مهم‌ترین مصادیق علم غیب کدام‌اند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
خط ۵۹: خط ۵۹:
:::::۲. حوادث غیبی که در گذشته اتفاق افتاده و یا در آینده رخ خواهد داد. بدین معنا که حوادث گذشته و آینده برای ما در حال حاضر از امور غیبی هستند که با خبر دادن از آنها،‌ در قلمرو درک ما در خواهند آمد»<ref>[http://intjz.net/maqalat/sh-elm%20ghib.html#_ednref11 جستاری در  مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن‌پژوهی]</ref>.
:::::۲. حوادث غیبی که در گذشته اتفاق افتاده و یا در آینده رخ خواهد داد. بدین معنا که حوادث گذشته و آینده برای ما در حال حاضر از امور غیبی هستند که با خبر دادن از آنها،‌ در قلمرو درک ما در خواهند آمد»<ref>[http://intjz.net/maqalat/sh-elm%20ghib.html#_ednref11 جستاری در  مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن‌پژوهی]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۲. آیت‌الله هادوی تهرانی؛}}
[[پرونده:11718.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مهدی هادوی تهرانی|هادوی تهرانی]]]]
[[اسلام کوئست (وبگاه)|وبگاه اسلام کوئست]] وابسته به آیت‌الله '''[[مهدی هادوی تهرانی|هادوی تهرانی]]''' در این‌باره گفته‌ است:
:::::*«به هر چه خارج از ساحت ادراک حسی است، غیب گفته می‌شود. بسیاری از حقایق دینی و غیر دینی قابل درک با حواس ظاهری نمی‌باشند و از راه‌های دیگر شناخت؛ مانند عقل و وحی درک می‌شوند. بخشی از حقایق هستی که از دایره ادراک حسی بیرون است، از مصادیق غیب به شمار می‌آیند (...) باید توجه داشت همه موجودات نسبت به خدا آشکار هستند و هیچ موجودی از او غایب نیست و تقسیم موجودات به غیب و آشکار نسبت به ما انسان‌ها است و هر موجودی که فراتر از حس و ادراک حسی انسان  باشد، نسبت به او غیب محسوب می‌شود. بعضی از حقایق غیبی که در روایات آمده و  در اسلام، ایمان به آنها واجب شمرده شده است عبارتند از:
::::::۱. '''خداوند:''' هر چند خداوند از هر پیدایی پیداتر است و آشکارتر از او یافت نمی‌شود و به فرمایش امام حسین در دعای عرفه «هیچ وقت تو غایب نبوده ای تا نیازمند دلیلی باشی تا بر وجودت دلالت نماید»؛ ولی چون از دیدگان ظاهری پنهان است بر او غیب اطلاق می‌شود.
::::::۲. '''[[وحی]]'''؛
::::::۳. '''[[امام مهدی|امام عصر حضرت مهدی]]''' {{ع}}: در روایتی از [[امام صادق]] {{ع}} قیام حضرت امام عصر {{ع}} از مصادیق غیب شناسانده شده است.<ref>[[علامه طباطبایی]]، المیزان ج۱ ص۴۴.</ref>
::::::۴. '''[[ملائکه]]'''؛
::::::۵. '''بهشت و جهنم'''؛
::::::۶. '''عقاب و ثواب:''' برخی از مفسرین؛ مانند طبرسی و زمخشری در تفسیر آیه {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُم بِالْغَيْبِ}}﴾}}<ref>«آنان که از پروردگارشان در نهان می‌هراسند»؛ سوره انبیا، آیه ۴۹.</ref> گفته‌اند: یعنی این که از خدا می‌ترسند و حال آن که عذاب خدا را نمی‌بینند.<ref>[[سید علی اکبر قرشی]]، قاموس قرآن ، ج۵، ص۱۳۴.</ref>
::::::۷. اخبار و حالات پیامبران گذشته؛ خداوند در قرآن بعد از نقل جریان نوح می‌فرماید: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن|[[آیا آیه ۴۹ سوره هود علم غیب غیر خدا را اثبات می‌کند؟ (پرسش)|تِلْكَ مِنْ أَنبَاء الْغَيْبِ نُوحِيهَا إِلَيْكَ مَا كُنتَ تَعْلَمُهَا أَنتَ وَلاَ قَوْمُكَ مِن قَبْلِ هَذَا...]]}}﴾}}<ref>«این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم؛ تو و قومت پیش از این آنها را نمی‌دانستید». سوره هود، آیه ۴۹.</ref>
