شرایط ظهور به چه معناست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{پرسش غیرنهایی}} {{جعبه اطلاعات پرسش | موضوع اصلی = مهدویت (پرسش)|بانک جامع...» ایجاد کرد) |
جز (جایگزینی متن - '}}↵↵== منبع‌شناسی جامع مهدویت ==↵{{منبع جامع}}↵* کتاب‌شناسی مهدویت؛↵* مقاله‌شناسی مهدویت؛↵* پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.↵{{پایان منبع جامع}}↵↵==' به '}} ==') |
||
| (۷۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۱ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات پرسش | {{جعبه اطلاعات پرسش | ||
| موضوع اصلی | | موضوع اصلی = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]] | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | |||
| تصویر | | نمایه وابسته = | ||
| مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[مقدمات ظهور امام مهدی]] / [[شرایط ظهور امام مهدی]] | |||
| نمایه وابسته | | مدخل اصلی = [[معنای شرایط ظهور]] | ||
| مدخل | | مدخل وابسته = | ||
| تعداد پاسخ = ۴ | |||
}} | }} | ||
[[شرایط ظهور]] یعنی اموری که [[تحقق ظهور]] وابسته به آنهاست و تا آنها محقق نشوند [[ظهور]] واقع نخواهد شد را شرائط [[ظهور]] می‌نامند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: (۱): وجود طرح و برنامه برای [[انقلاب]] و [[مدیریت دنیا]]؛ (۲): وجود [[رهبر شایسته]] برای اجرای آن؛ (۳): [[یاران]] [[وفادار]] برای به ثمر رساندن آن؛ (۴): پذیرش عمومی و [[آمادگی]] آنان برای این امر؛ زیرا تا پذیرش عمومی نباشد کار به سرانجام نمی‌رسد. | |||
== | در ذیل، پاسخ جامع اجمالی به این پرسش و دیدگاه‌های متفرقه برخی از نویسندگان و دانشمندان، در این باره، به طور مفصل‌تری قابل بررسی است. | ||
== عبارت‌های دیگری از این پرسش == | |||
* منظور از [[شرایط ظهور]] چیست؟ | |||
* شرایط تحقق [[حکومت]]عدل جهانی به چه معناست؟ | |||
* مراد از [[زمینه‌های ظهور امام مهدی]] چیست؟ | |||
== | == پاسخ جامع اجمالی == | ||
* "شرط" در لغت<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص ۳۹</ref> به معنای چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد و جمع آن شرایط و شروط است.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۳۷</ref> شرایط [[ظهور]]، آن دسته از اموری هستند که تحقّق [[ظهور]]، وابسته به وجود آنهاست و آن را امری منطقی و لازم می‌نمایاند<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۳۷؛ [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۱۷</ref> و تا آنها محقّق نشوند، [[ظهور]] نیز واقع نخواهد شد،<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص 495 ـ 501؛ [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[شرایط ظهور (کتاب)|شرایط ظهور]]، ص ۱۲؛ [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب، سید جعفر]]، [[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج ۲، ص ۳۱۰و ۳۲؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[پرسمان مهدویت (کتاب)|پرسمان مهدویت]]، ص ۲۲۳ ـ ۲۲۶</ref> و گسترش [[عدالت]] جهانی به آنها وابستگی دارد.<ref>ر.ک. [[علی رضا رجالی تهرانی|رجالی تهرانی، علی رضا]]، [[یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ص ۱۶۸</ref> و [[عقل]] بدون بیان [[شرع]] می‌تواند دخالت این امور در تحقق [[ظهور]] را [[کشف]] کند.<ref>ر.ک. [[سید محمد رضی آصف آگاه|آصف آگاه، سید محمد رضی]]، [[بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور (مقاله)|بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور]]، ص ۱۶۰ و ۱۶۱</ref> | |||
