رجعت‌کنندگان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-\n\n\n +\n\n)) |
(←مقدمه) |
||
| (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = رجعت | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | |||
}} | |||
{{ | == مقدمه == | ||
کسانی که [[رجعت]] می‌کنند [[امامان]] [[معصوم]]{{عم}} و برخی از [[مردگان]] هستند. [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: [[رجعت]] برای همه [[مردم]] نیست، بلکه برای گروه‌هایی خاص است: مؤمنان خالص و [[کافران]] محض<ref>بحار الانوار، ج ۵۳، ص۳۹؛ نور الثقلین، ج ۴، ص۱۰۰.</ref>. مفضّل آورده است که در حضور امام صادق{{ع}} از [[قائم]] [[آل محمد]]{{صل}} و [[اصحاب]] او که در انتظارش از [[دنیا]] می‌روند، [[سخن]] به میان آمد؛ آن حضرت فرمود: "هنگامی که قائم [[قیام]] کند، فرستاده‌ای کنار [[قبر]] [[مؤمن]] می‌آید و به او می‌گوید: هان ای [[بنده خدا]]! [[امام]] تو قیام کرده است. اگر می‌خواهی به او بپیوندی بپا خیز و اگر نمی‌خواهی و بر آن هستی که هم‌چنان در جوار [[رحمت]] پروردگارت اقامت گزینی، همین‌جا اقامت کن"<ref>همان، ص۹۱.</ref>. | |||
< | |||
در رجعت، مؤمن [[خالص]] که در تمام [[عمر]] از طرف [[کفّار]] و [[منافقین]] مورد [[آزار]] قرار گرفته است برمیگردد تا در پرتو [[حکومت]] حقّه، روی [[آرامش]] و [[آسایش]] را ببیند و قسمتی از [[پاداش اعمال]] [[نیک]] خود را پیش از [[آخرت]] در این [[جهان]] ببیند. [[مشرک]] محض نیز برمیگردد تا سزای [[حق‌کشی‌ها]] و تجاوزگری‌های خود را پیش از آخرت، در این سرای بچشد. [[سلمان]]، [[ابوذر]]، [[مقداد]]، [[مالک اشتر]] و امثال آنها باز می‌گردند. امام صادق{{ع}} می‌فرماید: "نخستین کسی که درباره او محکمه [[عدل]] در حکومت حقّه تشکیل می‌شود، [[محسن]] فاطمه‌ست، بین او و قاتلش محکمه برگزار می‌شود. قنفذ و آقایش آورده می‌شوند و با تازیانه‌هایی از [[آتش]]، شلاق می‌خورند. اگر یکی از آن شلاق‌ها به دریا زده شود، همه اقیانوس‌های جهان از [[مشرق]] تا [[مغرب]] به جوش می‌آید، و اگر یکی از آنها به یکی از کوه‌های دنیا بخورد، ذوب می‌شود و تبدیل به خاکستر می‌گردد. ان دو دشمن خدا با این تازیانه شلاق می‌خورند"<ref>دلائل الإمامه، ص۲۹۷ (به نقل از رجعت، محمد خادمی شیرازی، ص۱۶۲).</ref>. در [[حدیث]] دیگری از زنی نام برده می‌شود که [[حضرت زهرا]]{{س}} را بسیار [[رنج]] می‌داد و به مادر جناب [[ابراهیم]] (فرزند رسول اکرم) [[تهمت]] می‌زد. او نیز [[رجعت]] می‌کند و شلاق تهمت زدن (حدّ [[قذف]]) می‌خورد<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص۳۱۴ و ج ۵۳، ص۹۰.</ref>. | |||
در [[اخبار]] [[رجعت]] [[امام حسین]]{{ع}} تصریح شده که به هنگام رجعت حضرت، [[یزید]] و سپاهیانش نیز رجعت می‌کنند و امام حسین{{ع}} آنها را می‌کشد و برای هرضربتی یک ضربت می‌زند <ref>تفسیر صافی، ج ۳، ص۱۷۹؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص۲۸۲؛ تفسیر برهان، ج ۲، ص۴۰۸.</ref>. در ذیل [[آیه]] {{متن قرآن|وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا عَذَابًا دُونَ ذَلِكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ}}<ref>«و برای ستمکاران عذابی جز آن خواهد بود اما بیشتر آنان نمی‌دانند» سوره طور، آیه ۴۷.</ref> آمده است: همه آنان که به [[آل محمد]]{{عم}} [[ستم]] کرده‌اند، در رجعت بازمی‌گردند و [[انتقام]] از آنها گرفته می‌شود<ref>تفسیر صافی، ج ۵، ص۸۳؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص۱۰۳؛ الزام الناصب، ج ۲، ص۳۵۱.</ref>. | |||