::::::۸. '''قیامت و احوال آن:''' مهمترین غیبى که در موارد فراوان از آن به عنوان غیب؛ یاد شده، قیامت است. در روایتی [[امام باقر]] {{ع}} در ذیل آیه ۳ سوره بقره ایمان به غیب را این گونه تفسیر می‌فرماید: «(مؤمنان کسانی هستند که) تصدیق می‌کنند روز حشر و نشر را و وعد و وعید را».<ref>[[محمد باقر مجلسی]]، [[بحارالانوار]]، ج۶۵، ص۲۷۳.</ref>
::::::۹. در حدیثی از امام صادق {{ع}} [[عالم غیب]] به حوادثی که در آینده رخ خواهند داد و [[عالم شهادت]] به حوادثی که اتفاق افتاده‌اند، تفسیر شده است که [[علامه طباطبایی]] در ذیل این حدیث می‌فرماید: حوادث آینده یکی از مصادیق بارز عالم غیب است و عالم غیب منحصر به این یک مورد نیست.<ref>[[علامه طباطبایی]]، المیزان ج۷، ص۲۷۳.</ref>
::::::۱۰. '''[[رجعت]]:''' در حدیثی از امام باقر {{ع}} رجعت نیز از مصادیق غیب شناسانده شده است<ref>[[محمد باقر مجلسی]]، [[بحارالانوار]]، ج۲۴، ص۳۵۲.</ref>»<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa3936# وبگاه اسلام کوئست]</ref>.
:::::*«غیب و شهادت یکی از پایه‌های مهم جهان‌شناسی اسلامی، تفکیک میان عالم غیب و عالم شهادت است. "[[غیب]]" و "[[شهادت]]" به معنای "پنهان" و "آشکار" است. مقصود از غیب، چیزی است که از حوزه ادراکات حسی خارج باشد؛ بر خلاف شهادت که قابل ادراک حسی است. بنابراین مقصود از عالم غیب در مباحث جهان‌شناختی، بخشی از هستی است که از حیطه حواس بشر خارج است و با ادراک حسی متعارف قابل درک نیست. در بینش اسلامی، همه واقعیت‌های جهان و موجودات خارج از وجود انسان، محسوس نیستند بلکه بخشی از واقعیت های هستی، خارج از حیطه حواس ظاهری انسان، است. این آموزه تفکیک غیب از شهادت، اسلام را در مقابل تمام مکاتب مادی گرایی – که وجود واقعیت های غیر مادی و نامحسوس را انکار می کنند – قرار می دهد.<ref>البته بخش غیبی عالم تنها برای موجوداتی که علم و آگاهی آنان محدودیت دارد، مطرح است و در نتیجه برای خداوند – که دانای مطلق است – چنین تفکیکی بی‌معنا است. از همین رو قرآن مجید، خدا را «عالم الغیب و الشهادة» و «علام الغیوب» می‌شناساند.</ref> بر اساس این آموزه، ذات اقدس الهی، فرشتگان و پدیده وحی، نمونه‌هایی از عالم غیب اند. قرآن کریم ایمان به غیب را نخستین ویژگی پرهیزگاران و پیش شرط هدایت یابی آدمیان می داند و می فرماید: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ * الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ}}﴾}}<ref>«این است کتابی که در (حقانیت) آن هیچ تردیدی نیست؛ (و) مایه هدایت تقواپیشگان است. آنان که به غیب ایمان می آورند»؛ سوره بقره، آیه ۲ و ۳.</ref>
::::::هرچند میان عالم غیب و شهادت تفاوت های اساسی وجود دارد، اما رابطه میان آن دو عمیق و ناگسستنی است و هرچه در عالم شهادت است، ریشه ای در عالم غیب دارد. قرآن از این حقیقت ژرف پرده بر داشته و ریشه و اصل همه موجودات را نزد خدا می داند و می فرماید: {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ عِندَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلاَّ بِقَدَرٍ مَّعْلُومٍ}}﴾}}<ref>«هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینه‌های آن نزد ما است، و ما آن را جز به اندازه ای معین فرو نمی‌فرستیم»؛ سوره حجر، آیه۲۱.</ref> پس همه موجودات طبیعی، در واقع صورت فرودآمده حقیقتی هستند که در جهان ماورای طبیعت آشیانه دارند»<ref>[http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa1922 وبگاه اسلام کوئست]</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
==پرسش‌های مصداقی==
==پرسش‌های مصداقی==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{پرسش‌های وابسته}}