* هر پدیده‌ای در [[جهان]] با فراهم آمدن شرائط و زمینه‌های آن به وجود می‌آید و بدون تحقق زمینه‌ها، امکان وجود برای هیچ موجودی نخواهد بود، [[قیام]] و [[انقلاب جهانی]] [[امام مهدی]] {{ع}} که بزرگ‌ترین حرکت جهانی است نیز پیرو همین اصل بوده و بدون تحقق زمینه‌ها و شرایط آن به وقوع نخواهد پیوست.<ref>ر.ک. [[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[نگین آفرینش (کتاب)|نگین آفرینش]]، ج ۱، ص ۱۵۶ ـ ۱۶۵</ref> | |||
[[ | * در [[روایات]] بخشی از شرایطی که می‌بایست تحقق یابد تا امر [[ظهور]] را حتمی کند، بیان شده است.<ref>ر.ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۳۷؛ [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۱۷</ref> برخی از این شرایط عبارتند از: | ||
# وجود طرح و برنامه: هر جنبش و خیزشی که بخواهد وضع موجود [[جامعه]] را تغییر دهد و به وضع مطلوب برساند نیاز به طرح و برنامه دارد و این برنامه توسط [[قرآن کریم]] بیان شده است.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص 495 ـ 501؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی]]؛ [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹</ref> | |||
# وجود [[رهبر]]: با وجود [[امام عصر]] {{ع}} این شرط نیز وجود دارد.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص 495 ـ 501؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی]]؛ [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹</ref> | |||
# [[یاران]]: از شرایط مهم خیزش اسلامی، وجود [[یاران]] [[فداکاری]] است که با برنامه‌ها و اهداف [[قیام]] آشنا و به آن [[اعتقاد]] داشته باشند و برای تحقق آن آماده هرگونۀ [[تلاش]] بوده باشند و [[رهبر]] خود را تنها نگذاشته و [[فرمان]] او را بر [[جان]] خود مقدّم بدارند.<ref>ر.ک. [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص 495 ـ 501؛ [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی]]؛ [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹</ref> | |||
{{ | # [[آمادگی عمومی]]: از شرایط مهم هر [[انقلاب]] و قیامی، همراهی و پذیرش مردمی است؛ یعنی اگر [[بهترین]] طرح و برنامه در [[اختیار]]، [[بهترین]] [[رهبر]] با یارانی منتخب و از [[جان]] گذشته قرار گیرد ولی [[مردم]] آن را نپذیرند، قطعاً به انجام نخواهد رسید.<ref>ر.ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی]]؛ [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹</ref> | ||
{{ | == پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه == | ||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۱. آیت الله شهید صدر؛ | |||
| تصویر = 1368171.jpg | |||
| پاسخ‌دهنده = سید محمد صدر | |||
| پاسخ = [[آیت الله]] [[شهید]] '''[[سید محمد صدر]]''' در کتاب ''«[[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
«مقصود ما از شرایط [[ظهور]] همان شرایطی است که تحقق روز [[موعود]] متوقف بر آنها است، و [[گسترش عدالت]] جهانی به آنها وابستگی دارد. همان روز موعودی که رکن اساسی تحقق آن [[ظهور]] حضرت [[بقیة الله]] {{ع}} می‌باشد. و لذا [[ظهور]] حضرتش متوقف بر وجود همین شرایط است. البته مسأله [[غیبت]] و [[ظهور]] را اگر بخواهیم به طور مجرد بنگریم به طور مستقیم جز به [[اراده خدا]] منوط و وابسته نمیباشد، لکن [[خداوند]] [[اراده]] کرده است که [[ظهور]] وابسته به همین شرایط باشد تا روز [[موعود]] تحقق یابد، زیرا که [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای همین مسأله [[ذخیره]] گشته است و بنابراین رابطه و [[پیوستگی]] کاملی بین [[ظهور]] آن حضرت و پیدایش شرایط روز [[موعود]] وجود دارد. | |||
==[[: | با در نظر گرفتن این سطح گسترده می‌توان تعداد شرایط را سه چیز دانست: | ||
{{ | * '''شرط اول:''' وجود طرح و برنامه عادلانه: از این شرط سه مطلب به دست می‌آید: | ||
{{ | # در [[حقیقت]] [[هدف]] نهائی، پیاده شدن نقشه کامل [[عدل]] جهانی است که در آن هیچ [[ظلم]] و ستمی وجود ندارد. | ||