جمعی از رجعت‌کنندگان، [[سلمان]]، [[مقداد]]، [[جابر بن عبد الله انصاری]]، [[ابو دجانه انصاری]]، [[مالک اشتر]]، [[مفضل بن عمر]]، [[حمران بن اعین]]، [[مؤمن آل فرعون]]، [[یوشع بن نون]]، و [[اصحاب کهف]] هستند<ref>رجعت، محمد خادمی شیرازی، ص۲۰۰.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۳۵۹.</ref> | |||
== رجعت‌کنندگان در آخر الزمان == | |||
افزون بر روایاتی که به صورت کلی رجعت کنندگان را مؤمنان خالص و کافران خالص ذکر کرده است مانند روایتی که از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده که فرمود:{{متن حدیث|إِنَّ الرَّجْعَةَ لَيْسَتْ بِعَامَّةٍ وَ هِيَ خَاصَّةٌ لَا يَرْجِعُ إِلَّا مَنْ مَحَضَ الْإِيمَانَ مَحْضاً أَوْ مَحَضَ الشِّرْكَ مَحْضا}}<ref> رجعت همگانی نیست و فقط مؤمنان خالص و محض و نیز مشرکان محض به دنیا برمی‌گردند؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۳۹.</ref>. | |||
برخی روایات نیز به افراد و گروه‌هایی به طور ویژه اشاره کرده است: | |||
=== [[رجعت]] [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} === | |||
[[ابوخالد کابلی]] از [[امام سجاد]] {{ع}} نقل کرده که در تفسیر آیه {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ }}<ref> بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند؛ سوره قصص، آیه ۸۵.</ref> فرمود: {{متن حدیث|يَرْجِعُ إِلَيْكُمْ نَبِيُّكُم}}<ref> پیامبرتان به سوی شما برمیگردد؛ تفسیر القمی، ج ۱، ص ۱۴۷.</ref>. | |||
[[بکیر بن اعین]] می‌گوید:{{متن حدیث|قَالَ لِي: مَنْ لَا أَشُكُّ فِيهِ يَعْنِي أَبَا جَعْفَرٍ {{ع}} إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ {{صل}} وَ عَلِيّاً سَيَرْجِعَان}}<ref> کسی که هیچ تردید در او ندارم؛ یعنی [[امام باقر]] {{ع}} به من فرمود: [[پیامبر]] {{صل}} و [[علی]] {{ع}} رجعت می‌کنند؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۳۹، ح ۲.</ref>. | |||
مرحوم [[علامه طباطبایی]] ذیل آیه شریف: {{متن قرآن|قَالَ رَبِّ فَأَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ}}<ref> گفت: پروردگارا! پس تا روزی که (همگان) برانگیخته می‌شوند، مرا مهلت ده! فرمود: اینک تو از مهلت یافتگانی! تا روز آن هنگام معیّن؛ سوره حجر، آیه ۳۶ - ۳۸.</ref>؛ از تفسیر قمی نقل کرده است که [[امام صادق]] {{ع}} درباره آیه مذکور فرمود: {{متن حدیث|یوم الوقت المعلوم یوم یذبحه رسول الله {{صل}} علی الصخرة التی فی بیت المقدس}}<ref>روز وقت معلوم روزی است که [[رسول خداوند]] شیطان را بر صخره‌ای در بیت مقدس می‌کشد؛ تفسیر المیزان، ج ۱۲، ص ۲۵۲.</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص ۲۰۸.</ref> | |||
=== [[رجعت]] [[امام علی|علی]] {{ع}} === | |||
در روایات فراوانی وارد شده است که [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}}، چندین بار [[رجعت]] می‌کند. [[علی بن ابراهیم]] از [[ابوبصیر]] نقل می‌کند که [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} ضمن حدیثی چنین فرمود:[[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} به [[امام علی|علی]] {{ع}} فرمود: {{متن حدیث|يَا عَلِيُّ إِذَا كَانَ آخِرُ الزَّمَانِ أَخْرَجَكَ اللَّهُ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ مَعَكَ مِيسَمٌ تَسِمُ بِهِ أَعْدَاءَك}}<ref>ای علی! خداوند تو را در آخرالزمان به بهترین صورتی زنده می‌کند، درحالی که ابزاری در دست‌داری که دشمنانت را با آن نشان می‌گذاری؛ شیخ حر عاملی، الایقاظ، ص ۲۷۵، ح ۴۲.</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص ۲۰۸.</ref> | |||
=== [[امام حسین]] {{ع}}، اولین رجعت‌کننده === | |||
