فقه سیاسی ج۴ (کتاب)
این کتاب، جلد چهارم از مجموعهٔ ده جلدی فقه سیاسی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون فقه سیاسی میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عباس علی عمید زنجانی است و انتشارات امیرکبیر انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
فقه سیاسی، ج۴ مروری بر میثاقهای بینالمللی از دیدگاه اسلام | |
---|---|
از مجموعه | فقه سیاسی |
زبان | فارسی |
نویسنده | عباس علی عمید زنجانی |
موضوع | فقه سیاسی |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات امیرکبیر |
محل نشر | تهران |
تعداد صفحه | ۲۸۰ |
شابک | ۹۶۴-۰۰-۰۴۷۲-۳ |
شماره ملی | م۷۷-۱۶۸۳۷ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در این نوشتار کلیاتی در باب مسائل اقتصاد سیاسی در فقه سیاسی آورده شده و پس از آن این موضوعات مطرح گردیده است: "فقرزدایی"، "برنامههای فقرزدایی"، "معیارهای محاسبه خط فقر"، "شیوههای عملی فقرزدایی"، "جمعیت و اقتصاد"، "یارانهها" و "ارتقای درآمد سرانه و رفاه عمومی"، "تخصیص منابع و اموال دولتی"، "اقتصاد مستقل و وابسته"، "اقتصاد آزاد و اقتصاد دولتی"، "توسعه" و "تجارت خارجی"».[۱]
فهرست کتاب
- فهرست مطالب
- فصل اول کلیات
- مبحث اول: تعریف اقتصاد سیاسی
- الف) استراتژی اقتصادی
- ب) سیاست اقتصادی
- مبحث دوم: کلیات مسایل اقتصاد سیاسی در فقه سیاسی
- مبحث سوم: سیاستها و مقررات کلی هدایت اقتصادی
- الف) قراردادهای تجاری و معاملات
- ب) کار
- ج) تولید
- د)انفاق و احسان
- ه) حیازت مباحات
- و) احیای اراضی موات
- ز) راههای قهری تملک
- ح) راههای دیگر درآمدهای مشروع
- مبحث چهارم: سیاستهای کلی در توزیع ثروت
- الف) فقرزدایی و احقاق حق فقرا در اموال ثروتمندان
- ب) سپاس و عبودیت
- ج) امانتداری انسان
- د) بعد بهرهوری همگانی
- ه) مشارکت فقرا در اموال اغنیا
- مبحث پنجم: منابع مالی دولت اسلامی
- الف)خمس
- ب)زکات
- دو دیدگاه در تعمیم زکات
- الف)انفال
- ب) فرق فیء و انفال
- ه) خراج و مقاسمه
- و) مالیاتهای غیر ثابت
- مبحث ششم: توسعه اقتصاد ملی
- مبحث هفتم: سهم اسلام در توسعه جهانی
- ۱. سهمی که داشته است
- ۲. نقشی که مسلمانان میتوانند ایفا نمایند
- مبحث هشتم: اقتصاد متمرکز، ازاد یا معتدل
- ۱. دخالت متمرکز دولت در امور اقتصادی
- ۲. نظام متمرکز نسبی
- ۳. اقتصاد آزاد
- ۴. آزادسازی نسبی اقتصادی
- فصل دوم فقرزدایی
- مبحث اول: سیاست فقرزدایی
- مبحث دوم: شاخصهای فقرزدایی
- مبحث سوم: خدمات حمایتی برای فقرزدایی
- فصل سوم برنامههای فقرزدایی
- مبحث اول: استراتژی فقرزدایی و مؤلفههای آن
- مبحث دوم: عوامل پدیده فقر
- مبحث سوم: فقر عامل است یا معلول
- فصل چهارم معیارهای محاسبه خط فقر
- مبحث اول: آمارها
- مبحث دوم: محاسبه خط فقر
- مبحث سوم: هزینه و درآمد خانوار
- فصل پنجم: شیوههای عملی فقرزدایی
- مبحث اول: طبقهبندی سیاستهای حمایتی
