امام‌شناسی - حسینی طهرانی ج۱ (کتاب)

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

امام‌شناسی ج۱
از مجموعه	[[امام‌شناسی (کتاب)|امام‌شناسی]][[رده:مجموعه کتاب امام‌شناسی]]
زبان	فارسی
ترجمهٔ کتاب	عصمت انبیاء و ائمّه(ع)
نویسنده	سید محمد حسین حسینی طهرانی
مذهب	[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر	[[:رده:انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی|انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی]][[رده:انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی]]
محل نشر	مشهد، ایران
سال نشر	۱۳۸۰ ۱۳۸۲ ۱۳۸۴ ۱۳۸۵ ۱۳۸۶ ۱۳۸۷ ۱۳۸۹ ش
شابک	9647227116&bibliographicLimitQueryBuilder.biblioDocType=BF&simpleSearch.indexFieldId=221091&nliHolding=&command=I&simpleSearch.tokenized=true&classType=0&pageStatus=0&bibliographicLimitQueryBuilder.useDateRange=null&bibliographicLimitQueryBuilder.year=&documentType=&attributes.locale=fa ۹۶۴۷۲۲۷۲۱۳، ۹۶۴۷۲۲۷۱۱۶

امام‌شناسی ج۱ (عصمت انبیاء و ائمّه(ع))، جلد اول از مجموعهٔ هجده جلدی امام‌شناسی است که شامل مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت می‌باشد. این کتاب اثر سید محمد حسین حسینی طهرانی است و انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

در این مورد، اطلاعاتی در دست نیست.

فهرست کتاب

• مقدّمه مؤلف؛

درس اول: عصمت انبیاء و ائمّه(ع)

• اختلاف اساسی بین شیعه و سنّی؛
• امام به منزله قلب در پیکر انسان است؛
• لزوم امام معصوم در جامعه؛
• عصمت پیامبران دارای 3 مرحله است:
• عصمت در تلقّی و تبلیغ وحی؛
• عصمت از گناه.
• مناظره هشام بن حکم با عمرو بن عبید درباره لزوم وجود امام در جامعه؛
• گریه تمام موجودات در سوگ شهادت سیدالشهداء(ع).

درس دوم: بیان اصل وراثت در عصمت

• اصل وراثت از سنن غیر قابل تبدیل الهی است؛
• پیامبر اکرم(ص) مظهر تامّ و تمام تجلی آن نور الهی است که در باطن آدم ابوالبشر به ودیعت نهاده شده بود؛
• نور الهی و حقیقت محمّدی پس از پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) و به واسطه ایشان به سایر ائمّه طاهرین انتقال یافت؛
• احادیث راجع به حقیقت نورانیّه پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) قبل از خلقت حضرت آدم؛
• تفسیر آیه ﴿ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا﴾؛
• مراد از بندگان برگزیده خدا که کتاب الهی به آنان به ارث رسیده، چه کسانی هستند؟
• روایت علمای معروف اهل سنت در مقام امیرالمؤمنین(ع)؛
• عزاداری پرندگان و وحوش بر سیدالشهداء(ع)؛
• مضامین زیارت سیدالشهداء(ع) در اوّل رجب.

درس سوم: در امتیازات بندگان برگزیده خدا

• اخلاص در عمل یگانه وسیله نیل به کمال مطلوب است؛
• خصوصیّات مخلصین در قرآن کریم:
• الف) عجز شیطان از اغوای آنها؛
• ب) قدرت بر ستایش ذات مقدّس الهی بدانسان که شایسته اوست.
• عدم منافات این مقام با جمله «ما عرفناک حقَّ معرفتک»؛
• معافیّت از سؤال و حساب و حشر و عرض و کتاب و میزان؛
• پاداش و جزای مخلصین در مقابل عمل نبوده و بی حدّ و حصر است؛
• مقام خلوص ذاتی مساوی است با مصونیّت از گناه به حفظ و صیانت الهی؛
• استفاده تمام مراتب سه‌گانه عصمت برای پیام‌آوران الهی از آیه مبارکه ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ﴾؛
• در احوالات حضرت فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین(ع)؛
• کیفیّت تولّد امیرالمؤمنین(ع) در خانه کعبه.

درس چهارم: لزوم عصمت انبیاء و ائمّه(ع)

• صفات معتدلهٔ انسان؛
• مقرّبان درگاه الهی در اثر برخورداری از یک نوع علم و بینش مخصوص ریشه رذائل و مفاسد را در وجود خود نابود کرده‌اند؛
• استفاده عصمت مقرّبان خدا از مجموع سه آیه قرآن؛
• تربیت امیرالمؤمنین(ع) در دوران کودکی در منزل پیامبر اکرم(ص)؛
• نسبت امیرالمؤمنین(ع) به پیامبر اکرم(ص)؛
• اعتراض حضرت فاطمه(س) به سکوت امیرالمؤمنین(ع) و پاسخ آن حضرت.