در روایات، [[امام حسین|امام حسین بن علی بن ابی طالب]] {{ع}} به عنوان نخستین رجعت کننده معرفی شده است. از [[امام صادق]] {{ع}} نقل شده است: {{متن حدیث|إِنَّ أَوَّلَ مَنْ يَكُرُّ إِلَى الدُّنْيَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ {{ع}} وَ أَصْحَابُهُ وَ يَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ وَ أَصْحَابُهُ فَيَقْتُلُهُمْ حَذْوَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّةِ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه {{متن قرآن|ثُمَّ رَدَدْنَا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَأَمْدَدْنَاكُم بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَجَعَلْنَاكُمْ أَكْثَرَ نَفِيرًا}}}}<ref>سوره اسراء؛ آیه۶.</ref>.<ref>همانا نخستین کسی که به دنیا برمیگردد حسین بن علی {{ع}} و یاران آن حضرت هستند و نیز یزید بن معاویه و اصحاب او که حضرت آنها را یک به یک به هلاکت خواهند رساند و سپس امام صادق {{ع}} این آیه را تلاوت فرمودند: آنگاه شما را به سوی آنها برگردانیم و بر آنها غلبه دهیم و به مال و فرزندان نیرومند مدد بخشیم و عده شما را بسیار گردانیم؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۸۲.</ref> | |||
همچنین از [[امام کاظم]] {{ع}} روایت شده که [[امام حسین]] {{ع}} پیش از شهادت خود با یاران خود سخن گفتند و از جمله فرمودند: «هنگامی که [[پیامبر|رسول خدا]] {{صل}} زنده بودند به من فرمودند: فرزندم تو به زودی به سمت عراق خواهی رفت؛ سرزمینی که [[انبیاء]] و [[اوصیاء]] در آنها با هم برخورد کردند؛ این سرزمین "عمورا" نام دارد و در آن محل تو و یارانت به شهادت خواهید رسید و اصحاب تو کسانی هستند که درد آهن را نخواهند چشید و آنگاه این آیه را تلاوت فرمود: {{متن قرآن|قُلْنَا يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ}}<ref> گفتیم: ای آتش! بر ابراهیم سرد و بی‌گزند باش؛ سوره انبیاء، آیه ۶۹.</ref>؛ و فرمود: جنگ بر شما سرد و سلامت خواهد بود. آنگاه [[امام حسین]] {{ع}} پس از نقل این روایت از [[پیامبر اکرم]] {{صل}} فرمود:{{متن حدیث|فَأَبْشِرُوا فَوَ اللَّهِ لَئِنْ قَتَلُونَا فَإِنَّا نَرِدُ عَلَى نَبِيِّنَا ثُمَّ أَمْكُثُ مَا شَاءَ اللَّهُ فَأَكُونُ أَوَّلَ مَنْ تَنْشَقُّ عَنْه... وَ لَيَنْزِلَنَّ مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ وَ أَنَا وَ أَخِي وَ جَمِيعُ مَنْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْهِ فِي حَمُولَات مِنْ حَمُولَاتِ الرَّبِّ خَيْلٍ بُلْقٍ مِنْ نُورٍ لَمْ يَرْكَبْهَا مَخْلُوقٌ ثُمَّ لَيَهُزَّنَّ مُحَمَّدٌ {{صل}} لِوَاءَهُ وَ لَيَدْفَعَنَّهُ إِلَى قَائِمِنَا مَعَ سَيْفِه ٍ ثُمَّ إِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ {{ع}} يَدْفَعُ إِلَيَّ سَيْفَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} فَيَبْعَثُنِي إِلَى الشَّرْقِ وَ الْغَرْبِ وَ لَا آتِي عَلَى عَدُوٍّ إِلَّا أَهْرَقْتُ دَمَهُ وَ لَا أَدَعُ صَنَماً إِلَّا أَحْرَقْتُهُ حَتَّى أَقَعَ إِلَى الْهِنْدِ فَأَفْتَحَهَا ...}}<ref>بشارت باد بر شما؛ اگر ما کشته شویم همانا به سوی پیامبر خود باز می‌گردیم و مدتی که خدا بخواهد در آنجا می‌مانیم و پس از آن من اولین نفری هستم که زمین بر او باز می‌شود و پیامبر اکرم {{صل}} و علی {{ع}} و من و برادرم حسن {{ع}} و جمیع آنان که خداوند بر آنها منّت گذارده، بر مرکب‌هایی از نور که خداوند برایمان فرستاده و پیش از ما مخلوقی بر آنها سوار نشده نازل می‌شویم و سپس نبی اکرم {{صل}} پرچم خود را به حرکت در آورده و آن را به همراه شمشیرش به قائم آل محمد می‌دهد.... سپس حضرت علی {{ع}} شمشیر نبی اکرم {{صل}} را به من می‌دهد و مرا به سمت مشرق و مغرب رهسپار می‌کند و من با دشمنی از دشمنان خدا بر خود نمی‌کنم مگر آنکه او را به هلاکت برسانم و با بتی برخورد نمی‌کنم مگر اینکه آن را آتش می‌زنم و سپس به هند می‌روم و آنجا را نیز فتح می‌کنم.... ؛ بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۸۰ و ج ۵۳ ص ۶۱.</ref>. | |||
