احترام و تکریم امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
| (۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام مهدی | | موضوع مرتبط = امام مهدی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = [[احترام و تکریم امام مهدی در سیره نبوی]] | ||
| پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | | پرسش مرتبط = امام مهدی (پرسش) | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۰: | خط ۹: | ||
== احترام و تکریم پیامبر از امام مهدی == | == احترام و تکریم پیامبر از امام مهدی == | ||
[[پیامبر اسلام]] {{صل}} در احادیث فراوانی به آمدن مهدی {{ع}} بشارت داده و از حضرت تکریم کرده است. [[ابوذر غفاری]] می‌گوید از پیغمبر خدا شنیدم که فرمود: هرکس مرا و [[اهل بیت]] مرا دوست دارد (آن‌گاه اشاره به [[امام علی|علی]] و حسنین {{عم}} کرد و گفت) این برادرم و بهترین اوصیاست و سبطین من بهترین اسباط، و به زودی خارج می‌فرماید خدای تعالی از صلب حسین، [[ائمه]] دین را و از ماست مهدی این امت. گفتم: ای پیغمبر خدا چند نفر [[ائمه]] پس از شما خواهند بود. فرمود: به عدد نقباء [[بنی اسرائیل]]<ref>ادیان و مهدویت، ص ۳۶ و ۳۷.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۲۷.</ref> | [[پیامبر اسلام]] {{صل}} در احادیث فراوانی به آمدن مهدی {{ع}} بشارت داده و از حضرت تکریم کرده است. [[ابوذر غفاری]] می‌گوید از پیغمبر خدا شنیدم که فرمود: هرکس مرا و [[اهل بیت]] مرا دوست دارد (آن‌گاه اشاره به [[امام علی|علی]] و حسنین {{عم}} کرد و گفت) این برادرم و بهترین اوصیاست و سبطین من بهترین اسباط، و به زودی خارج می‌فرماید خدای تعالی از صلب حسین، [[ائمه]] دین را و از ماست مهدی این امت. گفتم: ای پیغمبر خدا چند نفر [[ائمه]] پس از شما خواهند بود. فرمود: به عدد نقباء [[بنی اسرائیل]]<ref>ادیان و مهدویت، ص ۳۶ و ۳۷.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۲۷.</ref> | ||
== احترام و تکریم ائمه از امام مهدی == | == احترام و تکریم ائمه از امام مهدی == | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
# [[امام رضا]] {{ع}} فرمودند: "امام بعد از من پسر من محمد است و بعد از او علی پسر او و بعد از پسرش حسن است و بعد از حسن پسرش، [[حجت]] [[قائم]] [[امام]] است که (اهل ایمان) در زمان غیبتش انتظار او را می‌کشند و بعد از ظهورش از وی فرمان می‌برند"<ref> چشم به راه مهدی، ص ۲۰۳.</ref>. | # [[امام رضا]] {{ع}} فرمودند: "امام بعد از من پسر من محمد است و بعد از او علی پسر او و بعد از پسرش حسن است و بعد از حسن پسرش، [[حجت]] [[قائم]] [[امام]] است که (اهل ایمان) در زمان غیبتش انتظار او را می‌کشند و بعد از ظهورش از وی فرمان می‌برند"<ref> چشم به راه مهدی، ص ۲۰۳.</ref>. | ||
# [[امام جواد]] {{ع}} فرمودند: "بهترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج امام زمان است"<ref> چشم به راه مهدی، ص ۲۰۶.