# این نقشه فقط به هنگام [[ظهور]] حضرت عملی می‌شود. و اگر بخواهد در آن روز هم قابل پیاده شدن نباشد دیگر در هیچ زمانی پیاده نخواهد شد، و [[گسترش عدالت]] در روز [[موعود]] محال و ممتنع می‌شود. | |||
# پیش از آنکه بخواهند این نقشه را عملی کنند، اصول و کلیات آن باید برای [[مردم]] روشن باشد و از آن اطلاع داشته باشند. زیرا قبلا گفتیم که تطبیق و پیاده کردن نقشه خدائی وابسته به آن است که [[انسان‌ها]] در طول زمان تجربیاتی به دست آورند و آزمایشاتی بدهند، تا در پذیرش [[عدالت]] واقعی قبلا تمرین کرده و بر ایشان بیسابقه نباشد، و از آن [[وحشت]] نکنند، و عمل بدان بر ایشان دشوار و سخت نباشد و موفقیت و [[پیروزی]] آن ناممکن نشود. | |||
* '''شرط دوم:''' وجود [[رهبر]] و پیشوائی [[شایسته]] و بزرگ که [[شایستگی]] [[رهبری]] همهجانبه آن روز را داشته باشد؛ | |||
{{ | * '''شرط سوم:''' وجود [[یاران]] همکار و همفکر و پایدار در کنار آن [[رهبر]] واحد<ref>[[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۴۹۵-۵۰۱.</ref>. | ||
{{ | }} | ||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۲. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ | |||
| تصویر = 136863.JPG | |||
| پاسخ‌دهنده = خدامراد سلیمیان | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[خدامراد سلیمیان]]'''، در کتاب ''«[[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
«"شرط" در لغت به معنای چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد و جمع آن شرایط و شروط است<ref>نک: حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص ۳۹.</ref>. مقصود از [[شرایط ظهور]]، زمینه‌هایی است که تحقق [[ظهور]] [[امام مهدی|امام عصر]] {{ع}} به آنها بستگی دارد و آن را امری منطقی و لازم می‌نمایاند؛ به گونه‌ای که با فراهم شدن آنها، [[ظهور]] به طور حتمی تحقق خواهد یافت. [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای برپایی [[حکومت عدل جهانی]] با فراهم شدن شرایط و زمینه‌ها، پدید خواهد آمد. در [[روایات]] بخشی از شرایطی که می‌بایست تحقق یابد تا امر [[ظهور]] را حتمی کند، برای ما بیان شده است: مهم‌ترین ویژگی و [[حکمت]] [[غیبت]]، رازی از رازهای [[خداوند]] بودن آن است؛ بنابراین می‌توان گفت: رفع [[غیبت]] به عنوان شرط اساسی برای [[ظهور]] نیز خود رازی از رازهای الهی است»<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۳۷.</ref>. | |||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۳. حجت الاسلام و المسلمین رمضانیان؛ | |||
| تصویر = 13681082.jpg | |||
| پاسخ‌دهنده = علی رضا رمضانیان | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[علی رضا رمضانیان]]'''، در کتاب ''«[[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
«شرط: چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد. | |||
:::::منظور از [[شرایط ظهور]]: آن دسته اموری است که تحقق [[ظهور]] به وجود آنها وابسته است. [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} برای برپایی [[حکومت]] [[عدل]] جهانی با فراهم شدن شرایط، پدید خواهد آمد که در [[روایات]]، بخشی از شرایط بیان شده است»<ref>[[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۱۷.</ref>. | |||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۴. حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی؛ | |||
| تصویر = 11538.jpg | |||
| پاسخ‌دهنده = محمد علی رضایی اصفهانی | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمد علی رضایی اصفهانی]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
