فقه سیاسی ج۶ (کتاب)
فقه سیاسی، ج۶ اصول و مقررات حاکم بر مخاصمان مسلحانه (جهاد) | |
---|---|
از مجموعه | فقه سیاسی |
زبان | فارسی |
نویسنده | عباس علی عمید زنجانی |
موضوع | فقه سیاسی |
مذهب | شیعه |
ناشر | انتشارات امیرکبیر |
محل نشر | تهران |
سال نشر | ۱۳۸۵ ش |
تعداد صفحه | ۳۷۲ |
شابک | ۹۷۸۹۶۴۰۰۰۹۲۳۹ |
شماره ملی | م۷۷-۱۶۸۳۷ |
این کتاب، جلد ششم از مجموعهٔ ده جلدی فقه سیاسی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون فقه سیاسی میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر عباس علی عمید زنجانی است و انتشارات امیرکبیر انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «جلد ششم از مجموعه حاضر، به بیان اصول و مقررات حاکم بر مخاصمات مسلحانه (جهاد) اختصاص دارد که در سه بخش با این عناوین فراهم آمده است: قواعد و اصول حاکم بر مخاصمات مسلحانه در جهاد اسلامی (شامل توصیههای نظامی، احکام جهاد، پشتیبانی در جهاد، و سازماندهی و فرماندهی)، آثار جنگ (اسرای جنگی، مجروحان جنگی، غنایم جنگی، مشروعیت دفاع یا حق جنگ) و پایان جنگ (پیروزی در جنگ، شکست نظامی، و جنایات جنگی در فقه اسلام)».[۱]
فهرست کتاب
- فهرست مطالب
- بخش اول قواعد و اصول حاکم بر مخاصمات مسلحانه در جهاد اسلامی
- فصل اول توصیههای نظامی
- مبحث اول: کلیات
- مبحث دوم: توصیههای نظامی در متون اسلامی
- مبحث سوم: صفات رزمندگان و ویژگیهای مجاهدان راه خدا
- مبحث چهارم: شعار و علائم در جهاد
- فصل دوم: احکام جهاد
- مبحث اول:احکام عمومی جهاد
- مبحث دوم: دستورات نظامی جهاد
- مبحث سوم: اصول و قواعد الزامی
- مبحث چهارم: دعوت
- مبحث پنجم: تأخیر انداختن جنگ
- مبحث ششم: احسان به دشمن
- مبحث هفتم: پایداری و سختکوشی
- مبحث هشتم: رسیدگی به اسرای دشمن
- مبحث نهم: مقررات ممنوعه عملیات غیر مجاز جنگی
- فصل سوم پشتیبانی در جهاد
- مبحث اول: بسیج عمومی امکانات
- مبحث دوم: بسیج مالی و بودجه نظامی
- مبحث سوم: بسیج نیروهای رزمنده
- الف) دعوت به اتحاد و همبستگی بیشتر
- ب) دستورات غیرمستقیم در زمینه آموزش نظامی و کسب آمادگیهای رزمی
- ج) دستورات مستقیم آمادهباش عمومی و تأمین نیروهای ذخیره
- مبحث چهارم: مولفه قلوبهم
- سابقه تاریخی مؤلفه قلوبهم
- سهم مولفه قلوبهم اختصاص به زکوة ندارد
- روایات و اراء تفسیری در مولفه قلوبهم
- مبحث پنجم: خبریابی و حفاظت اطلاعات
- ضرورت سازمان اطلاعاتی در مدیریت جهاد
- پیروزی بدون جنگ
- اهداف سیستم کسب و حفاظت اطلاعات
- شبکه اطلاعات و نظم عمومی
- شبکه اطلاعات و امنیت
- شبکه اطلاعاتی عریف و نقیب
- فصل چهارم سازماندهی و فرماندهی
- مبحث اول: مدیریت نظامی و فرماندهی
- مبحث دوم: نظام امامت و مدیریت جهاد
- مبحث سوم: بعد انسانی در فرماندهی
- مبحث چهارم: اصول کلی فرماندهی در نظام توحیدی
- مبحث پنجم: نگاهی به مسأله فرماندهی در قانون اساسی ج. ا. ا.
- مبحث ششم: شرایط و افات
- مبحث هفتم: سازماندهی
- مبحث هشتم: تاکتیکهای جنگی
- مبحث نهم: نمونههایی از شیوه جهاد در فرماندهی امام علی (ع)
- بخش دوم: اثار جنگ
- فصل اول: اسرای جنگی
- مبحث اول: نگاهی به کنوانسیونها
- مبحث دوم: مشروعیت اسارت
- مبحث سوم: اسیر جنگی کیست
- مبنای امتیاز اسیران جنگی در بینش اسلامی
- مبحث چهارم: حقوق اسیران جنگی
- ۱. کیفیت نگهداری اسیران
- ۲. نگهداری در منازل
- ۳. مسائل رفاهی اسیران
- ۴. کار و دستمزد اسیران
- ۵. مسئولیتپذیری اسیران جنگی
- ۶.حق قضایی اسیران جنگی
- ۷. رعایت سلسله مراتب اسیران
- ۸. رعایت احساسات و عواطف اسیران
- ۹. نقل و انتقال اسیران جنگی
- ۱۰. اسیران مجروح
- ۱۱. سایر حقوق اسیران
- مبحث پنجم: سرنوشت و بازگشت اسیران
- الف) نظریه شیخ طوسی و اکثر فقهای شیعه
- ب) نظریه اسکافی از فقهای شیعه
- ج) نظریه فقهای اهل سنت
- د) استرقاق از دیدگاه مذاهب فقهی اهل سنت
- ه) من و فدا در مذاهب فقهی اهل سنت
- مبحث ششم: پایان اسارت
- مبحث هفتم: اسارت رزمندگان مسلمان
- فصل دوم مجروحان جنگی
- مبحث اول: نگاهی به کنوانسیونها
- مبحث دوم: رزمنده مجروح در جبهه اسلام
- مبحث سوم: حقوق مجروحان جنگی
- مبحث چهارم: سرنوشت مجروحان جنگی
- فصل سوم غنایم جنگی
- مبحث اول: کلیات و سابقه تاریخی
- جایگاه غنایم جنگی در جهاد
- مبحث دوم: غنیمت جنگی
- تعریف غنایم جنگی
- غنیمت چیست؟
- غنیمتگیری نوعی حیازت مباحات است
- مبحث سوم: مشروعیت غنایم جنگی
- غنایم جنگی قبل از تقسیم
- وضعیت مباحات در دارالحرب
- آغاز و پایان زمان غنیمت
- مبحث چهارم: انواع غنایم جنگی
- غنیمت و فیء
- اراضی مفتوحالعنوه
- تعریف اراضی مفتوحالعنوه
- وضعیت حقوقی اراضی مفتوحالعنوه
- اراضی موات مفتوحالعنوه
- مبحث پنجم: اراضی صلح
- معنی مالکیت امام بر اراضی
- مالکیت عمومی بر اراضی اباد مفتوحالعنوه
- خرید و فروش زمینهای اباد مفتوحالعنوه
- اراضی آباد و مفتوح بدون اذن امام
- نگهداری و اداره اراضی مفتوحالعنوه در زمان غیبت
- مبحث ششم: اموال منقول
- تقسیم غنایم جنگی
- مفهوم (الغنیمه علی ما حوی العسکر)
- فلسفه صفوالمال
- مبحث هفتم: دیوان غنایم جنگی
- مبحث هشتم: غنیمتگیری دشمن از سپاه اسلام
- فصل چهارم: مشروعیت دفاع یا حق جنگ
- مبحث اول: دفاع مشروع و اغاز عملیات دفاعی
- مبحث دوم:حق ادامه جنگ
- مبحث سوم:جنگ برای احقاق حق
- مبحث چهارم: سازماندهی اقدام جمعی بر علیه متجاوز
- بخش سوم: پایان جنگ
- فصل اول: پیروزی در جنگ
- مبحث اول: فاتحان جنگ
- مبحث دوم: فتوحات نظامی
- مبحث سوم: مروری بر فتوحات اسلامی
- مبحث چهارم: وضعیت حقوقی اراضی مفتوحه
- مبحث پنجم: رفتار فاتحان با دشمن
- فصل دوم شکست نظامی
- مبحث اول:شکست نظامی و شکست خوردگان
- مبحث دوم: علل و عوامل شکست
- مبحث سوم: سرزمینهای اسلامی از دست رفته
- فصل سوم: جنایات جنگی در فقه اسلام
- مبحث اول: ممنوعیت سلاحهای کشتار جمعی
- ممنوعیت کاربری سلاحهای وحشیانه و کشتار جمعی در اسلام
- مبحث دوم: ممنوعیت شیوههای وحشیانه
- مبحث سوم: مسئولیتهای جنگی
- مبحث چهارم: جرایم جنگی در فقه اسلامی
دربارهٔ پدیدآورنده
آیتالله عباس علی عمید زنجانی (متولد ۱۳۱۶ش، متوفی ۱۳۹۰ش)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: سید حسین بروجردی، امام خمینی و سید محمد حسین طباطبایی به اتمام رساند. نمایندگی مردم تهران در دورههای سوم و چهارم مجلس شورای اسلامی، ریاست کمیته علوم انسانی جهاد دانشگاهی، عضویت در شورای فرهنگی عمومی کشور و ریاست دانشگاه تهران ازجمله فعالیتهای وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «فقه سیاسی»، «دانشنامه فقه سیاسی» و «در راه برپایی حج ابراهیمی» برخی از این آثار است.[۲]