</ref>. | # [[امام جواد]] {{ع}} فرمودند: "بهترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج امام زمان است"<ref> چشم به راه مهدی، ص ۲۰۶.</ref>. | ||
# [[امام حسن عسکری]] {{ع}} فرمودند: "[[امام زمان]] را غیبتی است که در آن نادانان حیران گردند و اهل باطل به هلاکت افتند و کسانی که وقت ظهور را معین کنند دروغگو باشند..."<ref>چشم به راه مهدی، ص ۲۱۲.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۲۶.</ref> | # [[امام حسن عسکری]] {{ع}} فرمودند: "[[امام زمان]] را غیبتی است که در آن نادانان حیران گردند و اهل باطل به هلاکت افتند و کسانی که وقت ظهور را معین کنند دروغگو باشند..."<ref>چشم به راه مهدی، ص ۲۱۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۲۶.</ref> | ||
== احترام و تکریم نام امام مهدی == | == احترام و تکریم نام امام مهدی == | ||
از | از وظایف مردم در قبال حضرت مهدی {{ع}}، رعایت [[ادب]] نسبت به آن بزرگوار هنگام ذکر و یاد ایشان است. [[مؤمن]] باید هنگام خواندن، نوشتن و شنیدن اسامی و [[القاب]] آن حضرت، [[احترام]] و [[تکریم]] را مراعات کند. قبل از نام ایشان از عباراتی هم‌چون "حضرت" و "[[مولا]]" و پس از نام ایشان از دعاهایی هم‌چون {{عربی|"عَلَيهِ السَّلام"}}، {{عربی|"سَلامُ اللّهِ عَلَيهِ"}}، {{عربی|"أرْوَاحُنَا لَهُ الفِدَاء"}} و {{عربی|"عَجَّلَ اللّهُ فَرَجَهُ الشَّريف"}} استفاده کند. [[رسول خدا]] {{صل}} فرموده است: هرکس در کتابی بر من [[درود]] بفرستد، مادامی که اسم من در آن کتاب است، [[ملائکه]] پیوسته برای او طلب [[مغفرت]] می‌کنند<ref>بحار الانوار، ج ۹۴، ص ۷۱.</ref>. | ||
[[تکریم نام حضرت]] هنگام شنیدن، از جای خود برخاستن و ایستادن است؛ به‌ویژه هنگام شنیدن نام مبارک "[[قائم]]". | [[تکریم نام حضرت]] هنگام شنیدن، از جای خود برخاستن و ایستادن است؛ به‌ویژه هنگام شنیدن نام مبارک "[[قائم]]". نام‌گذاری فرزندان خود به "[[مهدی]]" نوعی [[تکریم]] و اشاعه نام حضرت است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۲۸.</ref>. | ||
== احترام و تکریم خادمان امام == | == احترام و تکریم خادمان امام == | ||
خادمان [[حرم‌ها]]، با سرمایه [[عشق]] و [[محبت]] در آستان [[اهل بیت]] {{عم}} خدمت می‌کنند و [[انتظار]] می‌رود که برخوردشان با [[زوار]]، براساس [[محبت]] و دلسوزی و [[راهنمایی]] باشد. [[زائران]] نیز باید جایگاه آنان را بشناسند و [[قدر]] بدانند و مورد [[تکریم]] قرار دهند. [[شهید اول]] می‌نویسد: سزاوار است خدام [[حرم‌ها]] از [[اهل]] خیر و [[صلاح]] و متدیّن و صاحب [[مروت]] و تحمل و [[صبوری]] باشند، عصبانی نشوند، برخورد [[خشن]] نداشته باشند، حالت کمک‌رسانی، خدمتگزاری، [[تکریم]] [[زوار]]، [[ارشاد]] گمشده‌ها، کمک به [[ضعیفان]] و برخورد محبت‌آمیز با واردین داشته باشند، اگر از کسی حرکت نامناسب و [[قصور]] و سهل انگاری دیدند، هشدار و [[تذکر]] دهند و [[موعظه]] کنند و اگر کار خلاف و [[گناه]] دیدند [[نهی از منکر]] کنند<ref>بحارالأنوار، ج ۹۷، ص ۱۳۵، به نقل از دروس.