بنابراین، از این روایات و روایت نخست چنین استفاده می‌شود که [[امام حسین]] {{ع}} مدتی با [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} زندگی می‌کند و این گونه نیست که در آخرین لحظات زندگی [[امام مهدی]] {{ع}} رجعت نماید<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص۲۰۹ ـ ۲۱۰.</ref>. | |||
=== [[رجعت]] [[معصومین]] {{عم}} === | |||
در شماری از روایات به [[رجعت]] [[معصومین]] {{عم}} اشاره شده است. [[امام صادق]] {{ع}} [[رجعت]] [[معصومین]] را در کلامی کوتاه این گونه می‌فرماید:{{متن حدیث|لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُؤْمِنْ بِكَرَّتِنَا}}<ref>از شیعیان ما نیست کسی که ایمان به بازگشت ما نداشته باشد؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸»</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص ۲۱۰.</ref> | |||
=== [[رجعت]] [[پیامبران]] پیشین === | |||
یکی از روایاتی که بازگشت [[پیامبران]] گذشته را نوید داده‌اند از این قرار است: [[عبدالله بن مسکان]] از [[امام صادق]] {{ع}} نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: {{متن حدیث|مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً مِنْ لَدُنْ آدَمَ فَهَلُمَّ جَرّاً إِلَّا وَ يَرْجِعُ إِلَى الدُّنْيَا وَ يَنْصُرُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِين{{ع}}}}<ref>خداوند هیچ پیامری را از [[حضرت آدم]] {{ع}} تا آخر بر نیانگیخت مگر اینکه به دنیا برمیگردد و [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} را یاری می‌نمایند؛ تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۰۶.»</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص ۲۱۱.</ref> | |||
=== زنان رجعت کننده === | |||
اگر چه روایات رجعت به طور عمده اختصاص به زن یا مرد ندارد و زیر عنوان مؤمن محض و کافر محض آمده است. ولی روایاتی اشاره به رجعت بانوان کرده است از جمله روایت [[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] {{ع}} است که آن حضرت فرمود: {{متن حدیث|يُكَرُّ مَعَ الْقَائِمِ {{ع}} ثَلَاثَ عَشْرَةَ امْرَأَةً قُلْتُ: وَ مَا يَصْنَعُ بِهِنَّ؟. قَالَ: يُدَاوِينَ الْجَرْحَى، وَ يَقُمْنَ عَلَى الْمَرْضَى، كَمَا كَانَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} قُلْتُ: فَسَمِّهِنَّ لِي. فَقَالَ: الْقِنْوَاءُ بِنْتُ رُشَيْدٍ، وَ أُمُّ أَيْمَنَ، وَ حَبَابَةُ الْوَالِبِيَّةُ، وَ سُمَيَّةُ أُمُّ عَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ، وَ زُبَيْدَةُ، وَ أُمُّ خَالِدٍ الْأَحْمَسِيَّةُ، وَ أُمُّ سَعِيدٍ الْحَنَفِيَّةُ، وَ صُبَانَةُ الْمَاشِطَةُ، وَ أُمُّ خَالِدٍ الْجُهَنِيَّة}}<ref>همراه قائم سیزده زن خواهند بود. گفتم: برای چه منظور؟ فرمود: آنها مجروحین را مداوا می‌کنند و به مریض‌ها رسیدگی می‌کنند همانگونه که همراه پیامبر که بودند چنین می‌کردند. عرض کردم اگر ممکن است آنها را نام ببرید. آن حضرت فرمود: قنوا دختر رشید و ام ایمن و حبابه والبیه و سمیه مادر عمار بن یاسر و زبیده و ام خالد احمسیه و ام سعید حنفیه و صبانه ماشطه و ام خالد جهنیه؛ محمد بن جریر بن رستم طبری، دلائل الامامة، ص ۲۵۹.</ref>. | |||
