الگو:صفحهٔ اصلی/پرسش برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۳۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="boxTitle"><big>'''[[آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟]]'''</big></div>
'''[[انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)]]''' <span class="nomobile">
<gallery mode="packed" widths=90px heights=90px perrow=3 caption="پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر آنان در ذیل دیده می‌شود:">
<gallery class="nomobile" mode="packed" widths=90px heights=90px perrow=3>
{{ستون-شروع|2}}
پرونده: 11760.jpg|''[[سید علی حسینی خامنه‌ای|خامنه‌ای]]''|link= سید علی حسینی خامنه‌ای
پرونده:1368171.jpg|''[[سید محمد صدر|صدر]]''|link=سید محمد صدر
پرونده: 11226.jpg|''[[علی رضا اعرافی|اعرافی]]''|link= علی رضا اعرافی
پرونده:11046759983.jpg||''[[محمد محمدی ری‌شهری|ری‌شهری]]''|link=محمد محمدی ری‌شهری
پرونده: Pic259.jpg|''[[عبدالمجید زهادت| زهادت]]''|link= عبدالمجید زهادت
پرونده:151879.jpg||95px|''[[نصرت‌الله آیتی|آیتی]]''|link=نصرت‌الله آیتی
پرونده: 151986.jpg|''[[صفر فلاحی|فلاحی]]''|link= صفر فلاحی
پرونده:Pic661.jpg|''[[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور]]''|link=علی اکبر مهدی‌پور
پرونده: Pic1397.jpg|''[[مجید حیدری‌نیک| حیدری‌نیک]]''|link= مجید حیدری‌نیک
پرونده:136863.JPG||''[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان]]''|link=خدامراد سلیمیان
{{پایان}}
</gallery>
</gallery>


*از [[نشانه‌‏های حتمی ظهور]] [[حضرت مهدی]]{{ع}}، [[خروج]] سرداری از [[اهل]] [[یمن]] است که [[مردم]] را به [[حق]] و [[عدل]] [[دعوت]] می‏‌کند. در مصادر [[شیعه]]، [[روایات]] فراوانی در این‏ باره وجود دارد، منتها [[روایات]] [[قیام یمانی]] بر چند دسته‌اند:
[[انتظار]] دارای ابعاد گوناگونی است. توجه به این ابعاد، برای کسی که می‌داند در [[فرهنگ]] [[اسلام]] و [[شیعه]]، چه مقدار به انتظار اهمیت داده شده، ضروری است. از طرفی، [[انسان منتظر]] نیز از زوایای مختلف، دارای ابعاد گوناگون است؛ از سویی دارای بُعد نظری و عملی بوده و از سوی دیگر از بُعد فردی و اجتماعی برخوردار است و از زاویه‌ای دیگر در کنار بُعد جسمی، بُعد [[روحی]] و روانی دارد؛ از همین رو انتظار موعود جهانی در همۀ ابعاد [[زندگی]] [[منتظِر]] تأثیر می‌گذارد.
*دسته‌ای از [[روایات]] فقط به اصل [[قیام یمانی]] پرداخته‌اند، از جمله: [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|خُرُوجُ الثَّلَاثَةِ الْخُرَاسَانِيِّ وَ السُّفْيَانِيِّ وَ الْيَمَانِيِّ فِي‏ سَنَةٍ وَاحِدَةٍ فِي شَهْرٍ وَاحِدٍ فِي يَوْمٍ وَاحِدٍ وَ لَيْسَ فِيهَا رَايَةٌ بِأَهْدَى مِنْ رَايَةِ الْيَمَانِيِّ يَهْدِي إِلَى الْحَقِ‏}}.
# '''ابعاد انتظار بر اساس تقسیم [[منتظران]] به فرد و [[جامعه]]:'''
*دسته‌ دوم، [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های ظهور]] دانسته‌اند: از جمله [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|خَمْسٌ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ‏ مِنَ الْعَلَامَاتِ الصَّيْحَةُ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ وَ خُرُوجُ الْيَمَانِيِّ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ}}.
## '''[[بعد فردی انتظار]]''': منتظر در بُعد فردی، هم به [[حیات]] روحی و روانی خود و کسب [[فضیلت‌های اخلاقی]] روی می‌آورد و هم به تقویتِ جنبه جسمی و بدنی می‌پردازد تا نیروی کارآمد برای جبهه [[نور]] باشد.