«'''[[شرایط ظهور|شرایط]] و [[زمینه‌های ظهور]]''': برای حرکت اصلاحی و [[انقلاب]] عظیم بشری توسط [[حضرت مهدی]] {{ع}}، چهار شرط ذکر شده و مانند هر [[قیام]] اصلاحی دیگر قبل از آن حرکت عظیم این چهار زمینه و شرط باید فراهم باشد تا [[انقلاب]] به بار بنشیند. | |||
در مورد [[انقلاب]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} دو زمینه و شرط در محدوده اختیارات [[بشر]] است و ما باید آن زمینه‌ها را ایجاد کنیم و دو شرط دیگر خارج از اختیارات [[بشر]] است: | |||
# '''وجود طرح و برنامه:''' هر جنبش و خیزشی که بخواهد وضع موجود [[جامعه]] را تغییر دهد و به وضع مطلوب برساند نیاز به طرح و برنامه دارد که البته طرح و برنامه این حرکت توسط [[خداوند]] بزرگ تدوین شده است. خداوندی که عالم به ابعاد مختلف وجودی [[انسان]] می‌باشد و با توجه به ابعاد مختلف روحی و مادی و فردی و اجتماعی... [[انسان]] برنامه‌ای را تحت نام [[دین]] [[اسلام]] و کتاب [[قرآن]] در [[اختیار]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]] و بعد از آن [[ائمه]] {{عم}} قرار داده است. | |||
# '''[[رهبری توانا]]:''' این شرط نیز در مورد [[قیام]] بزرگ [[حضرت مهدی]] {{ع}} فراهم است، چون [[رهبری]] این [[قیام]] در دامان [[امامت]] پرورش یافته و به سرچشمه [[وحی]] متصل است. به [[قرآن]] و [[معارف]] [[دین]] (طرح و برنامه) احاطه دارد و مورد [[تایید الهی]] است. | |||
# '''[[یاران]]:''' با نگاهی به [[تاریخ]]، به خوبی می‌توان نقش و [[جایگاه]] [[یاوران]] را در حرکت‌ها و خیزش‌ها دریافت. مگر داستان [[صلح]] [[امام حسن]] {{ع}} را می‌توان فراموش کرد که چگونه حضرت را رها کردند و در نهایت ایشان مجبور به قبول و امضای [[صلح]] [[نامه]] شد؟ همان طور که عدم همراهی با [[امام زمان]] {{ع}} غیبت‌ساز است، همراهی و یاوری ظهورآفرین است پس بیاییم با ولی [[نعمت]] خود [[پیمان]] [[وفاداری]] ببندیم و صفوفی به هم پیوسته از [[یاوران]] [[راستین]] فراهم آوریم تا ظهورش را [[درک]] کنیم! | |||
# '''[[آمادگی عمومی]]:''' یکی از شرایط مهم هر [[انقلاب]] و قیامی، همراهی و پذیرش مردمی است؛ یعنی اگر [[بهترین]] طرح و برنامه در [[اختیار]]، [[بهترین]] [[رهبر]] با یارانی منتخب و از [[جان]] گذشته قرار گیرد ولی [[مردم]] آن را نپذیرند، قطعاً به انجام نخواهد رسید. اگر [[حکومت اسلامی]] در [[مدینه]] پایه‌گذاری شد بدان جهت بود که [[مردم]] یثرب خواستند و روزها مقدم مبارک [[پیامبر خاتم|پیامبر]] را [[انتظار]] کشیدند. :بشیر می‌گوید به [[امام باقر]] {{ع}} عرض کردم: [[مردم]] می‌گویند: "وقتی [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[قیام]] کند کارها خود به خود برای او درست می‌شود." حضرت فرمود: "هرگز چنین نیست قسم به کسی که جانم به دست اوست! اگر بنا بود کارها خود به خود درست شود برای [[رسول خدا]] چنین می‌شد."<ref>غیبت نعمانی، باب ۱۵، ج ۲، ۳۹۹.</ref>»<ref>[[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۰۱-۱۰۹.</ref>. | |||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۵. حجت الاسلام و المسلمین آصف آگاه؛ | |||
| تصویر = 1368302.jpg | |||
| پاسخ‌دهنده = سید محمد رضی آصف آگاه | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر'''[[سید محمد رضی آصف آگاه]]''' و همکاران، در مقاله ''«[[بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور (مقاله)|بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور]]»'' در این‌باره گفته‌اند: | |||
«تعریف [[شرایط ظهور]] از دو منظر قابل بررسی است. یکی از حیث کارکرد یا به عبارت دیگر، کیفیت رابطه آن با واقعه که از قبیل "علیت" است؛ و دیگری از حیث تقدم و تأخر آن از واقعه. غالب تعریف‌ها، به ویژگی علیت که در واقع فارق اساسی شرط و علامت است، اشاره کرده‌اند؛ برخی از تعریف‌ها: | |||