البته در روایات به برخی از افراد و گروه‌های دیگر نیز اشاره شده که در کتاب‌های مفصل آمده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۴]]، ص ۲۱۱.</ref>. | |||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
{{پرسش‌های وابسته}} | |||
* [[چه کسانی رجعت می‌کنند؟ (پرسش)]] | * [[چه کسانی رجعت می‌کنند؟ (پرسش)]] | ||
{{پایان پرسش‌های وابسته}} | |||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']] | |||
# [[پرونده:136866.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۴ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۴''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:امام مهدی]] | [[رده:امام مهدی]] | ||
[[رده: | [[رده:رجعت]] | ||
[[رده:مدخل موعودنامه]] | [[رده:مدخل موعودنامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۳
مقدمه
کسانی که رجعت می‌کنند امامان معصوم(ع) و برخی از مردگان هستند. امام صادق(ع) فرمود: رجعت برای همه مردم نیست، بلکه برای گروه‌هایی خاص است: مؤمنان خالص و کافران محض[۱]. مفضّل آورده است که در حضور امام صادق(ع) از قائم آل محمد(ص) و اصحاب او که در انتظارش از دنیا می‌روند، سخن به میان آمد؛ آن حضرت فرمود: "هنگامی که قائم قیام کند، فرستاده‌ای کنار قبر مؤمن می‌آید و به او می‌گوید: هان ای بنده خدا! امام تو قیام کرده است. اگر می‌خواهی به او بپیوندی بپا خیز و اگر نمی‌خواهی و بر آن هستی که هم‌چنان در جوار رحمت پروردگارت اقامت گزینی، همین‌جا اقامت کن"[۲].
در رجعت، مؤمن خالص که در تمام عمر از طرف کفّار و منافقین مورد آزار قرار گرفته است برمیگردد تا در پرتو حکومت حقّه، روی آرامش و آسایش را ببیند و قسمتی از پاداش اعمال نیک خود را پیش از آخرت در این جهان ببیند. مشرک محض نیز برمیگردد تا سزای حق‌کشی‌ها و تجاوزگری‌های خود را پیش از آخرت، در این سرای بچشد. سلمان، ابوذر، مقداد، مالک اشتر و امثال آنها باز می‌گردند. امام صادق(ع) می‌فرماید: "نخستین کسی که درباره او محکمه عدل در حکومت حقّه تشکیل می‌شود، محسن فاطمه‌ست، بین او و قاتلش محکمه برگزار می‌شود. قنفذ و آقایش آورده می‌شوند و با تازیانه‌هایی از آتش، شلاق می‌خورند. اگر یکی از آن شلاق‌ها به دریا زده شود، همه اقیانوس‌های جهان از مشرق تا مغرب به جوش می‌آید، و اگر یکی از آنها به یکی از کوه‌های دنیا بخورد، ذوب می‌شود و تبدیل به خاکستر می‌گردد. ان دو دشمن خدا با این تازیانه شلاق می‌خورند"[۳]. در حدیث دیگری از زنی نام برده می‌شود که حضرت زهرا(س) را بسیار رنج می‌داد و به مادر جناب ابراهیم (فرزند رسول اکرم) تهمت می‌زد. او نیز رجعت می‌کند و شلاق تهمت زدن (حدّ قذف) می‌خورد[۴].
در اخبار رجعت امام حسین(ع) تصریح شده که به هنگام رجعت حضرت، یزید و سپاهیانش نیز رجعت می‌کنند و امام حسین(ع) آنها را می‌کشد و برای هرضربتی یک ضربت می‌زند [۵]. در ذیل آیه ﴿وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُوا عَذَابًا دُونَ ذَلِكَ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ﴾[۶] آمده است: همه آنان که به آل محمد(ع) ستم کرده‌اند، در رجعت بازمی‌گردند و انتقام از آنها گرفته می‌شود[۷].
جمعی از رجعت‌کنندگان، سلمان، مقداد، جابر بن عبد الله انصاری، ابو دجانه انصاری، مالک اشتر، مفضل بن عمر، حمران بن اعین، مؤمن آل فرعون، یوشع بن نون، و اصحاب کهف هستند[۸].[۹]
رجعت‌کنندگان در آخر الزمان
افزون بر روایاتی که به صورت کلی رجعت کنندگان را مؤمنان خالص و کافران خالص ذکر کرده است مانند روایتی که از امام صادق (ع) نقل شده که فرمود:«إِنَّ الرَّجْعَةَ لَيْسَتْ بِعَامَّةٍ وَ هِيَ خَاصَّةٌ لَا يَرْجِعُ إِلَّا مَنْ مَحَضَ الْإِيمَانَ مَحْضاً أَوْ مَحَضَ الشِّرْكَ مَحْضا»[۱۰].