*دسته دیگر [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] دانسته‌اند. در دو [[روایت]] به حتمی بودن [[قیام یمانی]] تصریح شده است: [[روایت]] اول از [[امام صادق]]{{ع}}: {{متن حدیث|النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ السُّفْيَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْيَمَانِيُّ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ يَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ}}. در بررسی این [[روایت]] باید گفت: اولاً [[سند]] این [[روایت]] [[ضعیف]] است. ثانیاً این [[روایت]] در کتاب‌های [[روایی]] دیگر از جمله [[بحارالانوار]] و [[اثبات الهداة]] نیز [[نقل]] شده است، ولی عبارتی که دلالت بر حتمی بودن [[قیام یمانی]] دارد ـ{{متن حدیث|مِنَ الْمَحْتُومِ}}ـ در [[روایت]] آن دو [[کتاب ذکر]] نشده است، بر این اساس برای [[استدلال]] بر حتمی بودن [[قیام یمانی]] نمی‌توان به آن [[استدلال]] کرد.
## '''[[بعد اجتماعی انتظار]]''': انتظار نه تنها در [[زندگی فردی]] [[منتظر]] مؤثر است که در حوزۀ رابطۀ فرد با [[جامعه]] نیز مطرح و برنامه دارد و او را به تأثیرگذاری مثبت در جامعه وا می‌دارد.
* [[حدیث]] دوم را [[عمر بن حنظله]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده است: {{متن حدیث|قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْیَمَانِیُّ وَ السُّفْیَانِیُّ وَ الصَّیْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَیْدَاء}}.
# '''[[ابعاد انتظار]] بر اساس زمینه‌های [[زندگی]] فرد و جامعه:'''
*در کافی و [[الغیبة]] [[نعمانی]] نیز همین [[روایت]] [[نقل]] شده است؛ اما در این دو کتاب واژۀ {{متن حدیث|مَحْتُومَات}} وجود ندارد. از آنجا که هر سه، [[روایت]] را از [[عمر بن حنظله]] از [[امام صادق]]{{ع}} [[نقل]] کرده‌اند، نمی‌توان آن را بیش از یک [[حدیث]] دانست. [[روایت]] [[نعمانی]] [[سند]] معتبری ندارد، اما [[روایت]] کافی معتبر است، هم‌چنان‌که به نظر می‌رسد، [[نقل]] [[شیخ صدوق]] نیز از نظر سندی اطمینان‌پذیر است. بنابراین، در برابر ما یک [[روایت]] با دو نقلِ متفاوت وجود دارد: در یک [[نقل]] {{متن حدیث|خَمْسُ عَلَامَاتٍ قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِم‏}} است و در [[نقل]] دیگر {{متن حدیث|قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ}}. به لحاظ [[سند روایت]]، [[سند روایت]] کافی از [[سند روایت]] [[کمال الدین]] معتبرتر است زیرا در [[سند]] [[کمال الدین]] [[حسین]] بن [[حسن]] بن ابان وجود دارد که در کتاب‌های رجالی قدما توثیق نشده است، هرچند ابن [[داود]] وی را توثیق کرده است.
## '''[[بعد فکری و اعتقادی انتظار]]:''' بُعد [[فکری]] زیر بنای [[اعمال]] و [[رفتار انسان]] است و انتظار، [[باورهای اساسی]] [[حیات آدمی]] را در حصار خود [[حفظ]] می‌کند، به بیان دیگر، [[انتظار صحیح]] می‌طلبد که [[منتظِر]]، بنیان‌های [[اعتقادی]] و فکری خود را تقویت کند تا در دام مکتب‌های [[انحرافی]] گرفتار نشود یا به سبب طولانی شدن دورۀ [[غیبت امام عصر]]{{ع}} به چاه [[یأس]] و [[ناامیدی]] [[سقوط]] نکند.
