شبهه در معارف و سیره سجادی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '== جستارهای وابسته == ==' به '==') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = شبهه | | موضوع مرتبط = شبهه | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = شبهه | ||
| مداخل مرتبط = [[شبهه در | | مداخل مرتبط = [[شبهه در لغت]] - [[شبهه در نهج البلاغه]] - [[شبهه در کلام اسلامی]] - [[شبهه در معارف دعا و زیارات]] - [[شبهه در معارف و سیره سجادی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
واژه [[شبهه]] با [[اشتباه]] هم‌خانواده و از ریشه شبه و شباهت است. وقتی در تشخیص چیزی از چیز دیگر به خاطر شباهت بین آنها اشتباه رخ دهد، شبهه روی داده است. شبهه اشتباه نمودن میان [[حق]] با [[باطل]] است، آن‌گاه که [[شیطان]] و | واژه [[شبهه]] با [[اشتباه]] هم‌خانواده و از ریشه شبه و شباهت است. وقتی در تشخیص چیزی از چیز دیگر به خاطر شباهت بین آنها اشتباه رخ دهد، شبهه روی داده است. شبهه اشتباه نمودن میان [[حق]] با [[باطل]] است، آن‌گاه که [[شیطان]] و قوه وهم، باطل را در [[لباس]] و صورت حق تصویر می‌کند و شبیه حق جلوه می‌دهد. در [[قرآن]] آمده است که [[بنی‌اسرائیل]] در کشتن و به صلیب کشیدن [[حضرت عیسی]] {{ع}} دچار شبهه شدند: {{متن قرآن|وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ}}<ref>«در حالی که او را نکشتند و به صلیب نکشیدند، بلکه بر آنان مشتبه شد» سوره نساء، آیه ۱۵۷.</ref>. | ||
[[امام علی]]{{ع}} می‌فرماید: شبهه را از آن‌رو شبهه نامیده‌اند که شبیه حق است<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۳۸.</ref>. | [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: شبهه را از آن‌رو شبهه نامیده‌اند که شبیه حق است<ref>نهج‌البلاغه، خطبه ۳۸.</ref>. | ||
[[امام سجاد]]{{ع}} در [[صحیفه سجادیه]] درباره شبهه به د و مطلب اشاره فرموده است: نخست این که شبهه از ابزارهای مهم شیطان در [[گمراه]] ساختن [[مردم]] است، زیرا شیطان باطل را به صورت و لباس حق می‌نمایاند: «(شیطان) برای ما هر چه می‌طلبد [[هواهای نفسانی]] است و به هر چه اشارت می‌کند [[اعمال]] شبهه‌انگیز»<ref>نیایش بیست‌و‌پنجم.</ref>. و دوم درخواست آن | [[امام سجاد]] {{ع}} در [[صحیفه سجادیه]] درباره شبهه به د و مطلب اشاره فرموده است: نخست این که شبهه از ابزارهای مهم شیطان در [[گمراه]] ساختن [[مردم]] است، زیرا شیطان باطل را به صورت و لباس حق می‌نمایاند: «(شیطان) برای ما هر چه می‌طلبد [[هواهای نفسانی]] است و به هر چه اشارت می‌کند [[اعمال]] شبهه‌انگیز»<ref>نیایش بیست‌و‌پنجم.</ref>. و دوم درخواست آن حضرت از [[خدای متعال]] برای [[آگاهی]] و [[شناخت]] [[شبهات]] و زدودن آنها: {{متن حدیث|وَ أَزِلْ عَنِّي كُلَّ شَكٍّ وَ شُبْهَةٍ}}<ref>دعای ۴۷.</ref>؛ «هر [[شک]] و شبهتی از دلم بزدای». و نیز می‌فرماید: «بار خدایا بر من فروغی تابناک افکن که... در [[روشنایی]] آن از دام هر شک و شبهه برهم»<ref>نیایش بیست‌و‌دوم.</ref>.<ref>شرح صحیفه سجادیه، محمدعلی مدرسی چهاردهی، المکتبة المرتضویه، تهران، ۱۳۶۰؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی اکبر قرشی، دارالکب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمددشتی، آدینه سبز، تهران، ۱۳۸۷، چاپ چهارم.</ref>.<ref>[[امیر شیرزاد|شیرزاد، امیر]]، [[دانشنامه صحیفه سجادیه (کتاب)|مقاله «شبهه»، دانشنامه صحیفه سجادیه]]، ص ۲۸۴.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:مفاهیم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۰۹
این مدخل زیرشاخهٔ بحث شبهه است. شبهه از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: شبهه در لغت - شبهه در نهج البلاغه - شبهه در کلام اسلامی - شبهه در معارف دعا و زیارات - شبهه در معارف و سیره سجادی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
واژه شبهه با اشتباه هم‌خانواده و از ریشه شبه و شباهت است. وقتی در تشخیص چیزی از چیز دیگر به خاطر شباهت بین آنها اشتباه رخ دهد، شبهه روی داده است. شبهه اشتباه نمودن میان حق با باطل است، آن‌گاه که شیطان و قوه وهم، باطل را در لباس و صورت حق تصویر می‌کند و شبیه حق جلوه می‌دهد. در قرآن آمده است که بنی‌اسرائیل در کشتن و به صلیب کشیدن حضرت عیسی (ع) دچار شبهه شدند: ﴿وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ﴾[۱].
امام علی (ع) می‌فرماید: شبهه را از آن‌رو شبهه نامیده‌اند که شبیه حق است[۲]. امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه درباره شبهه به د و مطلب اشاره فرموده است: نخست این که شبهه از ابزارهای مهم شیطان در گمراه ساختن مردم است، زیرا شیطان باطل را به صورت و لباس حق می‌نمایاند: «(شیطان) برای ما هر چه می‌طلبد هواهای نفسانی است و به هر چه اشارت می‌کند اعمال شبهه‌انگیز»[۳]. و دوم درخواست آن حضرت از خدای متعال برای آگاهی و شناخت شبهات و زدودن آنها: «وَ أَزِلْ عَنِّي كُلَّ شَكٍّ وَ شُبْهَةٍ»[۴]؛ «هر شک و شبهتی از دلم بزدای». و نیز می‌فرماید: «بار خدایا بر من فروغی تابناک افکن که... در روشنایی آن از دام هر شک و شبهه برهم»[۵].[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ «در حالی که او را نکشتند و به صلیب نکشیدند، بلکه بر آنان مشتبه شد» سوره نساء، آیه ۱۵۷.
- ↑ نهج‌البلاغه، خطبه ۳۸.
- ↑ نیایش بیست‌و‌پنجم.
- ↑ دعای ۴۷.
- ↑ نیایش بیست‌و‌دوم.
- ↑ شرح صحیفه سجادیه، محمدعلی مدرسی چهاردهی، المکتبة المرتضویه، تهران، ۱۳۶۰؛ صحیفه سجادیه، ترجمه عبدالمحمد آیتی، سروش تهران، ۱۳۷۵، چاپ دوم؛ قاموس قرآن، سیدعلی اکبر قرشی، دارالکب الاسلامیة، تهران، ۱۳۷۱، چاپ ششم؛ نهج‌البلاغه، ترجمه محمددشتی، آدینه سبز، تهران، ۱۳۸۷، چاپ چهارم.
- ↑ شیرزاد، امیر، مقاله «شبهه»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۲۸۴.