ولایت فقیه
مقدمه
- ولایت فقیه: حق سرپرستی و رهبری که مجتهد عادل و جامع الشرایط، نسبت به مسلمانان دارد. "ولایت"، صاحب اختیار و سرپرست بودن است. در تفکر اسلامی، ولی و سرپرست مؤمنان خدا و پیامبر و اماماناند که حق همه گونه تصرف را در سرنوشت فردی و اجتماعی مسلمین دارند. البته این اختیارات، در چهارچوب قوانین اسلام و طبق مصلحت جامعه است.
- در دوران غیبت امام زمان (ع) این حق و منصب به فقَها سپرده شده که طبق روایات، از سوی امام زمان به عنوان حجت تعیین شدهاند و این نوعی نظام سیاسی بر مبنای ولایت و پایه حکومت اسلامی است. در گذشته نیز فقیهانی این نظر را داشتهاند، اما حضرت امام خمینی آن را به صورت جدی و علمی طرح کرد و با مبارزات خویش با طاغوت، زمینه را برای حکومت اسلامی بر پایه "ولایت فقیه" فراهم ساخت. این مسأله در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در اصول شماره ۱۰۹، ۱۰۷، ۵ و ۱۱۰ آمده است. اصل پنجم قانون اساسی چنین است: "در زمان غیبت ولی عصر (ع) در جمهوری اسلامی ایران، ولایت امر و امامتِ امت بر عهده فقیه عادل و با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل یکصد و و هفتم عهدهدار آن میگردد".
- از آنجا که اسلام، آیینی جاودان است و احکام اجتماعی و سیاسی آن باید تحت نظارت یک پیشوای شایسته اجرا شود، رهبری در عصر غیبت امام زمان (ع) لازم است. آن پیشوا باید هم شناخت کامل از اسلام داشته باشد، هم عادل و باتقوا باشد و هم از امور جامعه و مسائل سیاسی اجتماعی آگاه باشد. این همان "فقیه جامع الشرایط" است که ولایت دارد و اطاعتش لازم است. ولایت فقیه، تداوم ولایت امامان معصوم و محور وحدت و یکپارچگی امت است.[۱].