درس پنجم: عصمت امری موهبتی است

• قوّه عصمت در معصومین در همه حال حاکم بر وجود آنان است؛
• استشهاد به آیات دیگر از قرآن کریم در اثبات عصمت انبیاء؛
• امیرالمؤمنین(ع) حائز مقام عصمت‌اند؛
• آیه انذار و حدیث عشیره؛
• صحّت اسناد حدیث عشیره؛
• حدیث عشیره در میان مستشرقین؛
• جنایات طبری در نقل حدیث عشیره؛
• ولایت امیرالمؤمنین(ع) از روز اوّل با توحید خدا و نبوت رسول توأم بوده است؛
• امیرالمؤمنین(ع) در مقام مراحل رسالت یار و مددکار پیامبر اکرم(ص) بود.

درس ششم: عصمت انبیاء منافاتی با اختیاری بودن افعال آنان ندارد

• عصمت انبیاء از راه تمامیّت حجّت از طرف خدا؛
• اثبات عصمت از آیه ای دیگر از قرآن کریم؛
• ملکه عصمت موجب اضطراری بودن افعال نمی‌شود؛
• افضلیّت انبیاء به واسطه اختیاری بودن افعال آنهاست؛
• آفرینش عبارتست از ظهور، نه تولّد و خروج؛
• اساس عالم هستی بر اختلاف موجودات بنا شده است؛
• تمام موجوداتی که حامل قوّه و استعدادند متحرّک سوی کمال می‌باشند؛
• کمال هر موجود، فعلیّت استعدادهای همان موجود است؛
• انتظار خداوند و عالم هستی از هر فرد کمال مطلوب اوست نه کمال غیر او؛
• پیغمبران در تمام افعال خود، چه معجزه و چه غیر آن دارای علم و اختیار بوده‌اند؛
• اثبات عصمت امیرالمؤمنین(ع) از راه اتّحاد نفس او با نفس رسول‌الله(ص)؛
• داستان لیلةالمبیت و ایثار و فداکاری امیرالمؤمنین(ع) نسبت به رسول‌الله(ص)؛
• خون چکیده از پای علی(ع) در هجرت به مدینه؛
• افتخار خدا به ملائکه در ایثار علی(ع) جان خود را به رسول‌الله(ص).

درس هفتم: منصب امامت از نبوت بالاتر است

• معنای امام در آیه شریفه ﴿وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا...﴾؛
• تفسیر آیه مبارکه ﴿وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ﴾؛
• هدایت موجودات به دست امام است؛
• تحقّق امیرالمؤمنین(ع) به مقام امامت و ولایت؛
• حدیث اَنَس راجع به ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
• مکر و آزار قریش به امیرالمؤمنین(ع).

درس هشتم: ولایت تکوینی امام به اذن خدا بر نفوس سعداء و اشقیاء

• مقام امامت اشرف از نبوت است؛
• معنای امام؛
• در امام باید قوّه ملکوتیّه نسبت به امور باشد؛
• تفسیر آیه کریمه ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَئِكَ يَقْرَؤُونَ كِتَابَهُمْ وَلاَ يُظْلَمُونَ فَتِيلاً * وَمَن كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلاً﴾؛
• معنای روایات وارده بر اینکه علی(ع) قسمت کننده بهشت و جهنّم است؛
• معنای «وسیله» در روایت پیامبر اکرم(ص)؛
• اشعار سید حِمیَری و دعبل خزائی با اشاره به روایت «علی قسیم الجنّة و النّار‏».

درس نهم: در معنی ولایت تکوینی

• میزان جزا و پاداش، ملکوت اعمال است نه ظاهر آنها؛
• تحقیق در معنای صراط؛
• روایت «لا یجوز احدٌ الصراط الّا من کتب له علیٌ الجواز‏» به طرق مختلف؛
• توضیح معنای روایت فوق؛
• روایت «لا یجوز احدٌ الصراط...‏» در اشعار سید حِمیَری.

درس دهم: لزوم امام زنده برای تمتّع دل‌ها

• شمول و عموم اصل علّیّت و معلولیّت در نظام هستی؛
• تأثیر مجالست در انسان؛
• قلب امام کانون افاضه علوم است؛
• شیعه اساس تعالیم اسلام را بر امامت می‌داند؛
• شیعه دارای ملاطفت و رقّت و ملایمت است؛
• بهشت تجلّی صفات و اعمال است؛
• حقیقت نهرهای جاری در بهشت؛
• نهرهای چهارگانه جاری در بهشت، نهر آب؛
• نهرهای شیر، نهرهای شراب؛
• نهرهای عسل تصفیه شده؛
• نهر زنجبیل و چشمه کافور؛
• چشمه تسنیم از زیر پای امیرالمؤمنین(ع) جاری است؛
• ساقی حوض کوثر؛
• اشعار سید حِمیَری درباره حوض کوثر و ساقی آن.

