جدال در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = جدال | |||
| عنوان مدخل = جدال | |||
| مداخل مرتبط = [[جدال در قرآن]] - [[جدال در حدیث]] - [[جدال در نهج البلاغه]] - [[جدال در اخلاق اسلامی]] - [[جدال در فقه سیاسی]] - [[نفی جدال در معارف و سیره نبوی]] - [[جدال در معارف دعا و زیارات]] - [[جدال در معارف و سیره سجادی]] - [[جدال در جامعه‌شناسی اسلامی]] | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[گفتگو]] با [[هدف]] [[نزاع]] و غلبه‌جویی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۸۹.</ref>، مقابله زبانی، [[دفاع]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۲.</ref>. | [[گفتگو]] با [[هدف]] [[نزاع]] و غلبه‌جویی<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۸۹.</ref>، مقابله زبانی، [[دفاع]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۲.</ref>. | ||
{{متن قرآن|وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ}}<ref>«با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز! » سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>. | {{متن قرآن|وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ}}<ref>«با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز!» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>. | ||
مشتقات کلمه [[مجادله]] در [[قرآن]] بسیار است و از نظر [[قرآن کریم]]، هم می‌تواند مثبت و در [[راه]] احقاق [[حق]] باشد: {{متن قرآن|وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ}}<ref>«با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز! » سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>، و هم منفی و در جهت دفاع از [[باطل]]: {{متن قرآن|وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ}}<ref>«کافران به وسیله باطل چالش می‌ورزند تا حق را با آن از میان بردارند؛ و آیات مرا و بیم‌هایی را که یافته‌اند به ریشخند گرفتند» سوره کهف، آیه ۵۶.</ref>؛ ولی قرآن کریم به [[جدال]] احسن توصیه می‌کند. جدال اگر به شیوه احسن باشد، هم [[دوستی]] می‌آورد و هم حق را آشکار می‌سازد؛ امّا جَدلَ که در قرآن به عنوان وصفی منفی به کار رفته، {{متن قرآن|ٍ وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا}}<ref> | مشتقات کلمه [[مجادله]] در [[قرآن]] بسیار است و از نظر [[قرآن کریم]]، هم می‌تواند مثبت و در [[راه]] احقاق [[حق]] باشد: {{متن قرآن|وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ}}<ref>«با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز!» سوره نحل، آیه ۱۲۵.</ref>، و هم منفی و در جهت دفاع از [[باطل]]: {{متن قرآن|وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ}}<ref>«کافران به وسیله باطل چالش می‌ورزند تا حق را با آن از میان بردارند؛ و آیات مرا و بیم‌هایی را که یافته‌اند به ریشخند گرفتند» سوره کهف، آیه ۵۶.</ref>؛ ولی قرآن کریم به [[جدال]] احسن توصیه می‌کند. جدال اگر به شیوه احسن باشد، هم [[دوستی]] می‌آورد و هم حق را آشکار می‌سازد؛ امّا جَدلَ که در قرآن به عنوان وصفی منفی به کار رفته، {{متن قرآن|ٍ وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا}}<ref>«و آدمی از هر چیزی پرخاشگرتر است» سوره کهف، آیه ۵۴.</ref>، نه دوستی می‌آورد و نه می‌تواند حق را پدیدار کند و به [[کرسی]] بنشاند<ref>ر. ک: بهاءالدین خرمشاهی، «جدل و جدال در قرآن کریم»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۳۷-۸۳۹.</ref>. | ||
امروز از "چانه زنی" به توان | امروز از "چانه زنی" به توان فرد و [[قدرت]] [[منطق]] در [[معامله]] و [[مصالحه]]<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۵.</ref> در [[فرهنگ]] [[سیاسی]] یاد شده است که تنها جنبه مادی دارد و از این نظر با مجادله که در باب [[مسائل اعتقادی]] در قرآن استعمال شده، متفاوت است؛ گرچه امروزه در عرصه [[دیپلماسی]] و [[روابط بین المللی]] بسیار از مباحث مطروحه و مورد مجادله بین کشورها از جمله [[حقوق بشر]]، [[حقوق]] اقلیت‌ها، [[مذهب]]، [[بنیادگرایی]] و... جنبه [[اعتقادی]] و [[دینی]] پیدا کرده‌اند.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۶۱-۴۶۲.</ref> | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
{{ | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده: مدخل]] | [[رده: مدخل]] | ||
[[رده: | [[رده:جدال]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۲۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث جدال است. جدال از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: جدال در قرآن - جدال در حدیث - جدال در نهج البلاغه - جدال در اخلاق اسلامی - جدال در فقه سیاسی - نفی جدال در معارف و سیره نبوی - جدال در معارف دعا و زیارات - جدال در معارف و سیره سجادی - جدال در جامعه‌شناسی اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
گفتگو با هدف نزاع و غلبه‌جویی[۱]، مقابله زبانی، دفاع کردن[۲].
﴿وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ﴾[۳].
مشتقات کلمه مجادله در قرآن بسیار است و از نظر قرآن کریم، هم می‌تواند مثبت و در راه احقاق حق باشد: ﴿وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ﴾[۴]، و هم منفی و در جهت دفاع از باطل: ﴿وَيُجَادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ﴾[۵]؛ ولی قرآن کریم به جدال احسن توصیه می‌کند. جدال اگر به شیوه احسن باشد، هم دوستی می‌آورد و هم حق را آشکار می‌سازد؛ امّا جَدلَ که در قرآن به عنوان وصفی منفی به کار رفته، ﴿ٍ وَكَانَ الْإِنْسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا﴾[۶]، نه دوستی می‌آورد و نه می‌تواند حق را پدیدار کند و به کرسی بنشاند[۷].
امروز از "چانه زنی" به توان فرد و قدرت منطق در معامله و مصالحه[۸] در فرهنگ سیاسی یاد شده است که تنها جنبه مادی دارد و از این نظر با مجادله که در باب مسائل اعتقادی در قرآن استعمال شده، متفاوت است؛ گرچه امروزه در عرصه دیپلماسی و روابط بین المللی بسیار از مباحث مطروحه و مورد مجادله بین کشورها از جمله حقوق بشر، حقوق اقلیت‌ها، مذهب، بنیادگرایی و... جنبه اعتقادی و دینی پیدا کرده‌اند.[۹]
منابع
پانویس
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۸۹.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۲.
- ↑ «با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز!» سوره نحل، آیه ۱۲۵.
- ↑ «با آنان با روشی که بهتر باشد چالش ورز!» سوره نحل، آیه ۱۲۵.
- ↑ «کافران به وسیله باطل چالش می‌ورزند تا حق را با آن از میان بردارند؛ و آیات مرا و بیم‌هایی را که یافته‌اند به ریشخند گرفتند» سوره کهف، آیه ۵۶.
- ↑ «و آدمی از هر چیزی پرخاشگرتر است» سوره کهف، آیه ۵۴.
- ↑ ر. ک: بهاءالدین خرمشاهی، «جدل و جدال در قرآن کریم»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۸۳۷-۸۳۹.
- ↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۵.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۶۱-۴۶۲.