برخی روایات نیز به افراد و گروه‌هایی به طور ویژه اشاره کرده است:
رجعت پیامبر اکرم (ص)
ابوخالد کابلی از امام سجاد (ع) نقل کرده که در تفسیر آیه ﴿إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرَادُّكَ إِلَى مَعَادٍ ﴾[۱۱] فرمود: «يَرْجِعُ إِلَيْكُمْ نَبِيُّكُم»[۱۲].
بکیر بن اعین می‌گوید:«قَالَ لِي: مَنْ لَا أَشُكُّ فِيهِ يَعْنِي أَبَا جَعْفَرٍ (ع) إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ (ص) وَ عَلِيّاً سَيَرْجِعَان»[۱۳].
مرحوم علامه طباطبایی ذیل آیه شریف: ﴿قَالَ رَبِّ فَأَنظِرْنِي إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ إِلَى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ﴾[۱۴]؛ از تفسیر قمی نقل کرده است که امام صادق (ع) درباره آیه مذکور فرمود: «یوم الوقت المعلوم یوم یذبحه رسول الله (ص) علی الصخرة التی فی بیت المقدس»[۱۵].[۱۶]
رجعت علی (ع)
در روایات فراوانی وارد شده است که حضرت علی (ع)، چندین بار رجعت می‌کند. علی بن ابراهیم از ابوبصیر نقل می‌کند که حضرت صادق (ع) ضمن حدیثی چنین فرمود:پیامبر اکرم (ص) به علی (ع) فرمود: «يَا عَلِيُّ إِذَا كَانَ آخِرُ الزَّمَانِ أَخْرَجَكَ اللَّهُ فِي أَحْسَنِ صُورَةٍ وَ مَعَكَ مِيسَمٌ تَسِمُ بِهِ أَعْدَاءَك»[۱۷].[۱۸]
امام حسین (ع)، اولین رجعت‌کننده
در روایات، امام حسین بن علی بن ابی طالب (ع) به عنوان نخستین رجعت کننده معرفی شده است. از امام صادق (ع) نقل شده است: «إِنَّ أَوَّلَ مَنْ يَكُرُّ إِلَى الدُّنْيَا الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ (ع) وَ أَصْحَابُهُ وَ يَزِيدُ بْنُ مُعَاوِيَةَ وَ أَصْحَابُهُ فَيَقْتُلُهُمْ حَذْوَ الْقُذَّةِ بِالْقُذَّةِ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّه ﴿ثُمَّ رَدَدْنَا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَأَمْدَدْنَاكُم بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَجَعَلْنَاكُمْ أَكْثَرَ نَفِيرًا﴾»[۱۹].[۲۰]
همچنین از امام کاظم (ع) روایت شده که امام حسین (ع) پیش از شهادت خود با یاران خود سخن گفتند و از جمله فرمودند: «هنگامی که رسول خدا (ص) زنده بودند به من فرمودند: فرزندم تو به زودی به سمت عراق خواهی رفت؛ سرزمینی که انبیاء و اوصیاء در آنها با هم برخورد کردند؛ این سرزمین "عمورا" نام دارد و در آن محل تو و یارانت به شهادت خواهید رسید و اصحاب تو کسانی هستند که درد آهن را نخواهند چشید و آنگاه این آیه را تلاوت فرمود: ﴿قُلْنَا يَا نَارُ كُونِي بَرْدًا وَسَلامًا عَلَى إِبْرَاهِيمَ﴾[۲۱]؛ و فرمود: جنگ بر شما سرد و سلامت خواهد بود. آنگاه امام حسین (ع) پس از نقل این روایت از پیامبر اکرم (ص) فرمود:«فَأَبْشِرُوا فَوَ اللَّهِ لَئِنْ قَتَلُونَا فَإِنَّا نَرِدُ عَلَى نَبِيِّنَا ثُمَّ أَمْكُثُ مَا شَاءَ اللَّهُ فَأَكُونُ أَوَّلَ مَنْ تَنْشَقُّ عَنْه... وَ لَيَنْزِلَنَّ مُحَمَّدٌ وَ عَلِيٌّ وَ أَنَا وَ أَخِي وَ جَمِيعُ مَنْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْهِ فِي حَمُولَات مِنْ حَمُولَاتِ الرَّبِّ خَيْلٍ بُلْقٍ مِنْ نُورٍ لَمْ يَرْكَبْهَا مَخْلُوقٌ ثُمَّ لَيَهُزَّنَّ مُحَمَّدٌ (ص) لِوَاءَهُ وَ لَيَدْفَعَنَّهُ إِلَى قَائِمِنَا مَعَ سَيْفِه ٍ ثُمَّ إِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ (ع) يَدْفَعُ إِلَيَّ سَيْفَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) فَيَبْعَثُنِي إِلَى الشَّرْقِ وَ الْغَرْبِ وَ لَا آتِي عَلَى عَدُوٍّ إِلَّا أَهْرَقْتُ دَمَهُ وَ لَا أَدَعُ صَنَماً إِلَّا أَحْرَقْتُهُ حَتَّى أَقَعَ إِلَى الْهِنْدِ فَأَفْتَحَهَا ...»[۲۲].
