱، ص۷۴۵؛ سمعانی، ج۳، ص۵۱.
- ↑ محمدی، رمضان، مقاله «ابواسماء رحبی شامی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۱۱۵-۱۱۶.