# [[سید محمد صدر]] در بیان فرق بین شرط و علامت، شرط را این‌گونه تعریف می‌کند: وابستگی [[ظهور]] به شرایط، یک نحوه وابستگی واقعی است؛ لکن وابستگی به [[نشانه‌ها]]، وابستگی از جهت [[کشف]] و اعلام است، نه به عنوان یک امر واقعی و ارتباط حقیقی. تفاوت عمده بین این دو مفهوم، همین است؛ زیرا معنای شرط در [[فلسفه]]، آن است که رابطه آن با مشروط، رابطه علت و معلول باشد، به طوری که مشروط بدون وجود شرط، هیچ‌گاه موجود نشود<ref>صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ۴۹۰.</ref>. بنابراین از منظر ایشان، [[شرایط ظهور]] آن چیزی است که موجب تحقق [[ظهور]] می‌شود، به گونه‌ای که با وجود آن، تحقق [[ظهور]]، لاجرم باشد. به عبارت دیگر، رابطه بین شرایط و [[ظهور]]، رابطه‌ای علّی معلولی است، نه رابطه کاشف و مکشوف که صرفاً پرده از آن بردارد. | |||
# شرایط به معنای سبب‌ها و زمینه‌ها، به اموری گفته می‌شود که تحقق مطلوب و مشروط، به وجود آنها بستگی دارد و بدون تحقق اینها، مشروط به وجود نمی‌آید؛ یعنی یک نوع رابطه علّی و معلولی میان آنها برقرار است... براین اساس، مراد از [[شرایط ظهور]]، آن دسته از اموری هستند که تحقق [[ظهور]] وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقق نشوند، [[ظهور]] نیز واقع نخواهد شد<ref>یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور، ۱۲-۱۳.</ref>. | |||
# [[شرایط ظهور]] همان [[علائم حتمی]] ظهورند. [[صاحب]] این نظر می‌گوید: {{متن حدیث|فهناک مجموعة من الأحادیث وصفت بعضا من الأحداث بأنها حتمیة الوقوع... وهی لهذا تسمی بالشرایط لانها یجب ان تحصل قبل الظهور...}}<ref>صغیر، جلال الدین علی، علامات الظهور، ج ۱، ۲۸.</ref>. | |||
تعریف [[برگزیده]]: [[شرایط ظهور]] اموری است که تحقق [[ظهور]] وابسته به آنهاست؛ کیفیت رابطه آنها با [[ظهور]]، علّی معلولی است و [[عقل]] بدون بیان [[شرع]] می‌تواند دخالت این امور در تحقق [[ظهور]] را [[کشف]] کند»<ref>[[سید محمد رضی آصف آگاه|آصف آگاه؛سید محمد رضی]]، [[مجتبی خانی|خانی؛مجتبی]]، [[سید محمد جواد سید نظری|سید نظری؛ سید محمد جواد]]، [[بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور (مقاله)|بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور]]، ص 160-161.</ref>. | |||
}} | |||
{{پاسخ پرسش | |||
| عنوان پاسخ‌دهنده = ۶. حجت الاسلام و المسلمین یوسفیان؛ | |||
| تصویر = Pic2391.jpg | |||
| پاسخ‌دهنده = مهدی یوسفیان | |||
| پاسخ = حجت الاسلام و المسلمین دکتر '''[[مهدی یوسفیان]]'''، در کتاب ''«[[شرایط ظهور (کتاب)|شرایط ظهور]]»'' در این‌باره گفته است: | |||
«مراد از [[شرایط ظهور]]، آن دسته از اموری هستند که تحقّق [[ظهور]]، وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقّق نشوند، [[ظهور]] نیز واقع نخواهد شد»<ref>[[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]؛ [[شرایط ظهور (کتاب)|شرایط ظهور]]، ص ۱۲.</ref>. | |||
}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:پرسش]] | ||
[[رده:پرسمان مهدویت]] | |||
[[رده: | [[رده:(اث): پرسش‌هایی با ۴ پاسخ]] | ||
[[رده:( | [[رده:(اث): پرسش‌های مهدویت با ۴ پاسخ]] | ||
[[رده:( | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۵
| شرایط ظهور به چه معناست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
| مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی / شرایط ظهور امام مهدی |
| مدخل اصلی | معنای شرایط ظهور |
| تعداد پاسخ | ۴ پاسخ |
شرایط ظهور یعنی اموری که تحقق ظهور وابسته به آنهاست و تا آنها محقق نشوند ظهور واقع نخواهد شد را شرائط ظهور می‌نامند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: (۱): وجود طرح و برنامه برای انقلاب و مدیریت دنیا؛ (۲): وجود رهبر شایسته برای اجرای آن؛ (۳): یاران وفادار برای به ثمر رساندن آن؛ (۴): پذیرش عمومی و آمادگی آنان برای این امر؛ زیرا تا پذیرش عمومی نباشد کار به سرانجام نمی‌رسد.
