عفت در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
[[عفت]] در لغت به معنای [[خویشتن داری]] و اظهار نیاز نکردن نزد [[مردم]] آمده است<ref> لسان العرب و مجمع البحرین، واژه «عفف».</ref> و مراد از آن در [[شرع]]، [[پاک]] دامنی و خویشتن داری از ارتکاب [[اعمال ناشایست]] است؛ از این رو، علمای [[اخلاق]] در تعریف آن گفتهاند: عفت عبارت از [[اعتدال]] [[قوه]] شهوی بدون [[افراط]] و [[تفریط]].<ref>رسائل الشهید الثانی، ج۱، ص:۶۲؛ الوافی، ج۱، ص:۶۶.</ref> | [[عفت]] در لغت به معنای [[خویشتن داری]] و اظهار نیاز نکردن نزد [[مردم]] آمده است<ref> لسان العرب و مجمع البحرین، واژه «عفف».</ref> و مراد از آن در [[شرع]]، [[پاک]] دامنی و خویشتن داری از ارتکاب [[اعمال ناشایست]] است؛ از این رو، علمای [[اخلاق]] در تعریف آن گفتهاند: عفت عبارت از [[اعتدال]] [[قوه]] شهوی بدون [[افراط]] و [[تفریط]].<ref>رسائل الشهید الثانی، ج۱، ص:۶۲؛ الوافی، ج۱، ص:۶۶.</ref> | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
عفت و [[عفاف]] در [[روایات]]، بیشتر بر [[عفت شکم]] و [[فرج]] اطلاق شده و مراد از آن، بازنگهداشتن آن دو، از [[شهوات]] و لذتهای [[حرام]]، بلکه از مکروهات و مشتبهات؛ اعم از خوردنی، [[آشامیدنی]] و [[روابط]] [[نامشروع]]، و حتی از مقدمات آنها، همچون تحصیل [[مال]] حرام، بوسیدن، لمس کردن و نگاه حرام میباشد.<ref>مرآة العقول، ج۸، ص:۶۶؛ ملاذ الاخیار، ج۱۲، ص:۳۱۰.</ref> | عفت و [[عفاف]] در [[روایات]]، بیشتر بر [[عفت شکم]] و [[فرج]] اطلاق شده و مراد از آن، بازنگهداشتن آن دو، از [[شهوات]] و لذتهای [[حرام]]، بلکه از مکروهات و مشتبهات؛ اعم از خوردنی، [[آشامیدنی]] و [[روابط]] [[نامشروع]]، و حتی از مقدمات آنها، همچون تحصیل [[مال]] حرام، بوسیدن، لمس کردن و نگاه حرام میباشد.<ref>مرآة العقول، ج۸، ص:۶۶؛ ملاذ الاخیار، ج۱۲، ص:۳۱۰.</ref> | ||
==[[فضیلت]]== | == [[فضیلت]] == | ||
[[عفّت]] از [[صفات پسندیده]] شمرده شده و روایات متعدد آن را ستوده و بر تحصیل آن تأکید کرده است. بر اساس مفاد بعضی روایات، [[خداوند]] به عبادتی [[برتر]] از عفت شکم و فرج [[پرستش]] نشده است.<ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۷۹.</ref> | [[عفّت]] از [[صفات پسندیده]] شمرده شده و روایات متعدد آن را ستوده و بر تحصیل آن تأکید کرده است. بر اساس مفاد بعضی روایات، [[خداوند]] به عبادتی [[برتر]] از عفت شکم و فرج [[پرستش]] نشده است.<ref>الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۷۹.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۴۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث عفت است. عفت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: عفت در قرآن - عفت در فقه اسلامی - عفت در حدیث - عفت در نهج البلاغه - عفت در اخلاق اسلامی - عفت در جامعه‌شناسی اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
عفت در لغت به معنای خویشتن داری و اظهار نیاز نکردن نزد مردم آمده است[۱] و مراد از آن در شرع، پاک دامنی و خویشتن داری از ارتکاب اعمال ناشایست است؛ از این رو، علمای اخلاق در تعریف آن گفتهاند: عفت عبارت از اعتدال قوه شهوی بدون افراط و تفریط.[۲]
در روایتی، تهتک (پرده دری و افراط در قوّه شهوی) ضدّ عفت بر شمرده شده است.[۳]
عفت و عفاف در روایات، بیشتر بر عفت شکم و فرج اطلاق شده و مراد از آن، بازنگهداشتن آن دو، از شهوات و لذتهای حرام، بلکه از مکروهات و مشتبهات؛ اعم از خوردنی، آشامیدنی و روابط نامشروع، و حتی از مقدمات آنها، همچون تحصیل مال حرام، بوسیدن، لمس کردن و نگاه حرام میباشد.[۴]
فضیلت
عفّت از صفات پسندیده شمرده شده و روایات متعدد آن را ستوده و بر تحصیل آن تأکید کرده است. بر اساس مفاد بعضی روایات، خداوند به عبادتی برتر از عفت شکم و فرج پرستش نشده است.[۵]
کسی که تصمیم بر ازدواج دارد، مستحب است همسری عفیف برگزیند و پاک دامنی او را بر دارایی و ثروتش ترجیح دهد.[۶]
حتی در ازدواج موقت نیز، انتخاب همسری عفیف و مؤمن، استحباب دارد.[۷]
چنان که عفت و پاک دامنی از جمله صفاتی است که مستحب است در انتخاب دایه مدّ نظر ولیّ کودک قرار گیرد.[۸]
شرط تحقق احصان که موجب ثبوت حدّ قذف میباشد، پاک دامنی از زنا در زن و لواط در مرد است. بنابر این، قذف زناکار یا لواط کار موجب ثبوت حدّ قذف نخواهد شد.[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ لسان العرب و مجمع البحرین، واژه «عفف».
- ↑ رسائل الشهید الثانی، ج۱، ص:۶۲؛ الوافی، ج۱، ص:۶۶.
- ↑ الکافی (کلینی)، ج۱، ص:۲۱.
- ↑ مرآة العقول، ج۸، ص:۶۶؛ ملاذ الاخیار، ج۱۲، ص:۳۱۰.
- ↑ الکافی (کلینی)، ج۲، ص:۷۹.
- ↑ مستند الشیعة، ج۱۶، ص:۱۴؛ جواهر الکلام، ج۲۹، ص:۳۸.
- ↑ جواهرالکلام، ج۳۰، ص:۱۵۷؛ تحریرالاحکام، ج۳، ص:۵۲۲.
- ↑ جواهر الکلام، ج۲۹، ص:۳۰۶؛ تحریر الوسیلة، ج۲، ص:۲۷۶.
- ↑ مفاتیح الشرائع، ج۲، ص:۸۴؛ جواهر الکلام، ج۴۱، ص:۴۱۷ ـ ۴۱۸.
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۵، صفحه ۴۱۱.