اهل کتاب در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = اهل کتاب
| موضوع مرتبط = اهل کتاب
| عنوان مدخل  = [[اهل کتاب]]
| عنوان مدخل  = اهل کتاب
| مداخل مرتبط = [[اهل کتاب در قرآن]] - [[اهل کتاب در فقه اسلامی]] - [[اهل کتاب در کلام اسلامی]] - [[اهل کتاب در معارف و سیره نبوی]] - [[اهل کتاب در معارف مهدوی]] - [[اهل کتاب در معارف و سیره رضوی]]
| مداخل مرتبط = [[اهل کتاب در قرآن]] - [[اهل کتاب در فقه اسلامی]] - [[اهل کتاب در فقه سیاسی]] - [[اهل کتاب در کلام اسلامی]] - [[اهل کتاب در معارف و سیره نبوی]] - [[اهل کتاب در معارف و سیره علوی]] - [[اهل کتاب در معارف مهدویت]] - [[اهل کتاب در معارف و سیره رضوی]] - [[اهل کتاب در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]]
| پرسش مرتبط  =  
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}
خط ۹: خط ۹:


== مقدمه ==
== مقدمه ==
اهل کتاب اصطلاحی است [[فقهی]] که برای نخستین بار در [[قرآن کریم]] به کار رفته است. بنابر [[آیات قرآنی]]، [[اهل کتاب]]، همان [[یهودیان]]، [[مسیحیان]] و صابئیان‌اند. [[پیروان]] برخی [[مذاهب]] همانند [[زرتشتیان]] را نیز به [[اهل کتاب]] ملحق کرده‌اند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. در اینکه آیا صابئیان همان‌اند که هم اکنون در جنوب غربی [[ایران]] و [[شرق]] [[عراق]] [[زندگی]] می‌کنند، [[تردید]] است<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.</ref>.
اهل کتاب اصطلاحی است [[فقهی]] که برای نخستین بار در [[قرآن کریم]] به کار رفته است. بنابر [[آیات قرآنی]]، [[اهل کتاب]]، همان [[یهودیان]]، [[مسیحیان]] و صابئیان‌اند. [[پیروان]] برخی [[مذاهب]] همانند [[زرتشتیان]] را نیز به [[اهل کتاب]] ملحق کرده‌اند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۶.</ref>. در اینکه آیا صابئیان همان‌اند که هم اکنون در جنوب غربی [[ایران]] و شرق [[عراق]] [[زندگی]] می‌کنند، [[تردید]] است<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.</ref>.


[[قرآن کریم]] با تعابیر دیگر نیز از [[اهل کتاب]] یاد کرده است<ref>{{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاء ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ }}؛ سوره بقره، آیه ۱۰۱ و {{متن قرآن| الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}}؛ آیه ۱۲۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۴۵.</ref>
[[قرآن کریم]] با تعابیر دیگر نیز از [[اهل کتاب]] یاد کرده است<ref>{{متن قرآن|وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاء ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ }}؛ سوره بقره، آیه ۱۰۱ و {{متن قرآن| الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}}؛ آیه ۱۲۱.</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۴۵.</ref>


== [[احکام شرعی]] [[اهل کتاب]] ==
== [[احکام شرعی]] [[اهل کتاب]] ==
فقه [[امامیه]] درباره [[اهل کتاب]] مسائلی را مطرح ساخته است؛ از جمله اینکه آیا آنان پاک‌اند یا نجس. فقهای [[امامیه]] در این باره دو دسته‌اند: دسته‌ای بر آن‌اند که [[اهل کتاب]] همانند [[کفار]]، نجس‌اند. دسته دوم، به [[پاکی]] آنان [[حکم]] کرده‌اند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.</ref>. بیش‌تر [[فقها]] در شمار دسته نخست جای دارند. [[فتوا]] به نجاست [[اهل کتاب]] میان فقهای [[امامیه]] چنان مشهور است که برخی مدعی [[اجماع]] بر آن شده‌اند و برخی دیگر گفته‌اند این [[فتوا]] مبدل به یکی از ویژگی‌های [[فقه]] [[شیعی]] شده است و [[شیعه]] را بدان می‌شناسند<ref>طهارت و نجاست اهل کتاب و مشرکان‌، ص۲۲۲ و ۲۳۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۸۵-۸۶ و ۱۴۵.</ref>
فقه [[امامیه]] درباره [[اهل کتاب]] مسائلی را مطرح ساخته است؛ از جمله اینکه آیا آنان پاک‌اند یا نجس. فقهای [[امامیه]] در این باره دو دسته‌اند: دسته‌ای بر آن‌اند که [[اهل کتاب]] همانند [[کفار]]، نجس‌اند. دسته دوم، به [[پاکی]] آنان [[حکم]] کرده‌اند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.</ref>. بیش‌تر [[فقها]] در شمار دسته نخست جای دارند. [[فتوا]] به نجاست [[اهل کتاب]] میان فقهای [[امامیه]] چنان مشهور است که برخی مدعی [[اجماع]] بر آن شده‌اند و برخی دیگر گفته‌اند این [[فتوا]] مبدل به یکی از ویژگی‌های [[فقه]] [[شیعی]] شده است و [[شیعه]] را بدان می‌شناسند<ref>طهارت و نجاست اهل کتاب و مشرکان‌، ص۲۲۲ و ۲۳۱.</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۸۵-۸۶ و ۱۴۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۷

اهل کتاب اصطلاحی است فقهی برگرفته شده از آیات قرآن که اطلاق آن بر یهودیان و مسیحیان مورد اتفاق است. در مورد نجاست یا طاهر بودن اهل کتاب اختلاف است.

مقدمه

اهل کتاب اصطلاحی است فقهی که برای نخستین بار در قرآن کریم به کار رفته است. بنابر آیات قرآنی، اهل کتاب، همان یهودیان، مسیحیان و صابئیان‌اند. پیروان برخی مذاهب همانند زرتشتیان را نیز به اهل کتاب ملحق کرده‌اند[۱]. در اینکه آیا صابئیان همان‌اند که هم اکنون در جنوب غربی ایران و شرق عراق زندگی می‌کنند، تردید است[۲].

قرآن کریم با تعابیر دیگر نیز از اهل کتاب یاد کرده است[۳].[۴]

احکام شرعی اهل کتاب

فقه امامیه درباره اهل کتاب مسائلی را مطرح ساخته است؛ از جمله اینکه آیا آنان پاک‌اند یا نجس. فقهای امامیه در این باره دو دسته‌اند: دسته‌ای بر آن‌اند که اهل کتاب همانند کفار، نجس‌اند. دسته دوم، به پاکی آنان حکم کرده‌اند[۵]. بیش‌تر فقها در شمار دسته نخست جای دارند. فتوا به نجاست اهل کتاب میان فقهای امامیه چنان مشهور است که برخی مدعی اجماع بر آن شده‌اند و برخی دیگر گفته‌اند این فتوا مبدل به یکی از ویژگی‌های فقه شیعی شده است و شیعه را بدان می‌شناسند[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۶.
  2. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.
  3. ﴿وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاء ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ ؛ سوره بقره، آیه ۱۰۱ و ﴿ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ؛ آیه ۱۲۱.
  4. فرهنگ شیعه، ص ۱۴۵.
  5. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.
  6. طهارت و نجاست اهل کتاب و مشرکان‌، ص۲۲۲ و ۲۳۱.
  7. فرهنگ شیعه، ص ۸۵-۸۶ و ۱۴۵.