در ذیل، پاسخ جامع اجمالی به این پرسش و دیدگاه‌های متفرقه برخی از نویسندگان و دانشمندان، در این باره، به طور مفصل‌تری قابل بررسی است.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
- منظور از شرایط ظهور چیست؟
- شرایط تحقق حکومتعدل جهانی به چه معناست؟
- مراد از زمینه‌های ظهور امام مهدی چیست؟
پاسخ جامع اجمالی
- "شرط" در لغت[۱] به معنای چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد و جمع آن شرایط و شروط است.[۲] شرایط ظهور، آن دسته از اموری هستند که تحقّق ظهور، وابسته به وجود آنهاست و آن را امری منطقی و لازم می‌نمایاند[۳] و تا آنها محقّق نشوند، ظهور نیز واقع نخواهد شد،[۴] و گسترش عدالت جهانی به آنها وابستگی دارد.[۵] و عقل بدون بیان شرع می‌تواند دخالت این امور در تحقق ظهور را کشف کند.[۶]
- هر پدیده‌ای در جهان با فراهم آمدن شرائط و زمینه‌های آن به وجود می‌آید و بدون تحقق زمینه‌ها، امکان وجود برای هیچ موجودی نخواهد بود، قیام و انقلاب جهانی امام مهدی (ع) که بزرگ‌ترین حرکت جهانی است نیز پیرو همین اصل بوده و بدون تحقق زمینه‌ها و شرایط آن به وقوع نخواهد پیوست.[۷]
- در روایات بخشی از شرایطی که می‌بایست تحقق یابد تا امر ظهور را حتمی کند، بیان شده است.[۸] برخی از این شرایط عبارتند از:
- وجود طرح و برنامه: هر جنبش و خیزشی که بخواهد وضع موجود جامعه را تغییر دهد و به وضع مطلوب برساند نیاز به طرح و برنامه دارد و این برنامه توسط قرآن کریم بیان شده است.[۹]
- وجود رهبر: با وجود امام عصر (ع) این شرط نیز وجود دارد.[۱۰]
- یاران: از شرایط مهم خیزش اسلامی، وجود یاران فداکاری است که با برنامه‌ها و اهداف قیام آشنا و به آن اعتقاد داشته باشند و برای تحقق آن آماده هرگونۀ تلاش بوده باشند و رهبر خود را تنها نگذاشته و فرمان او را بر جان خود مقدّم بدارند.[۱۱]
- آمادگی عمومی: از شرایط مهم هر انقلاب و قیامی، همراهی و پذیرش مردمی است؛ یعنی اگر بهترین طرح و برنامه در اختیار، بهترین رهبر با یارانی منتخب و از جان گذشته قرار گیرد ولی مردم آن را نپذیرند، قطعاً به انجام نخواهد رسید.[۱۲]
پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه
| ۱. آیت الله شهید صدر؛ |
|---|
|
آیت الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ غیبت کبری» در این‌باره گفته است:
«مقصود ما از شرایط ظهور همان شرایطی است که تحقق روز موعود متوقف بر آنها است، و گسترش عدالت جهانی به آنها وابستگی دارد. همان روز موعودی که رکن اساسی تحقق آن ظهور حضرت بقیة الله (ع) می‌باشد. و لذا ظهور حضرتش متوقف بر وجود همین شرایط است. البته مسأله غیبت و ظهور را اگر بخواهیم به طور مجرد بنگریم به طور مستقیم جز به اراده خدا منوط و وابسته نمیباشد، لکن خداوند اراده کرده است که ظهور وابسته به همین شرایط باشد تا روز موعود تحقق یابد، زیرا که حضرت مهدی (ع) برای همین مسأله ذخیره گشته است و بنابراین رابطه و پیوستگی کاملی بین ظهور آن حضرت و پیدایش شرایط روز موعود وجود دارد. با در نظر گرفتن این سطح گسترده می‌توان تعداد شرایط را سه چیز دانست:
|
| ۲. حجت الاسلام و المسلمین سلیمیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «درسنامه مهدویت» در این‌باره گفته است:
«"شرط" در لغت به معنای چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد و جمع آن شرایط و شروط است[۱۴]. مقصود از شرایط ظهور، زمینه‌هایی است که تحقق ظهور امام عصر (ع) به آنها بستگی دارد و آن را امری منطقی و لازم می‌نمایاند؛ به گونه‌ای که با فراهم شدن آنها، ظهور به طور حتمی تحقق خواهد یافت. ظهور حضرت مهدی (ع) برای برپایی حکومت عدل جهانی با فراهم شدن شرایط و زمینه‌ها، پدید خواهد آمد. در روایات بخشی از شرایطی که می‌بایست تحقق یابد تا امر ظهور را حتمی کند، برای ما بیان شده است: مهم‌ترین ویژگی و حکمت غیبت، رازی از رازهای خداوند بودن آن است؛ بنابراین می‌توان گفت: رفع غیبت به عنوان شرط اساسی برای ظهور نیز خود رازی از رازهای الهی است»[۱۵].