</ref> در مقابل این خدمات و [[حسن خلق]]، [[زائران]] نیز برخورد کرامت‌آمیز و همراه با [[احترام]] و [[ادب]] و [[همکاری]] با خدمتگزاران آستان [[اولیای خدا]] داشته باشند و با مسؤولان، مأموران نظافت و شستشو و انتظامات، [[پذیرایی]] کنندگان، نگهبانان کفشداری‌ها، امانتداران، [[راهنمایی]] کنندگان و خدّام رسمی و افتخاری و هرکس که به نوعی افتخار خدمت دارد مورد [[تکریم]] قرار دهند و از [[احسان]] و [[نیکی]] متناسب با [[شأن]] آنان دریغ نورزند. | |||
از سوی دیگر، در اماکن زیارتی و شهرهای زیارتگاهی، [[نیازمندان]] [[آبرومندی]] هستند که چشم امیدشان به مساعدت [[زائران]] و خیری است که از سوی آنان به ایشان برسد. [[زائران]]، [[مستمندان]] را شناسایی و کمک‌رسانی کنند، با [[حفظ]] [[آبرو]] و حیثیّتِ آنان، بدون آنکه تحقیری نسبت به ایشان صورت بگیرد و به [[سادات]] [[فقیر]] و بینوایان | از سوی دیگر، در اماکن زیارتی و شهرهای زیارتگاهی، [[نیازمندان]] [[آبرومندی]] هستند که چشم امیدشان به مساعدت [[زائران]] و خیری است که از سوی آنان به ایشان برسد. [[زائران]]، [[مستمندان]] را شناسایی و کمک‌رسانی کنند، با [[حفظ]] [[آبرو]] و حیثیّتِ آنان، بدون آنکه تحقیری نسبت به ایشان صورت بگیرد و به [[سادات]] [[فقیر]] و بینوایان غریب رسیدگی کنند. چنین خرج‌ها و کمک‌هایی گاهی از روی [[عشق]] به صاحب مرقد و مزار انجام می‌گیرد و همانجا [[شوق]] [[یاری]] رسانی شکوفا می‌شود، گاهی هم بر اساس [[نذر]] قبلی، کمک‌های [[مالی]] می‌کنند. طبعاً اینگونه نذرها و کمک‌ها، صرف تعمیر و بازسازی [[حرم‌ها]] و تأمین نیازها و برگزاری مراسم و اطعام‌ها و احسان‌هایی می‌شود که از سوی یک [[حرم]] برپا می‌شود. [[زائر]]، خوب است که در اینگونه سفرهای زیارتی و کلًا هر مسافرتی دست و [[دل]] باز باشد و خیرش به دیگران برسد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۳۵۴، ۳۵۵.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۲: | ||
[[رده:امام مهدی]] | [[رده:امام مهدی]] | ||
[[رده:احترام]] | |||
[[رده:مدخل موعودنامه]] | [[رده:مدخل موعودنامه]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث امام مهدی است. احترام و تکریم امام مهدی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: احترام و تکریم امام مهدی در سیره نبوی - پرسش‌های مرتبطاحترام و تکریم امام مهدی (ع) دارای چنان اهمیتی است که در سخنان پیامبر خاتم (ص) و ائمه (ع) بدان پرداخته شده و روایات زیادی در این باب وارد شده است. همچنین این احترام بدان درجه است که حتی شامل نام حضرت، اماکن منسوب به حضرت و خادمان آنها نیز می‌شود.
احترام و تکریم پیامبر از امام مهدی
پیامبر اسلام (ص) در احادیث فراوانی به آمدن مهدی (ع) بشارت داده و از حضرت تکریم کرده است. ابوذر غفاری می‌گوید از پیغمبر خدا شنیدم که فرمود: هرکس مرا و اهل بیت مرا دوست دارد (آن‌گاه اشاره به علی و حسنین (ع) کرد و گفت) این برادرم و بهترین اوصیاست و سبطین من بهترین اسباط، و به زودی خارج می‌فرماید خدای تعالی از صلب حسین، ائمه دین را و از ماست مهدی این امت. گفتم: ای پیغمبر خدا چند نفر ائمه پس از شما خواهند بود. فرمود: به عدد نقباء بنی اسرائیل[۱].[۲]
احترام و تکریم ائمه از امام مهدی
وجود مقدس حضرت صاحب الزمان (ع)، دارای خصوصیاتی است و برنامه آن بزرگوار ویژگی‌هایی دارد که چشم امید همه، حتی پیامبر و ائمه (ع) به او دوخته شده و اهمیت کارش به قدری است که پیوسته دودمان امامت و ولایت در گفتار و رفتارشان، از آن حضرت به بزرگی یاد کرده و همگان را به عظمت او توجّه داده‌اند. آنچه از ادعیه و زیارات و روایات برمی‌آید این است که کار تمام انبیاء و مرسلین یک طرف است و کار حضرت مهدی (ع)، یک طرف. یعنی تمام آنها مطلب را رسانده‌اند تا جایی که بذر را آماده کرده و حضرت حجت (ع) می‌آید و به مرحله انتاج می‌رساند.
- امام حسین (ع) فرمودند: "اگر جز یک روز از عمر دنیا باقی نمانده باشد، خداوند آن روز را چندان بلند گرداند، تا مردی از اولاد من قیام کند و زمین را پر از عدل و داد نماید، چنان‌که پر از ظلم و ستم شده باشد، این‌طور از پیغمبر شنیدم"[۳].
- امام سجاد (ع) فرمودند: "خداوند امامت را در نسل امام حسین (ع) تا روز قیامت برقرار داشته است. قائم ما دو غیبت دارد که یکی از دیگری طولانی‌تر است"[۴].
- امام باقر (ع) فرمودند: "دوازدهمی آنها کسی است که عیسی بن مریم (ع) پشت سر او نماز می‌گذارد..."[۵].
- امام صادق (ع) فرمودند: "هنگامی که سه اسم متوالی در میان ما ائمه پیدا شود: محمد و علی و حسن، چهارمی آنها قائم است"[۶]. یا اینکه فرمودند: "اگر من او را می‌دیدم، در مدت عمر خدمت‌گزارش می‌گشتم"[۷].
- امام کاظم (ع) فرمودند: "خوشا به حال آن دسته از شیعیان ما که در غیبت قائم ما چنگ به دوستی ما زده و بر محبت ما ثابت می‌مانند و از دشمنان ما بیزاری می‌جویند..."[۸].
- امام رضا (ع) فرمودند: "امام بعد از من پسر من محمد است و بعد از او علی پسر او و بعد از پسرش حسن است و بعد از حسن پسرش، حجت قائم امام است که (اهل ایمان) در زمان غیبتش انتظار او را می‌کشند و بعد از ظهورش از وی فرمان می‌برند"[۹].
- امام جواد (ع) فرمودند: "بهترین اعمال شیعیان ما انتظار فرج امام زمان است"[۱۰].
- امام حسن عسکری (ع) فرمودند: "امام زمان را غیبتی است که در آن نادانان حیران گردند و اهل باطل به هلاکت افتند و کسانی که وقت ظهور را معین کنند دروغگو باشند..."[۱۱].[۱۲]
احترام و تکریم نام امام مهدی
از وظایف مردم در قبال حضرت مهدی (ع)، رعایت ادب نسبت به آن بزرگوار هنگام ذکر و یاد ایشان است. مؤمن باید هنگام خواندن، نوشتن و شنیدن اسامی و القاب آن حضرت، احترام و تکریم را مراعات کند. قبل از نام ایشان از عباراتی هم‌چون "حضرت" و "مولا" و پس از نام ایشان از دعاهایی هم‌چون "عَلَيهِ السَّلام"، "سَلامُ اللّهِ عَلَيهِ"، "أرْوَاحُنَا لَهُ الفِدَاء" و "عَجَّلَ اللّهُ فَرَجَهُ الشَّريف" استفاده کند. رسول خدا (ص) فرموده است: هرکس در کتابی بر من درود بفرستد، مادامی که اسم من در آن کتاب است، ملائکه پیوسته برای او طلب مغفرت می‌کنند[۱۳].
