الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۱: خط ۱:
'''[[امام رضا|امام رضا]]''' {{ع}} دهمین نفر از [[چهارده معصوم]]{{ع}} و هشتمین [[پیشوای مسلمانان]]، ۱۱ [[ذی قعده]] سال ۱۴۸ه. ق. در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. پدر ارجمندش [[موسی بن جعفر]]{{ع}} و مادر آن حضرت [[خیزران]] نامیده می‌شد.  
'''سید روح‌الله موسوی خمینی''' (۱۲۸۱ ش، خمین - ۱۳۶۸ ش، [[تهران]]) مشهور به '''[[امام خمینی]]'''، [[رهبر]] انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ش و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، از نام‌آورترین [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] [[شیعه]] در قرن چهاردهم هجری است. او جز [[فقه]] و اصول در [[فلسفه]] [[اسلامی]] و عرفان نظری نیز صاحب نظر و دارای آثار متعددی بود که ''مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة''، ''«آداب الصلاة»''، ''«کتاب البیع»''، ''«تحریر الوسیلة»'' و ''«[[ولایت فقیه (کتاب)|ولایت فقیه]]»'' از مهم‌ترین آنها به شمار می‌روند. در تمام [[عمر]] زندگی ساده و زاهدانه‌ای داشت. در دوران [[مرجعیت]] که ساکن [[نجف]] بود و نیز در ده سال آخر [[عمر]] که [[رهبر]] [[جمهوری اسلامی]] بود در جماران، در خانه‌ای محقر [[زندگی]] می‌کرد.


در دوران [[امامت]] [[حضرت رضا]] مکتب [[اهل بیت]]{{عم}} از جهت [[علمی]] و [[اجتماعی]] به حدّی [[رشد]] کرده و گسترش یافته بود که می‌توانست [[قدرت سیاسی]] را [[تجربه]] نماید. برخلاف شروع امامت پدرش، امامت آن جناب به طور علنی و با [[قدرت]] شروع شد. [[خلفای عباسی]] معاصر آن [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} سه نفر بودند: [[هارون]]، محمد امین و [[عبدالله مأمون]]. واگذاری منصب [[ولایت‌عهدی]] به [[امام رضا]]{{ع}} از چاره‌هایی‌ بود که برای گریز از خطر [[شیعه]] یافتند. بدین‌سان، دوران [[امامت امام رضا]]{{ع}} را به دو دوره پیش و پس از ولایت‌عهدی تقسیم کرد. دوره نخست از سال ۱۸۳ تا ۲۰۱ یعنی از آغاز امامت تا [[سفر]] به [[خراسان]] و دوره دوم از سال ۲۰۱ تا ۲۰۳ (شهادت حضرت).
نهضت اسلامی او برعلیه رژیم [[سلطه]] در [[ایران]] بر اساس آموزه‌های [[حدیثی]] و [[فقهی]] [[ولایت فقیه|ولایت مطلقه فقیه]] بنا نهاد و این نظریه [[فقهی]] ـ [[سیاسی]] مبتنی بر باورهای [[شیعی]] را بسط و گسترش داد.