*علاوه بر اینکه مسألۀ تقسیم [[نشانه‌های ظهور]] به حتمی و غیرحتمی، آن‌قدر [[مسلم]] بوده است که گاهی [[اصحاب ائمه]]{{عم}} از حتمی یا غیرحتمی بودن برخی از [[نشانه‌ها]] سؤال می‌کردند. این سؤالات نشان‌دهنده [[مسلم]] بودن اصل تقسیم [[نشانه‌ها]] به حتمی و غیرحتمی است. در حالی که [[نقل]] نشده یکی از [[اصحاب]] در مورد حتمی بودن [[قیام یمانی]] سؤال کند. از میان [[نشانه‌های ظهور]] معمولاً پنج علامت در کنار هم ذکر می‌شوند و گاهی این پنج علامت به حتمیت توصیف شده‌اند، مثلاً [[ابوحمزه ثمالی]] می‌گوید: از [[امام باقر]]{{ع}} سؤال کردم: آیا [[خروج سفیانی]] از حتمیات است؟ فرمودند: {{متن حدیث|نَعَمْ وَ النِّدَاءُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ طُلُوعُ الشَّمْسِ مِنْ مَغْرِبِهَا مَحْتُومٌ وَ اخْتِلَافُ بَنِی الْعَبَّاسِ فِی الدَّوْلَةِ مَحْتُومٌ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّکِیَّةِ مَحْتُومٌ وَ خُرُوجُ الْقَائِمِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ مَحْتُومٌ}}. البته با این همه برخی از [[دانشمندان]] قائل به حتمی بودن [[قیام یمانی]] هستند.
## '''[[بعد روحی و روانی انتظار]]:''' انتظار دارای آثار عظیم و شگفت روانی و [[تربیتی]] است که شخص [[منتظِر]] را وادار می‌‌کند تا به تقویت [[حیات]] [[روحی]] و روانی و جسمی خود و کسب [[فضیلت‌های اخلاقی]] روی ‌آورد تا در کوران حوادث و [[ناملایمات]] از پا نیفتد و ظرفیت وجودی خود را برابر [[گرفتاری‌ها]] و [[مشکلات]] بالا ببرد.
*آنچه از مجموع [[روایات]] متعددی که دربارۀ [[یمانی]] وارد شده است به [[دست]] می‏‌آید، در مورد [[قیام یمانی]] دو دیدگاه وجود دارد بسیاری از [[دانشمندان]] [[قیام یمانی]] را از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] می‌دانند، چنانچه معروف و مشهور نیز همین است ولی در مقابل برخی از [[دانشمندان]] [[دلایل]] حتمی بودن [[قیام یمانی]] را کامل نمی‌دانند. البته فراوانی روایاتی که در مورد [[قیام یمانی]] وارد شده به حدی است که می‌توان گفت: اصل حرکت و [[قیام یمانی]] دارای [[دلیل]] معتبر است، لکن دیگر خصوصیات و ویژگی‌های مربوط به او و جزئیات دیگر، با رعایت [[ضوابط سندی]] قابل [[اثبات]] نیست. بر فرض که عباراتِ [[روایات]] رمزی باشند، حرکت [[یمانی]] سمبلی از یک [[قیام]] بر [[حق]] در مقابل [[انحراف]] و [[گمراهی]] موجود در دوران [[غیبت]] خواهد بود.
## '''بُعد [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] [[انتظار]]:''' [[بشریت]] انتظار دارد اصول و مبانی اخلاقی براساس قواعد [[الهی]] باشد که در سایۀ آن [[رشد]] و صلاح پدید ‌آید، [[مفاسد]] و آلودگی‌ها از [[جامعه]] رخت بر ‌بندند.
## '''[[بعد سیاسی انتظار]]:''' [[انسان‌ها]] خواستار [[حکومتی]] [[صالح]]، دور از منکر و [[ریا]] فریبند. حاکمی را می‌طلبند که بتواند ارزش‌های انسانی را در [[جهان]] [[حاکم]] سازد، [[ظلم]] و اختناق را [[نفی]] کند، به طرد [[استکبار]] و استبعاد بپردازد.
## '''[[بعد اقتصادی انتظار]]:''' حراست از فرهنگ دینی و [[اسلامی]] و [[مرزبانی]] اندیشۀ اسلامی و زنده نگه داشتن آن و [[تبلیغ]] این [[فرهنگ]] پویا، بدون پشتوانۀ [[مالی]] و [[اقتصادی]] امکان‌پذیر نیست و به همین جهت [[منتظران]] باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف صنعت، [[کشاورزی]] و... این [[آرزو]] و خواست را تحقق بخشند.