بنابراین، از این روایات و روایت نخست چنین استفاده می‌شود که امام حسین (ع) مدتی با حضرت مهدی (ع) زندگی می‌کند و این گونه نیست که در آخرین لحظات زندگی امام مهدی (ع) رجعت نماید[۲۳].
رجعت معصومین (ع)
در شماری از روایات به رجعت معصومین (ع) اشاره شده است. امام صادق (ع) رجعت معصومین را در کلامی کوتاه این گونه می‌فرماید:«لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُؤْمِنْ بِكَرَّتِنَا»[۲۴].[۲۵]
رجعت پیامبران پیشین
یکی از روایاتی که بازگشت پیامبران گذشته را نوید داده‌اند از این قرار است: عبدالله بن مسکان از امام صادق (ع) نقل می‌کند که آن حضرت فرمود: «مَا بَعَثَ اللَّهُ نَبِيّاً مِنْ لَدُنْ آدَمَ فَهَلُمَّ جَرّاً إِلَّا وَ يَرْجِعُ إِلَى الدُّنْيَا وَ يَنْصُرُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِين(ع)»[۲۶].[۲۷]
زنان رجعت کننده
اگر چه روایات رجعت به طور عمده اختصاص به زن یا مرد ندارد و زیر عنوان مؤمن محض و کافر محض آمده است. ولی روایاتی اشاره به رجعت بانوان کرده است از جمله روایت مفضل بن عمر از امام صادق (ع) است که آن حضرت فرمود: «يُكَرُّ مَعَ الْقَائِمِ (ع) ثَلَاثَ عَشْرَةَ امْرَأَةً قُلْتُ: وَ مَا يَصْنَعُ بِهِنَّ؟. قَالَ: يُدَاوِينَ الْجَرْحَى، وَ يَقُمْنَ عَلَى الْمَرْضَى، كَمَا كَانَ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (ص) قُلْتُ: فَسَمِّهِنَّ لِي. فَقَالَ: الْقِنْوَاءُ بِنْتُ رُشَيْدٍ، وَ أُمُّ أَيْمَنَ، وَ حَبَابَةُ الْوَالِبِيَّةُ، وَ سُمَيَّةُ أُمُّ عَمَّارِ بْنِ يَاسِرٍ، وَ زُبَيْدَةُ، وَ أُمُّ خَالِدٍ الْأَحْمَسِيَّةُ، وَ أُمُّ سَعِيدٍ الْحَنَفِيَّةُ، وَ صُبَانَةُ الْمَاشِطَةُ، وَ أُمُّ خَالِدٍ الْجُهَنِيَّة»[۲۸].
البته در روایات به برخی از افراد و گروه‌های دیگر نیز اشاره شده که در کتاب‌های مفصل آمده است[۲۹].
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۳، ص۳۹؛ نور الثقلین، ج ۴، ص۱۰۰.
- ↑ همان، ص۹۱.
- ↑ دلائل الإمامه، ص۲۹۷ (به نقل از رجعت، محمد خادمی شیرازی، ص۱۶۲).
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص۳۱۴ و ج ۵۳، ص۹۰.
- ↑ تفسیر صافی، ج ۳، ص۱۷۹؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص۲۸۲؛ تفسیر برهان، ج ۲، ص۴۰۸.
- ↑ «و برای ستمکاران عذابی جز آن خواهد بود اما بیشتر آنان نمی‌دانند» سوره طور، آیه ۴۷.
- ↑ تفسیر صافی، ج ۵، ص۸۳؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص۱۰۳؛ الزام الناصب، ج ۲، ص۳۵۱.
- ↑ رجعت، محمد خادمی شیرازی، ص۲۰۰.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۵۹.
- ↑ رجعت همگانی نیست و فقط مؤمنان خالص و محض و نیز مشرکان محض به دنیا برمی‌گردند؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۳۹.
- ↑ بی‌گمان آن کس که قرآن را بر تو واجب کرده است تو را به بازگشتگاهی باز می‌گرداند؛ سوره قصص، آیه ۸۵.
