مدایح علوی
مقدمه
مدایح علوی شاعران شیعه و حتی اهل سنت، فضایل و مناقب حضرت علی(ع) را به زبان شعر (چه عربی، چه فارسی) سروده و شعر خود را به مدح علی(ع) آراستهاند. هر شیعۀ متعهّد احساس وظیفه میکرده که از قدرت و طبع شعری خود در مسیر ولایت بهره بگیرد. از اینرو حجم عظیمی از مدایح علوی پدید آمده است.
مبنای شکلگیری مباحث کتاب"الغدیر"، بر غدیریههای شاعران عرب و فضایل امیر المؤمنین(ع) در قالب شعر از صدر اسلام تا زمان مؤلف آن کتاب است و قرن به قرن شاعران غدیر را معرفی و به نقل و مستندسازی اشعارشان پرداخته است. اینگونه سرودهها، هم مفاهیم اعتقادی تشیع را در عواطف شیعیان ریشهدارتر ساخته و هم آن فضایل را که در روایات آمده، با زبان شعر، جذاب و فراگیر و ماندگار کرده است. پیامبر اسلام] و ائمه معصومین(ع) نیز مدافع و مروّج اینگونه مدایح بودهاند و شعر شاعران هم در سایۀ مدایح علوی و ولایی، ارزش و اعتبار و جاودانگی یافته است (مادح خورشید، مدّاح خود است). به عنوان نمونه، برخی از شاعران عرب را یاد میکنیم: کعب بن زهیر، بشر بن منقذ، حسّان بن ثابت و...[۱]. در ادب فارسی نیز از دیرباز، شاعران شیعی به مدیحهسرایی اهل بیت، بهویژه امیر مؤمنان پرداختهاند و فضایل آن حضرت را با زبان شعر، جاودانه ساختهاند. (...) کدام شاعر اهل ولا و محبّ اهل بیت است که دربارۀ علی مدیحه و مدایحی نسروده باشد؟[۲] این، عمل به توصیه و رهنمود امامان شیعه است که شاعران مکتبی را به سرودن دربارۀ اهل بیت فراخوانده و برای آن پاداشهای فراوان برشمردهاند. به فرمودۀ امام صادق(ع): «من قال فینا بیت شعر بنی اللّه له بیتا فی الجنّة»[۳]، احادیث فراوان از این دست، نشاندهندۀ فضیلت پرداختن به "مدایح علوی" و اشعار آیینی و ولایی است[۴].[۵]
منابع
پانویس
- ↑ این شاعران و شعرای دیگری با نمونههایی از سرودههای علویشان در ج ۹ «موسوعة الامام علی بن ابیطالب»، ص۸ تا ۱۰۱ و در مجلّدات متعدد «الغدیر» و منابع دیگر آمده است.
- ↑ در این زمینه از جمله ر.ک: «غدیریههای فارسی»، محمد صحتی، «در ساحل غدیر» و «مناقب علوی در شعر فارسی» احمد احمدی بیرجندی.
- ↑ هرکه بیتی شعر دربارۀ ما بگوید، خداوند در برابر آن خانهای در بهشت برایش بنا میکند.
- ↑ عیون اخبار الرضا، ص۵، المحجّة البیضاء، ج ۵ ص۲۲۹، الغدیر ج ۲ ص۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۳۴.