مشهور است که برجستگی‌های [[اخلاقی]] آن امام همام{{ع}} عبارت بوده‌اند از:
ایشان تحصیلات ابتدایی و [[علوم]] مقدماتی حوزه را در خمین آموخت. از سال ۱۲۹۸ عازم مدرسه سپهدار اراک شد و پس از یک سال و به دنبال [[هجرت]] آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی ([[زعیم]] وقت [[حوزه علمیه]] اراک) به [[قم]]، برای فراگیری تحصیلات تکمیلی [[حوزوی]] رهسپار حوزه علمیه قم شد. وی طی سال‌های طولانی در حوزه علمیه قم به [[تدریس]] چندین دوره [[فقه]]، اصول، [[فلسفه]] و [[عرفان]] و [[اخلاق اسلامی]] در مدرسه فیضیه، [[مسجد]] اعظم، مسجد محمدیه، مدرسه حاج ملاصادق، مسجد سلماسی و... همت گماشت و در حوزه علمیه نجف نیز قریب ۱۴ سال در [[مسجد]] شیخ اعظم [[انصاری]] معارف [[اهل بیت]] و سطح عالی [[فقه]] را [[تدریس]] نمود. در [[نجف]] برای نخستین بار مبانی نظری [[حکومت اسلامی]] را در سلسله درس‌های [[ولایت فقیه]] بازگو نمود.
# '''[[زهد]] و [[بندگی]]:''' علی بن موسی{{ع}} در بی‌رغبتی به [[دنیا]] و [[بندگی خدا]]، جهد فراوان داشت.
# '''[[فروتنی]]:''' در برابر مردم بسیار [[فروتن]] بود. هیچ گاه با کسی تندی نکرد و [[کلام]] کسی را نبُرید و پایش را هنگام نشستن پیش کسی دراز نکرد یا به دیوار تکیه نداد.
# '''[[علم]] و [[آگاهی]]:''' [[دانش]] امام رضا{{ع}} را نمی‌توان با کسی از [[مردمان]] زمانه‌اش به قیاس نهاد. فضل و [[برتری]] علمی‌اش همواره در مناظراتی که با [[علما]] و بزرگان دیگر [[ادیان]] و فِرَق برگزار می‌شد، آشکار بود.
# '''[[سخاوت]] و [[بخشش]]:''' [[امام رضا]]{{ع}} همچون پدران [[پاک]] خویش در این صفت شهره [[دوست]] و [[دشمن]] بود..
# '''[[فصاحت]] و [[بلاغت]]:''' چون امام رضا{{ع}} در تشریح و بیان موضوعی لب به سخن می‌گشود، هر شنونده‌ای را به [[سکوت]] وا می‌داشت و بر هر کسی اثر می‌نهاد.


[[مأمون]] که با ولایت‌عهدی امام رضا{{ع}} کار را بر خویش سخت کرده و به اهداف خویش نیز نرسیده بود، تصمیم بر [[قتل]] [[امام رضا]]{{ع}} گرفت و در آخر ماه صَفر سال ۲۰۳ ه. آن امام همام را در پنجاه و پنج سالگی به شهادت رساند. مرقد مطهر امام رضا{{ع}} در طوس در قریه‌ای به نام سناباد از نوقان در مکانی معروف به [[مشهد]] است که در آن [[زمان]] جزء [[زمین]] "حمید بن قحطبه" بوده است
[[امام خمینی]] با نوشتن کتاب [[کشف]] [[اسرار]]، به افشاگری علیه حکومت پهلوی پرداخت و با [[دفاع]] از [[اسلام]] و [[روحانیت]] به پاسخ‌گویی [[شبهات]] پرداخت. در همین کتاب ایده [[حکومت اسلامی]] و [[ضرورت]] تشکیل آن را مطرح کرد. [[سال]] بعد (اردیبهشت ۱۳۲۳ ه. ش.) نخستین [[بیانیه]] [[سیاسی]] [[امام خمینی]] با عنوان [[پیام]] به [[ملت]] [[ایران]]، [[دعوت]] به [[قیام]] برای [[خدا]] صادر شد که در آن آشکارا علمای [[اسلام]] و [[جامعه اسلامی]] را به [[قیام]] عمومی فرا خوانده بود.


<div class="mainpage_box_more">[[امام رضا|ادامه]]</div>
بخش عمده [[مبارزات]] و فعالیت‌های سیاسی وی متعلق به پس از دوران [[زعامت]] آیت‌الله بروجردی است. از جمله وقایع این دوران می‌توان به [[مخالفت]] با لایحه انجمن‌های ایالتی و [[ولایتی]]، [[مخالفت]] با رفراندوم لوایح شش گانه، [[مخالفت]] با لایحه کاپیتولاسیون، [[اعتراض]] به فاجعه مدرسه فیضیه، دستگیری وی، واقعه ۱۵ خرداد، اعلام [[مرجعیت]] وی توسط تعدادی از [[علما]] و [[مراجع]]، [[آزادی]] از زندان، [[تبعید]] به [[ترکیه]]، [[تبعید]] به [[عراق]]، [[هجرت]] به فرانسه، بازگشت به [[ایران]] و [[پیروزی]] انقلاب اسلامی اشاره کرد.
 