- مبحث دوم: معیارهای توانمندی بالقوه کار
- مبحث سوم: سازماندهی مبارزه با فقر
- مبحث چهارم: ارتقای سطح درآمد سرانه (توفیرالفیء)
- مبحث پنجم: بار ارزشی توسعه
- مبحث ششم: تکاثر و انباشت سرمایه
- مبحث هفتم: توسعه وابسته
- فصل ششم جمعیت و اقتصاد
- مبحث اول: رابطه جمعیت و اقتصاد
- مبحث دوم: جغرافیای اقتصادی جمعیت
- مبحث سوم: کنترل جمعیت و راههای آن
- فصل هفتم یارانهها
- مبحث اول: نقش اقتصادی یارانهها
- مبحث دوم: بازتاب یارانهها
- مبحث سوم: ارزیابی یارانهها
- مبحث چهارم: اینده و یارانهها
- فصل هشتم ارتقای درآمد سرانه و رفاه عمومی
- مبحث اول: کار و درآمد
- مبحث دوم: سرمایه و درآمد
- مبحث سوم: فرهنگ مصرف و رفاه
- مبحث چهارم: جهتگیری عدالت اجتماعی
- فصل نهم تخصیص منابع و اموال دولتی
- مبحث اول: تخصیص منابع دولتی چیست؟
- مبحث دوم: عوامل تخصیص منابع و اموال دولتی
- مبحث سوم: امکانات قابل تخصیص دولتی
- مبحث چهارم: خطرات و افتهای ناشی از تخصیص
- فصل دهم اقتصاد مستقل و وابسته
- مبحث اول: اقتصاد تک محصولی
- مبحث دوم: اقتصاد مدرن وابسته
- مبحث سوم: اقتصاد وابسته به شرایط انقلابی
- مبحث چهارم: ملاک وابستگی و استقلال در اقتصاد ملی
- مبحث پنجم: اقتصاد وابسته به سلطه و جنگ
- مبحث ششم: نظم اقتصادی وابسته به نظم سیاسی
- نتیجهگیری فصل
- فصل یازدهم اقتصاد آزاد و اقتصاد دولتی
- مبحث اول: نظریهاقتصاد آزاد در اسلام
- نقد نظریه اقتصاد آزاد اسلامی
- مبحث دوم: نظریه سوسیالیزم اسلامی
- مبحث سوم: نظریه تعدیل
- مبحث چهارم: روششناسی اقتصاد سیاسی اسلام
- مبحث پنجم: جایگاه عدالت در اقتصاد سیاسی اسلام
- مبحث ششم: رضامندی به جای آزادی
- فصل دوازدهم توسعه
- مبحث اول: محورهای اصلی توسعهنیافتگی
- الف) رکود و عدم پویایی تولید
- ب) ناسالم بودن خدمات
- ج) کمبود متخصصان
- د) مدیریتهای ناتوان و فاقد کارایی
- ه) عوامل دیگر
- مبحث دوم: نقش مصلحت در توسعه
- الف) مصالح و مفاسد زیربنای اقتصاد سیاسی اسلام
- ب) مصلحت و احکام حکومتی
- ج) احکام حکومتی و اقتصاد سیاسی
- مبحث سوم: توسعه و نهادهای مالی
- فصل سیزدهم: تجارت خارجی
- مبحث اول:تجارت خارجی و اقتصاد سیاسی اسلام
- مبحث دوم: تجارت خارجی ازاد یا کنترل شده
- مبحث سوم: تجارت خارجی و مسایل بینالمللی
- مبحث چهارم: سرنوشت تجارت خارجی
- منابع و مآخذ عمده کتاب
دربارهٔ پدیدآورنده
آیتالله عباس علی عمید زنجانی (متولد ۱۳۱۶ش، متوفی ۱۳۹۰ش)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: سید حسین بروجردی، امام خمینی و سید محمد حسین طباطبایی به اتمام رساند. نمایندگی مردم تهران در دورههای سوم و چهارم مجلس شورای اسلامی، ریاست کمیته علوم انسانی جهاد دانشگاهی، عضویت در شورای فرهنگی عمومی کشور و ریاست دانشگاه تهران ازجمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «فقه سیاسی»، «دانشنامه فقه سیاسی» و «در راه برپایی حج ابراهیمی» برخی از این آثار است.[۲]