نعیم بن عجلان انصاری در تاریخ اسلامی

مقدمه

«اَلسَّلاَمُ عَلَى نَعِيمِ بْنِ اَلْعَجْلاَنِ اَلْأَنْصَارِيِّ»[۱]؛

نعیم فرزند عجلان بن نعمان بن عامر انصاری زرقی خزرجی، از اهالی مدینه، ساکن کوفه و از اصحاب امام حسین بود و در کربلا به شهادت رسید[۲].

به نقل برخی از مورخان دو برادر نعیم به نام‌های نعمان بن عجلان زرقی انصاری و نضر بن عجلان انصاری[۳] از اصحاب امیرمؤمنان (ع) بودند و در جنگ صفین شرکت داشتند[۴] و درباره نعمان نیز گفته شده که او شاعر بود و در صفین، اشعاری سرود و با فداکاری که کرد مورد توجه امیر مؤمنان (ع) قرار گرفت؛ لذا حضرت او را به فرمانداری بحرین منصوب نمود، اما او به بیت المال خیانت کرد و کسانی که از طایفه بنی زریق هم قبیله‌اش نزد او می‌‌آمدند از بیت المال به آنها می‌‌بخشید و برای خود هم سهمی برمی‌داشت. هنگامی که حضرت از خیانت او به بیت المال آگاه شد، او را مورد سرزنش قرار داد و دستور داد گزارش کارهایش را برای حضرت بنویسد، اما او برای فرار از پاسخگویی و دل بستن به مال و منال دنیا فرار کرد و به معاویه ملحق شد[۵] و خسران ابدی را برای خود خرید.

نعمان و نضر این دو برادر در زمان امام حسن مجتبی (ع) از دنیا رفتند. اما نعیم برخلاف برادرش نعمان، به راه اشتباه و خطا نرفت و همواره از علاقه‌مندان و دل بستگان به خاندان رسالت، باقی ماند. همین که آگاه شد امام حسین (ع) و اهل بیت و یارانش به عراق و کربلا می‌‌آیند از کوفه خارج شد و به کاروان امام (ع) ملحق گردید و با حضرت به کربلا آمد و در روز عاشورا در همان حمله نخست، به شهادت رسید[۶].

در باره زندگانی نعیم و روز و نحوه پیوستن او به کاروان امام حسین (ع) در کتب تاریخ و مقاتل مطلبی نوشته نشده است و تنها به همان مقداری که در بالا آمد، توضیح داده شده است.

در فضیلت او همین بس که در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام و درود فرستاده شده است.[۷]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. زیارت ناحیه مقدسه، بحارالأنوار، ج۴۵، ص۷۰.
  2. ر. ک: تنقیح المقال، ج۳، ص۲۷۴ و رجال شیخ طوسی، ص۸۰.
  3. در تنقیح المقال، ج۳، ص۲۷۴، می‌‌نویسد: نعمان و نضر و نعیم این سه برادر، از اصحاب رسول خدا (ص) بوده‌اند، ولی مدرکی ارائه نداده است.
  4. اگر چه در تنقیح المقال، ج۳، ص۷۴ (نعیم را از اصحاب حضرت علی به شمار آورده‌اند، اما در کتب دیگر تاریخی و مقاتل چنین نیامده است).
  5. ر. ک: اسد الغابة، ج۵، ص۲۶؛ تاریخ یعقوبی، ج۳، ص۲۰۱؛ قاموس الرجال، ج۶، ص۳۹۸.
  6. ابصارالعین، ص۱۳۹.
  7. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام حسین، ص:۵۹۹-۶۰۰.