نسخهٔ ‏۱۵ ژوئن ۲۰۱۷، ساعت ۱۳:۲۷

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
مهم‌ترین مصادیق علم غیب کدام‌اند؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

مهم‌ترین مصادیق علم غیب کدام‌اند؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

برخی از مصادیق ذکر شده

  1. علم به احكام غیبی الهی
  2. علم به شرایع الهی
  3. علم به سنت
  4. علم همه جانبه به قرآن
    1. علم به باطن قرآن
    2. علم به تأویل قرآن
  5. علم به کتب و صحف پیامبران
  6. علم به عجایب یا راه‌های آسمان و زمین
  7. علم به عجایب خشکی و دریا
  8. علم به ملکوت
  9. علم به اسم اعظم الهی
  10. علم به بلایا و منایا
  11. علم به ملاحم و فتن
  12. علم به گذشته و حال و آینده (یا همان: علم به ماکان و ما یکون و ما هو کائن)
  13. علم به ایمان یا عدم ایمان مردم
  14. علم به زمان قیامت
  15. علم به بارش باران
  16. علم به جنسیت طفل در رحم مادر
  17. علم به اعمال و آينده مردم
  18. علم به زمان و کیفیت مرگ افراد
  19. علم به ضمائر و خطورات قلبی
  20. علم به اعمال و احوال مردم
  21. علم به حاجات و نیازهای مردم

پاسخ به این پرسش

محمد اسعدی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر اسعدی، در کتاب «ولایت و امامت پژوهشی از منظر قرآن» در این‌باره گفته‌ است:

«مفهوم غیب در این آیات[۱] - در مقابل شهادت - همگون با معنای لغوی آن به معنای امور غایب از حواس است که طبعاً مصادیق گوناگونی دارد. از آن جمله به اخبار وحیانی مربوط به امم و انبیای گذشته انباء غیبی اطلاق شده؛ چنان که تفسیر غیب به قیامت و احوال آن به همین ملاک صورت گرفته است. امّا در آیاتی که خدا به عنوان عالم غیب و شهادت معرفی می‌شود، طبعاً اختصاص آن به مصداقی خاص از مصادیق غیب - مانند: وحی - شایسته نیست»[۲].





