ملاک تعیین نواب
مقدمه
- آنچه از مطالعه زندگانی نایبان امام زمان (ع) به دست میآید، این است که ملاک اساسی و اصلی در تعیین نایب عبارتند از: تقوی و خداترسی، زهد و دیانت، درک صحیح و فهم عمیق درباره مسائل اجتماعی و سیاسی، حسن سابقه و خوشنامی که موجب اطمینان و اعتماد کامل مردم شود، شجاعت، قدرت تحمل و استقامت در برابر پیشامدهای غیرمنتظره و بالاخره دوستی و دشمنی در راه خدا و برای رضای خدا و فدا کردن همه چیز در راه اقامه حق و اجرای تعلیمات اسلام.
- محمد صدر در این زمینه مینویسد: "حضرت افرادی را انتخاب مینمود که از درجه اخلاص بالاتری بهرهمند باشد که به هیچ عنوانی اسرار نیابت و محل زندگانی امام (ع) را نشان ندهد. اینطور نیست که بگوییم این نایبان افقه و اعلم زمان خود بودند، و نیازی هم به این مسأله نبود، چون اینان واسطه میان امام و مردم بودند و همه مسائل فقهی و شرعی و مشکلات علمی را از امام (ع) اخذ میکردند و در اختیار مردم میگذاشتند؛ پس آن چیزی که در وکالت و نیابت، مهم و رکن اساسی محسوب میشد، اخلاص، صبر و بردباری بود"[۱].
- عدهای از ابو سهل نوبختی سؤال کردند: چطور شد امر نیابت به حسین بن روح واگذار شد، ولی به تو واگذار نشد؟ او پاسخ داد: ائمه (ع) بهتر از هرکس میدانند چه کسی را به این مقام برگزینند. من آدمی هستم که با دشمنان رفتوآمد دارم و با ایشان مناظره میکنم، اگر آنچه را ابو القاسم حسین بن روح درباره امام میداند، میدانستم، شاید در بحثهایم با دشمنان و جدال با آنان میکوشیدم، تا دلایل بنیادی را بر وجود امام ارائه دهم و در نتیجه، محل اقامت او را آشکار سازم، اما اگر ابو القاسم، امام را زیر جامه خود پنهان کرده باشد، بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد[۲][۳].
پرسشهای وابسته
- ملاک و معیار انتصاب نواب اربعه چه بوده است؟ (پرسش)
- نایبان خاص چه ویژگیهایی داشتند که از سوی امام به سمت نیابت انتخاب شدند؟ (پرسش)
منابع
پانویس
- ↑ تاریخ الغیبة الصغری، سید محمد صدر، ص ۳۷۲.
- ↑ غیبة طوسی، ص ۳۹۱.
- ↑ تونهای، مجتبی، موعودنامه، ص۶۹۵.