تکریم نام حضرت هنگام شنیدن، از جای خود برخاستن و ایستادن است؛ به‌ویژه هنگام شنیدن نام مبارک "قائم". نام‌گذاری فرزندان خود به "مهدی" نوعی تکریم و اشاعه نام حضرت است[۱۴].
احترام و تکریم خادمان امام
خادمان حرم‌ها، با سرمایه عشق و محبت در آستان اهل بیت (ع) خدمت می‌کنند و انتظار می‌رود که برخوردشان با زوار، براساس محبت و دلسوزی و راهنمایی باشد. زائران نیز باید جایگاه آنان را بشناسند و قدر بدانند و مورد تکریم قرار دهند. شهید اول می‌نویسد: سزاوار است خدام حرم‌ها از اهل خیر و صلاح و متدیّن و صاحب مروت و تحمل و صبوری باشند، عصبانی نشوند، برخورد خشن نداشته باشند، حالت کمک‌رسانی، خدمتگزاری، تکریم زوار، ارشاد گمشده‌ها، کمک به ضعیفان و برخورد محبت‌آمیز با واردین داشته باشند، اگر از کسی حرکت نامناسب و قصور و سهل انگاری دیدند، هشدار و تذکر دهند و موعظه کنند و اگر کار خلاف و گناه دیدند نهی از منکر کنند[۱۵] در مقابل این خدمات و حسن خلق، زائران نیز برخورد کرامت‌آمیز و همراه با احترام و ادب و همکاری با خدمتگزاران آستان اولیای خدا داشته باشند و با مسؤولان، مأموران نظافت و شستشو و انتظامات، پذیرایی کنندگان، نگهبانان کفشداری‌ها، امانتداران، راهنمایی کنندگان و خدّام رسمی و افتخاری و هرکس که به نوعی افتخار خدمت دارد مورد تکریم قرار دهند و از احسان و نیکی متناسب با شأن آنان دریغ نورزند.
از سوی دیگر، در اماکن زیارتی و شهرهای زیارتگاهی، نیازمندان آبرومندی هستند که چشم امیدشان به مساعدت زائران و خیری است که از سوی آنان به ایشان برسد. زائران، مستمندان را شناسایی و کمک‌رسانی کنند، با حفظ آبرو و حیثیّتِ آنان، بدون آنکه تحقیری نسبت به ایشان صورت بگیرد و به سادات فقیر و بینوایان غریب رسیدگی کنند. چنین خرج‌ها و کمک‌هایی گاهی از روی عشق به صاحب مرقد و مزار انجام می‌گیرد و همانجا شوق یاری رسانی شکوفا می‌شود، گاهی هم بر اساس نذر قبلی، کمک‌های مالی می‌کنند. طبعاً اینگونه نذرها و کمک‌ها، صرف تعمیر و بازسازی حرم‌ها و تأمین نیازها و برگزاری مراسم و اطعام‌ها و احسان‌هایی می‌شود که از سوی یک حرم برپا می‌شود. زائر، خوب است که در اینگونه سفرهای زیارتی و کلًا هر مسافرتی دست و دل باز باشد و خیرش به دیگران برسد[۱۶].
منابع
پانویس
- ↑ ادیان و مهدویت، ص ۳۶ و ۳۷.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۲۷.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۱۷۷.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۱۷۸.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۱۸۴.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۱۹۰.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۱۹۶.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۲۰۰.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۲۰۳.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۲۰۶.
- ↑ چشم به راه مهدی، ص ۲۱۲.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۲۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۹۴، ص ۷۱.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۲۸.
- ↑ بحارالأنوار، ج ۹۷، ص ۱۳۵، به نقل از دروس.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۳۵۴، ۳۵۵.