- ↑ پیامبرتان به سوی شما برمیگردد؛ تفسیر القمی، ج ۱، ص ۱۴۷.
- ↑ کسی که هیچ تردید در او ندارم؛ یعنی امام باقر (ع) به من فرمود: پیامبر (ص) و علی (ع) رجعت می‌کنند؛ بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۳۹، ح ۲.
- ↑ گفت: پروردگارا! پس تا روزی که (همگان) برانگیخته می‌شوند، مرا مهلت ده! فرمود: اینک تو از مهلت یافتگانی! تا روز آن هنگام معیّن؛ سوره حجر، آیه ۳۶ - ۳۸.
- ↑ روز وقت معلوم روزی است که رسول خداوند شیطان را بر صخره‌ای در بیت مقدس می‌کشد؛ تفسیر المیزان، ج ۱۲، ص ۲۵۲.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص ۲۰۸.
- ↑ ای علی! خداوند تو را در آخرالزمان به بهترین صورتی زنده می‌کند، درحالی که ابزاری در دست‌داری که دشمنانت را با آن نشان می‌گذاری؛ شیخ حر عاملی، الایقاظ، ص ۲۷۵، ح ۴۲.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص ۲۰۸.
- ↑ سوره اسراء؛ آیه۶.
- ↑ همانا نخستین کسی که به دنیا برمیگردد حسین بن علی (ع) و یاران آن حضرت هستند و نیز یزید بن معاویه و اصحاب او که حضرت آنها را یک به یک به هلاکت خواهند رساند و سپس امام صادق (ع) این آیه را تلاوت فرمودند: آنگاه شما را به سوی آنها برگردانیم و بر آنها غلبه دهیم و به مال و فرزندان نیرومند مدد بخشیم و عده شما را بسیار گردانیم؛ تفسیر عیاشی، ج ۲، ص ۲۸۲.
- ↑ گفتیم: ای آتش! بر ابراهیم سرد و بی‌گزند باش؛ سوره انبیاء، آیه ۶۹.
- ↑ بشارت باد بر شما؛ اگر ما کشته شویم همانا به سوی پیامبر خود باز می‌گردیم و مدتی که خدا بخواهد در آنجا می‌مانیم و پس از آن من اولین نفری هستم که زمین بر او باز می‌شود و پیامبر اکرم (ص) و علی (ع) و من و برادرم حسن (ع) و جمیع آنان که خداوند بر آنها منّت گذارده، بر مرکب‌هایی از نور که خداوند برایمان فرستاده و پیش از ما مخلوقی بر آنها سوار نشده نازل می‌شویم و سپس نبی اکرم (ص) پرچم خود را به حرکت در آورده و آن را به همراه شمشیرش به قائم آل محمد می‌دهد.... سپس حضرت علی (ع) شمشیر نبی اکرم (ص) را به من می‌دهد و مرا به سمت مشرق و مغرب رهسپار می‌کند و من با دشمنی از دشمنان خدا بر خود نمی‌کنم مگر آنکه او را به هلاکت برسانم و با بتی برخورد نمی‌کنم مگر اینکه آن را آتش می‌زنم و سپس به هند می‌روم و آنجا را نیز فتح می‌کنم.... ؛ بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۸۰ و ج ۵۳ ص ۶۱.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص۲۰۹ ـ ۲۱۰.
- ↑ از شیعیان ما نیست کسی که ایمان به بازگشت ما نداشته باشد؛ من لا یحضره الفقیه، ج ۳، ص ۴۵۸»
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص ۲۱۰.
- ↑ خداوند هیچ پیامری را از حضرت آدم (ع) تا آخر بر نیانگیخت مگر اینکه به دنیا برمیگردد و حضرت علی (ع) را یاری می‌نمایند؛ تفسیر قمی، ج ۱، ص ۱۰۶.»
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص ۲۱۱.
- ↑ همراه قائم سیزده زن خواهند بود. گفتم: برای چه منظور؟ فرمود: آنها مجروحین را مداوا می‌کنند و به مریض‌ها رسیدگی می‌کنند همانگونه که همراه پیامبر که بودند چنین می‌کردند. عرض کردم اگر ممکن است آنها را نام ببرید. آن حضرت فرمود: قنوا دختر رشید و ام ایمن و حبابه والبیه و سمیه مادر عمار بن یاسر و زبیده و ام خالد احمسیه و ام سعید حنفیه و صبانه ماشطه و ام خالد جهنیه؛ محمد بن جریر بن رستم طبری، دلائل الامامة، ص ۲۵۹.
- ↑ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت ج۴، ص ۲۱۱.