درس یازدهم: معنای وحی خیرات به ائمّه

• معنای وحی تکوینی؛
• وحی خیرات به امامان؛
• شرط تحقق امامت، عبور امام از هستی خود و تحقّق به هستی خداست؛
• قیام جناب زید بن علی بن الحسین بدون دستور امام بوده است؛
• حرکت و سکون امام هر دو صحیح است؛
• روایات درباره اتّحاد نفس رسول اکرم(ص) با نفس امیرالمؤمنین(ع)؛
• خصال موجوده در امیرالمؤمنین(ع)؛
• شبه‌ای که خصوصیّات موجوده در مقام ولایت را منافی با قدرت خداوند می‌پندارد؛

درس دوازدهم: لازمه عصمت هدایت به حق است

• لزوم پیروی از حق؛
• لزوم پیروی از امام معصوم مبنی بر اصل لزوم متابعت از حقّ است و تفسیر آیه ﴿أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ...﴾؛
• روایت ابن‌عباس در معیّت، علی با حق و حق با علی؛
• علّت مخالفت معاندین با خلافت امیرالمؤمنین(ع)؛
• اعتراف عمر به مقام امیرالمؤمنین(ع) در روایات اهل سنّت.

درس سیزدهم: معنای هدایت ائمّه و شرایطی که هدایت کنندهٔ به سوی حقّ باید دارا باشد

• منظور از هدایت به حقّ چیست؟
• امام باید هدایت به حقّ یافته باشد و در آن سه شرط است؛
• تفسیر آیه ﴿لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ﴾؛
• هفت مسئله از اُمهات مسائل امامت؛
• افضلیّت امیرالمؤمنین(ع) در جمع فضائل نفسی؛
• روایات «علیٌ خیرُ البشر‏»؛
• روایات معراجیه دالّه بر ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
• بیانات جبرئیل به صورت دحیه راجع به ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
• مسائل هفت‌گانه امامت در امیرالمؤمنین(ع) متحقّق بود؛
• اظهار ندامت ابوبکر از خلافت؛
• پنج ایراد بر خطبه ابوبکر؛
• تأسف ابوبکر هنگام مرگ بر نُه چیز.

درس چهاردهم: لزوم تبعیّت از اعلم

• بقاء منصب امامت از ذریّه حضرت ابراهیم تا روز قیامت؛
• تحقیق در معنای کلمه لا اله الّا الله؛
• امام باید از تمام افراد امّت عالم‌تر باشد؛
• عاقبت امر هر امّتی که حکومت خود را به دست کسی غیر از عالم‌ترین افراد خود بسپارد تباهی است؛
• امیرالمؤمنین(ع) اعلم بوده‌اند؛
• اعتراف عمر به اعلمیّت امیرالمؤمنین(ع)؛
• تأسّف ابن‌عباس از اینکه هنگام رحلت رسول‌الله(ص) از آوردن صحیفه برای ایشان مانع شدند؛
• مانع شدن عمر از آوردن کاغذ و دوات برای رسول‌الله(ص).

دربارهٔ پدیدآورنده

سید محمد حسین حسینی طهرانی

آیت‌الله سید محمد حسین حسینی طهرانی (متولد ۱۳۰۵ ش، تهران و متوفای ١٣۷۴ ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علامه طباطبایی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید رضا بهاءالدینی، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید ابوالقاسم خویی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی، همکاری در شکل‌گیری قانون اساسی و تهیه پیش‌نویس آن جهت تصویب در مجلس و امامت جماعت مسجد قائم تهران از جمله فعالیت‌های وی است.

او علاوه بر ترویج دین و تربیت شاگردان و طلاب چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «لمعات الحسین(ع)»، «ولایت فقیه در حکومت اسلام»، «هدیه غدیریه دو نامه سیاه و سپید»، «رساله مودت»، «سر الفتوح ناظر بر پرواز روح»، «شرح فقراتی از دعای افتتاح»، «نور القرآن الملکوتی» و «مطلع انوار» برخی از این آثار است.

کتاب‌های وابسته

• اصل مجموعه؛
• امام‌شناسی ج۲ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۳ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۴ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۵ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۶ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۷ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۸ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۹ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۰ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۱ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۲ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۳ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۴ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۵ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۶ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۷ (کتاب)؛
• امام‌شناسی ج۱۸ (کتاب).

دریافت متن کتاب

• متن دیجیتال کتاب در پایگاه علوم و معارف اسلامی
• دریافت متن PDF کتاب

پیوند به بیرون

• وبگاه خانه کتاب