<div class="mainpage_box_more">[[سید روح‌الله موسوی خمینی|ادامه]]</div>

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۳۶

سید روح‌الله موسوی خمینی (۱۲۸۱ ش، خمین - ۱۳۶۸ ش، تهران) مشهور به امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ش و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، از نام‌آورترین مراجع تقلید شیعه در قرن چهاردهم هجری است. او جز فقه و اصول در فلسفه اسلامی و عرفان نظری نیز صاحب نظر و دارای آثار متعددی بود که مصباح الهدایة إلی الخلافة و الولایة، «آداب الصلاة»، «کتاب البیع»، «تحریر الوسیلة» و «ولایت فقیه» از مهم‌ترین آنها به شمار می‌روند. در تمام عمر زندگی ساده و زاهدانه‌ای داشت. در دوران مرجعیت که ساکن نجف بود و نیز در ده سال آخر عمر که رهبر جمهوری اسلامی بود در جماران، در خانه‌ای محقر زندگی می‌کرد.

نهضت اسلامی او برعلیه رژیم سلطه در ایران بر اساس آموزه‌های حدیثی و فقهی ولایت مطلقه فقیه بنا نهاد و این نظریه فقهی ـ سیاسی مبتنی بر باورهای شیعی را بسط و گسترش داد.

ایشان تحصیلات ابتدایی و علوم مقدماتی حوزه را در خمین آموخت. از سال ۱۲۹۸ عازم مدرسه سپهدار اراک شد و پس از یک سال و به دنبال هجرت آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی (زعیم وقت حوزه علمیه اراک) به قم، برای فراگیری تحصیلات تکمیلی حوزوی رهسپار حوزه علمیه قم شد. وی طی سال‌های طولانی در حوزه علمیه قم به تدریس چندین دوره فقه، اصول، فلسفه و عرفان و اخلاق اسلامی در مدرسه فیضیه، مسجد اعظم، مسجد محمدیه، مدرسه حاج ملاصادق، مسجد سلماسی و... همت گماشت و در حوزه علمیه نجف نیز قریب ۱۴ سال در مسجد شیخ اعظم انصاری معارف اهل بیت و سطح عالی فقه را تدریس نمود. در نجف برای نخستین بار مبانی نظری حکومت اسلامی را در سلسله درس‌های ولایت فقیه بازگو نمود.

امام خمینی با نوشتن کتاب کشف اسرار، به افشاگری علیه حکومت پهلوی پرداخت و با دفاع از اسلام و روحانیت به پاسخ‌گویی شبهات پرداخت. در همین کتاب ایده حکومت اسلامی و ضرورت تشکیل آن را مطرح کرد. سال بعد (اردیبهشت ۱۳۲۳ ه. ش.) نخستین بیانیه سیاسی امام خمینی با عنوان پیام به ملت ایران، دعوت به قیام برای خدا صادر شد که در آن آشکارا علمای اسلام و جامعه اسلامی را به قیام عمومی فرا خوانده بود.

بخش عمده مبارزات و فعالیت‌های سیاسی وی متعلق به پس از دوران زعامت آیت‌الله بروجردی است. از جمله وقایع این دوران می‌توان به مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، مخالفت با رفراندوم لوایح شش گانه، مخالفت با لایحه کاپیتولاسیون، اعتراض به فاجعه مدرسه فیضیه، دستگیری وی، واقعه ۱۵ خرداد، اعلام مرجعیت وی توسط تعدادی از علما و مراجع، آزادی از زندان، تبعید به ترکیه، تبعید به عراق، هجرت به فرانسه، بازگشت به ایران و پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد.