قلمرو علوم پیامبر امام علی و صحابه در مهم‌ترین منابع حدیثی اهل سنت (مقاله)
| قلمرو علوم پیامبر(ص)، امام علی(ع) و صحابه در مهم‌ترین منابع حدیثی اهل سنت | |
|---|---|
 | |
| رتبه علمی | علمی ترویجی (حوزه علمیه) |
| زبان | فارسی |
| نویسندگان | |
| موضوع | قلمرو علم امام، پیامبر خاتم، امام علی، صحابه |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | پژوهش‌نامه حکمت و فلسفه اسلامی |
| وابسته به | جامعة المصطفی العالمیة |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | تابستان ۱۳۹۳ |
| شماره | ۳ |
| شماره صفحات | از صفحه ۳۱ تا ۶۲ مجله |
| ناشر الکترونیک | وبگاه بانک اطلاعات نشریات کشور |
قلمرو علوم پیامبر(ص)، امام علی(ع) و صحابه در مهم‌ترین منابع حدیثی اهل سنت عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی پدیده قلمرو علوم معصوم(ع) می‌پردازد. این مقاله ۳۲ صفحه‌ای به قلم محمد تقی سبحانی و سید علی هاشمی نگاشته شده و در پژوهش‌نامه حکمت و فلسفه اسلامی (شماره ۳، تابستان ۱۳۹۳) منتشر گشته است.[۱]
چکیده مقاله
نویسندگان در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسند: «باور به دانش الهی و ويژه برای برگزیدگان خداوند، از باورهای اساسی شيعه امامیه در مورد پیامبران و امامان معصوم(ع) است. این باور معمولا از سوی اهل سنّت، به عنوان یک دیدگاه غالیانه مورد نقد قرار می‌گیرد. این مقاله بنا دارد با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی قلمرو دانش پیامبر(ص)، امام علی(ع) و اصحاب پیامبر در مهم‌ترین منابع روایی اهل سنّت بپردازد. بررسی‌ها در سه محور علوم دینی، علوم بشری و علم به غیب انجام شد و به این نتیجه رسید اگرچه در منابع مورد بررسی گزارش‌های قابل مناقشه‌ای در مورد قلمرو علوم رسول خدا(ص) نقل شده؛ ولی امدادهای الهی و علوم موهبتی ایشان در سه محور یاد شده غیر قابل انکار است. همچنین، شواهد به خوبی نشان می‌دهند که علوم ویژه و الهی به پیامبر(ص) اختصاص نداشته و امام علی(ع) و برخی از اصحاب به مصادیقی از این دانش‌ها دست یافته بودند؛ بنابراین صِرف اعتقاد به علوم ویژه و الهی برای غیر پیامبران دیدگاهی غالیانه نیست».[۱]
فهرست مقاله
- چکیده؛
- مقدمه؛
- ۱. قلمرو علوم پیامبر اکرم(ص) در مهم‌ترین منابع حدیثی اهل سنّت:
- ۱-۱. علوم دینی:
- ۱-۱-۱. خطا در تطبیق؛
- ۱-۱-۲. خطا در حکم کردن؛
- ۱-۱-۳. سهو در عمل به احکام؛
- ۱-۱-۴. فراموشی احکام؛
- ۱-۲. علوم بشری:
- ۱-۲-۱. روایات دالّ بر آگاهی ویژه از علوم طبیعی؛
- ۱-۲-۲. روایات دالّ بر عدم آگاهی ویژه به علوم طبیعی؛
- ۱-۳. آگاهی از غیب:
- ۱-۳-۱. شواهد آگاهی از غیب:
- ۱-۳-۱-۱. خبر‌دادن از حوادث آینده؛
- ۱-۳-۱-۲. خبر‌دادن از عاقبت افراد؛
- ۱-۳-۱-۳. خبر دادن از حقایق پنهان؛
- ۱-۳-۲. شواهد فقدان یا محدودیت آگاهی از غیب:
- ۱-۳-۲-۱. روایات دالّ بر عدم آگاهی از عاقبت خود؛
- ۱-۳-۲-۲. روایات دالّ بر عدم آگاهی از مقام خود در قیامت؛
- ۱-۳-۲-۳. روایات دالّ بر عدم آگاهی از نیت و احوال افراد؛
- ۱-۳-۲-۴. عدم آگاهی از حوادث آینده؛
- ۱-۳-۲-۵. روایات دالّ بر عدم آگاهی از امور پنج‌گانه؛
- ۱-۳-۲-۶. جمع‌بندی روایات؛
- ۲. قلمرو علم امام علی(ع) بنا بر مهم‌ترین منابع روایی اهل سنّت؛
- ۳. قلمرو علوم دیگر اصحاب در مهم‌ترین منابع روایی اهل سنّت؛
- نتیجه؛
- منابع.
دربارهٔ پدیدآورندگان
-
سید علی هاشمی(پدیدآورنده)
-
محمد تقی سبحانی(پدیدآورنده)
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد تقی سبحانی (متولد ۱۳۴۲ ش، شیراز)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، حسین وحید خراسانی، عبدالله جوادی آملی و محمد تقی مصباح یزدی پیگیری کرد. مدیر مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الإسلامی (لبنان)، مدیر عامل بنیاد فرهنگی امامت و رئیس پژوهشکده کلام اهل بیت(ع) دار الحدیث قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «معناشناسی روح در قرآن کریم»، «میراث اندیشه سیاسی مسلمانان»، «اجتهاد بر بنیان مصلحت‌اندیشی» و «مسئله‌ای به نام قرائت رسمی» برخی از این آثار است.[۲]
- حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی (۱۳۵۲، کابل)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات حجج الاسلام و المسلمین: سید محمد نجفی یزدی، اکبر میرسپاه، مسعود پورسیدآقایی، علی ربانی گلپایگانی، محمد تقی سبحانی، عبدالحسین خسروپناه و محمد هادی یوسفی غروی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی به اتمام رساند. عضویت در هیئت علمی پژوهشی مؤسسه آینده روشن (مرکز تخصصی مهدویت) و عضو کارگروه پژوهشی امام‌شناسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی به داوری و راهنمایی پایان‌نامه‌ها نیز مشغول است و تاکنون چندین کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی»، «نشر و کتمان فضایل اهل بیت»، «شهود یکی از روش‌های علم‌آموزی ائمه(ع)»، «شیعیان عصر حضور امامان و موضوع مهدویت»، «علم و عصمت امام از دیدگاه اصحاب امیرالمؤمنین(ع)»، «بررسی تطبیقی آموزه منجی موعود در اسلام و آیین هندو»، «علم امام تام یا محدود؟» و «قلمرو علوم برگزیدگان خداوند در قرآن» برخی از این آثار است.[۳]
پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ وبگاه بانک اطلاعات نشریات کشور
- ↑ صفحه پدیدآورنده در وبگاه دانشنامه اهل بیت(ع)
- ↑ مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت با پدیدآورنده