|
| ۳. حجت الاسلام و المسلمین رمضانیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین علی رضا رمضانیان، در کتاب «شرایط و علائم حتمی ظهور» در این‌باره گفته است:
«شرط: چیزی است که تحقق مشروط، به آن بستگی دارد. |
| ۴. حجت الاسلام و المسلمین رضایی اصفهانی؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین محمد علی رضایی اصفهانی، در کتاب «مهدویت» در این‌باره گفته است:
«شرایط و زمینه‌های ظهور: برای حرکت اصلاحی و انقلاب عظیم بشری توسط حضرت مهدی (ع)، چهار شرط ذکر شده و مانند هر قیام اصلاحی دیگر قبل از آن حرکت عظیم این چهار زمینه و شرط باید فراهم باشد تا انقلاب به بار بنشیند. در مورد انقلاب حضرت مهدی (ع) دو زمینه و شرط در محدوده اختیارات بشر است و ما باید آن زمینه‌ها را ایجاد کنیم و دو شرط دیگر خارج از اختیارات بشر است:
|
| ۵. حجت الاسلام و المسلمین آصف آگاه؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکترسید محمد رضی آصف آگاه و همکاران، در مقاله «بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور» در این‌باره گفته‌اند:
«تعریف شرایط ظهور از دو منظر قابل بررسی است. یکی از حیث کارکرد یا به عبارت دیگر، کیفیت رابطه آن با واقعه که از قبیل "علیت" است؛ و دیگری از حیث تقدم و تأخر آن از واقعه. غالب تعریف‌ها، به ویژگی علیت که در واقع فارق اساسی شرط و علامت است، اشاره کرده‌اند؛ برخی از تعریف‌ها:
|
| ۶. حجت الاسلام و المسلمین یوسفیان؛ |
|---|
|
حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی یوسفیان، در کتاب «شرایط ظهور» در این‌باره گفته است:
«مراد از شرایط ظهور، آن دسته از اموری هستند که تحقّق ظهور، وابسته به وجود آنهاست و تا آنها محقّق نشوند، ظهور نیز واقع نخواهد شد»[۲۳].
|
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص ۳۹
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۳۷
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۳۷؛ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۱۷
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص 495 ـ 501؛ یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور، ص ۱۲؛ موسوی‌نسب، سید جعفر، دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ج ۲، ص ۳۱۰و ۳۲؛ سلیمیان، خدامراد، پرسمان مهدویت، ص ۲۲۳ ـ ۲۲۶
- ↑ ر.ک. رجالی تهرانی، علی رضا، یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص ۱۶۸
- ↑ ر.ک. آصف آگاه، سید محمد رضی، بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور، ص ۱۶۰ و ۱۶۱
- ↑ ر.ک. یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج ۱، ص ۱۵۶ ـ ۱۶۵
- ↑ ر.ک. سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۳۷؛ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۱۷
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص 495 ـ 501؛ رضایی اصفهانی؛ مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص 495 ـ 501؛ رضایی اصفهانی؛ مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص 495 ـ 501؛ رضایی اصفهانی؛ مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹
- ↑ ر.ک. رضایی اصفهانی؛ مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۴۹۵-۵۰۱.
- ↑ نک: حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص ۳۹.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۳۷.
- ↑ رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۱۷.
- ↑ غیبت نعمانی، باب ۱۵، ج ۲، ۳۹۹.
- ↑ رضایی اصفهانی، محمد علی، مهدویت، ص ۱۰۱-۱۰۹.
- ↑ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ۴۹۰.
- ↑ یوسفیان، مهدی، شرایط ظهور، ۱۲-۱۳.
- ↑ صغیر، جلال الدین علی، علامات الظهور، ج ۱، ۲۸.
- ↑ آصف آگاه؛سید محمد رضی، خانی؛مجتبی، سید نظری؛ سید محمد جواد، بازشناسی تعریف علائم و شرایط ظهور، ص 160-161.
- ↑ یوسفیان، مهدی؛ شرایط ظهور، ص ۱۲.