## '''[[بعد نظامی و انتظامی انتظار]]:''' طبق دستور [[حیات]] بخش [[قرآن]]: {{متن قرآن|وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ}} [[دین‌داران]] در همۀ اعصار به ویژه عصر غیبت باید نیرومند باشند و با تمام توان از [[آیین]] و [[فرهنگ]] خویش [[دفاع]] همه جانبه نمایند.


<div class="readmoreButton">[[آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)|'''ادامه''']]</div>
<div class="mainpage_box_more">[[انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)|ادامه]]</div>

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۶

انتظار چه ابعادی دارد؟ (پرسش)

انتظار دارای ابعاد گوناگونی است. توجه به این ابعاد، برای کسی که می‌داند در فرهنگ اسلام و شیعه، چه مقدار به انتظار اهمیت داده شده، ضروری است. از طرفی، انسان منتظر نیز از زوایای مختلف، دارای ابعاد گوناگون است؛ از سویی دارای بُعد نظری و عملی بوده و از سوی دیگر از بُعد فردی و اجتماعی برخوردار است و از زاویه‌ای دیگر در کنار بُعد جسمی، بُعد روحی و روانی دارد؛ از همین رو انتظار موعود جهانی در همۀ ابعاد زندگی منتظِر تأثیر می‌گذارد.

  1. ابعاد انتظار بر اساس تقسیم منتظران به فرد و جامعه:
    1. بعد فردی انتظار: منتظر در بُعد فردی، هم به حیات روحی و روانی خود و کسب فضیلت‌های اخلاقی روی می‌آورد و هم به تقویتِ جنبه جسمی و بدنی می‌پردازد تا نیروی کارآمد برای جبهه نور باشد.
    2. بعد اجتماعی انتظار: انتظار نه تنها در زندگی فردی منتظر مؤثر است که در حوزۀ رابطۀ فرد با جامعه نیز مطرح و برنامه دارد و او را به تأثیرگذاری مثبت در جامعه وا می‌دارد.
  2. ابعاد انتظار بر اساس زمینه‌های زندگی فرد و جامعه:
    1. بعد فکری و اعتقادی انتظار: بُعد فکری زیر بنای اعمال و رفتار انسان است و انتظار، باورهای اساسی حیات آدمی را در حصار خود حفظ می‌کند، به بیان دیگر، انتظار صحیح می‌طلبد که منتظِر، بنیان‌های اعتقادی و فکری خود را تقویت کند تا در دام مکتب‌های انحرافی گرفتار نشود یا به سبب طولانی شدن دورۀ غیبت امام عصر(ع) به چاه یأس و ناامیدی سقوط نکند.
    2. بعد روحی و روانی انتظار: انتظار دارای آثار عظیم و شگفت روانی و تربیتی است که شخص منتظِر را وادار می‌‌کند تا به تقویت حیات روحی و روانی و جسمی خود و کسب فضیلت‌های اخلاقی روی ‌آورد تا در کوران حوادث و ناملایمات از پا نیفتد و ظرفیت وجودی خود را برابر گرفتاری‌ها و مشکلات بالا ببرد.
    3. بُعد اخلاقی و تربیتی انتظار: بشریت انتظار دارد اصول و مبانی اخلاقی براساس قواعد الهی باشد که در سایۀ آن رشد و صلاح پدید ‌آید، مفاسد و آلودگی‌ها از جامعه رخت بر ‌بندند.
    4. بعد سیاسی انتظار: انسان‌ها خواستار حکومتی صالح، دور از منکر و ریا فریبند. حاکمی را می‌طلبند که بتواند ارزش‌های انسانی را در جهان حاکم سازد، ظلم و اختناق را نفی کند، به طرد استکبار و استبعاد بپردازد.
    5. بعد اقتصادی انتظار: حراست از فرهنگ دینی و اسلامی و مرزبانی اندیشۀ اسلامی و زنده نگه داشتن آن و تبلیغ این فرهنگ پویا، بدون پشتوانۀ مالی و اقتصادی امکان‌پذیر نیست و به همین جهت منتظران باید با سعی و تلاش در عرصه‌های مختلف صنعت، کشاورزی و... این آرزو و خواست را تحقق بخشند.
    6. بعد نظامی و انتظامی انتظار: طبق دستور حیات بخش قرآن: وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ دین‌داران در همۀ اعصار به ویژه عصر غیبت باید نیرومند باشند و با تمام توان از آیین و فرهنگ خویش دفاع همه جانبه نمایند.