پاسخ‌های دیگر

پرسش‌های مصداقی

  1. آیا معصوم علم به احكام غیبی الهی دارد؟ (پرسش)
  2. آیا معصوم علم به شرایع الهی دارد؟ (پرسش)
  3. آیا معصوم علم به باطن قرآن دارد؟ (پرسش)
  4. آیا معصوم علم به تأویل قرآن دارد؟ (پرسش)
  5. آیا معصوم علم به کتب و صحف پیامبران دارد؟ (پرسش)
  6. آیا معصوم علم به ادويه و علاج‌ها دارد؟ (پرسش)
  7. آیا معصوم علم به جميع علوم دارد؟ (پرسش)
  8. آیا معصوم علم به حاجات و نیازهای مردم دارد؟ (پرسش)
  9. آیا معصوم علم به حرف و مشاغل دارد؟ (پرسش)
  10. آیا معصوم علم به سنت دارد؟ (پرسش)
  11. آیا معصوم علم به صناعات دارد؟ (پرسش)
  12. آیا معصوم علم به عجایب آسمان و زمین دارد؟ (پرسش)
  13. آیا معصوم علم به عجایب خشکی و دریا دارد؟ (پرسش)
  14. آیا معصوم علم به لغات و زبان‌ها دارد؟ (پرسش)
  15. آیا معصوم علم به صناعات دارد؟ (پرسش)
  16. آیا معصوم عالم به ملکوت است؟ (پرسش)
  17. آیا معصوم آگاهی از اسم اعظم الهی دارد؟ (پرسش)
  18. آیا معصوم از خطورات قلبی اطلاع دارد؟ (پرسش)
  19. آیا معصوم از اعمال و احوال خلق اطلاع دارد؟ (پرسش)
  20. آیا علم به بلایا و منایا علم غیب است؟ (پرسش)
  21. آیا علم به گذشته و حال و آینده علم غیب است؟ (پرسش)
  22. آیا علم به ایمان یا عدم ایمان افراد علم غیب است؟ (پرسش)
  23. آیا معصوم به زمان و کیفیت مرگش علم دارد؟ (پرسش)
  24. آیا معصوم به زمان قیامت علم دارد؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

  1. قلمرو علم غیب معصوم تا چه حدی است؟ (پرسش)
  2. علم به چه مواردی تنها نزد خداست؟ (پرسش)
  3. آیا علم غیب معصوم قابلیت افزایش دارد؟ (پرسش)
  4. رابطه علم غیب با معجزه و کرامت چیست؟ (پرسش)
  5. آیا معجزه به واسطه علم غیب است؟ (پرسش)
  6. آیا فراست یا تیزبینی نوعی علم غیب است؟ (پرسش)
  7. آیا خطورات قلبی یا حدس نوعی علم غیب است؟ (پرسش)
  8. رابطه علم غیب با رویدادهای فراحسی چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم غیب معصوم

پانویس

  1. ↑ آل عمران، ۱۷۹ و جن، ۲۶ و ۲۷.
  2. ↑ ولایت و امامت پژوهشی از منظر قرآن، ص ۳۰۹.
  3. ↑ جستاری در مسئله علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن‌پژوهی
  4. ↑ علامه طباطبایی، المیزان ج۱ ص۴۴.
  5. ↑ «آنان که از پروردگارشان در نهان می‌هراسند»؛ سوره انبیا، آیه ۴۹.
  6. ↑ سید علی اکبر قرشی، قاموس قرآن ، ج۵، ص۱۳۴.
  7. ↑ «این از خبرهای غیب است که ما به تو وحی می‌کنیم؛ تو و قومت پیش از این آنها را نمی‌دانستید». سوره هود، آیه ۴۹.
  8. ↑ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۶۵، ص۲۷۳.
  9. ↑ علامه طباطبایی، المیزان ج۷، ص۲۷۳.
  10. ↑ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۲۴، ص۳۵۲.
  11. ↑ وبگاه اسلام کوئست
  12. ↑ البته بخش غیبی عالم تنها برای موجوداتی که علم و آگاهی آنان محدودیت دارد، مطرح است و در نتیجه برای خداوند – که دانای مطلق است – چنین تفکیکی بی‌معنا است. از همین رو قرآن مجید، خدا را «عالم الغیب و الشهادة» و «علام الغیوب» می‌شناساند.
  13. ↑ «این است کتابی که در (حقانیت) آن هیچ تردیدی نیست؛ (و) مایه هدایت تقواپیشگان است. آنان که به غیب ایمان می آورند»؛ سوره بقره، آیه ۲ و ۳.
  14. ↑ «هیچ چیز نیست مگر آنکه گنجینه‌های آن نزد ما است، و ما آن را جز به اندازه ای معین فرو نمی‌فرستیم»؛ سوره حجر، آیه۲۱.
  15. ↑ وبگاه اسلام کوئست
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=مهم‌ترین_مصادیق_علم_غیب_کدام‌اند؟_(پرسش)&oldid=55151»