محمد بن اسلم طوسی در معارف و سیره رضوی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

آشنایی اجمالی

ظاهراً این راوی از اهل سنت بوده و در شهر نیشابور حضرت رضا(ع) را ملاقات کرده و از آن بزرگوار اخذ حدیث کرده است، در کتب رجال اهل سنت از وی عنوان نشده و از زندگی و خصوصیات او اطلاعی در دست نیست و معلوم نمی‌باشد چرا وی را مُهمل و مجهول قرار داده‌اند، و او را که ظاهراً از بزرگان اهل حدیث بوده ذکر نکرده‌اند.

علمای رجال شیعه هم او را در کتب خود نیاورده‌اند، تنها شیخ ابوجعفر طوسی در کتاب رجال خود او را عنوان کرده و گوید: او از اصحاب امام رضا(ع) می‌باشد، و از زندگی و حالات او چیزی نگفته و تنها به نام او اکتفاء کرده است و حتی از مذهب و طریقه او هم چیزی بیان نکرده است.

او از حضرت رضا(ع) فقط یک حدیث نقل می‌کند، هنگامی که امام رضا(ع) شهر نیشابور را ترک می‌گفت و عازم مرو بود، او و گروهی از محدثان جلو مرکب آن جناب را گرفتند و از آن بزرگوار خواستند تا برای آنها حدیثی املا کند، امام هم سر مبارک خود را از عماری بیرون کردند و حدیث معروف سلسلة الذهب را برای آنها املا فرمودند.

علی بن عیسی اربلی در کتاب کشف الغمة نقل می‌کند که محمد بن عبدالکریم بن هوازن قشیری خبوشانی در سال ۵۹۶ در شهر نیشابور گفتند که گروهی از محدثان نیشابور به حضرت رضا(ع) عرض کردند اکنون که شهر ما را ترک می‌کنید برای ما حدیثی روایت کنید.

در این هنگام مردم پیرامون مرکب آن حضرت جمع شده بودند و ازدحامی عجیب پیدا شده بود، گروهی شادی می‌کردند، جماعتی گریه و شیون می‌کردند، امام(ع) سر از عماری بیرون آوردند و برای مردم حدیث خواندند، در این جا چند هزار قلم برای نوشتن حدیث حاضر شد، که یکی از نویسندگان حدیث محمد بن اسلم طوسی بود.[۱]

منابع

پانویس