ابوعمرو بن حفص مخزومی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==)) |
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==پانویس== +== پانویس ==)) |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۱۳
مقدمه
نام وی را به اختلاف عبدالحمید[۱] حفص بن المغیره [۲] و احمد[۳] آورده‌اند. کنیه وی را نیز ابوحفص بن المغیره، ابوعمرو بن حفص بن عمرو[۴]، ابو حفص بن عمرو بن مغیره[۵]، ابواحمد[۶]، ابوعمرو بن حفص بن مغیره[۷] و ابوعمرو[۸] گفته‌اند. این تعدد در نام و کنیه، حاکی از آن است که قطعاً در برخی از موارد، افتادگی با افزایش نام یا کلماتی چون "ابن" یا "ابو" وجود دارد. به هر حال وی به ابوعمرو مشهور است[۹] و برخی نام او را همان کنیه‌اش، ابوعمرو دانسته‌اند [۱۰]. وی پسر عموی خالد بن ولید، ابوجهل و خیثمه دختر هاشم بن مغیره، مادر عمر بن الخطاب[۱۱]، و همسر فاطمه دختر قیس، خواهر ضحاک بن قیس فهری بود[۱۲].
گفته‌اند رسول خدا(ص) وی را با امام علی(ع) به یمن فرستاد. او همسرش را همان جا طلاق داد و خبر طلاقش را به اطلاع همسرش رساند و همانجا درگذشت[۱۳]. به نظر عده‌ای، وی همسرش را طلاق داد و سپس به یمن رفت. از این‌رو، چون درباره حقوق شرعی و نفقه او اختلاف شد، موضوع را از رسول خدا(ص) پرسیدند و آن حضرت به دلایلی، وی را مشمول نفقه و حق سکونت ندانست [۱۴]. این روایت، مورد استناد برخی فقها قرار گرفته است[۱۵]. برخی گفته‌اند وی از یمن بازگشت، در فتح شام حاضر شد و در مدینه سکونت گزید[۱۶]. بر پایه روایتی، هنگامی که عمر، خالد بن ولید را عزل کرد، ابوعمرو بن حفص به عمر معترض شد و با درشتی با او سخن گفت[۱۷]. اگر چنین باشد، باید ابوعمرو تا زمان خلافت عمر زیسته باشد که اگرچه برخی نیز درگذشت او را در زمان عمر آورده‌اند[۱۸]، اما ابن حجر[۱۹]، درگذشت او را در اواخر دوره رسول خدا(ص) در یمن صحیح دانسته است. ابن حجر[۲۰]سخن کسانی که زندگی او را تا زمان خلافت عمر می‌دانند نمی‌پذیرد و روایت یاد شده و اعتراض به عمر را، درباره کسی دیگر می‌داند. از او نسلی در مکه باقی ماند. پسرش، عبدالله، پس از آنکه نزد یزید بن معاویه رفت و از هدایای او برخوردار شد، به مدینه بازگشت و با تشریح اوضاع نابسامان و فساد دستگاه خلافت یزید، نخستین کسی بود که یزید را خلع کرد و در واقعه حره کشته شد[۲۱].
برخی گفته‌اند وی از رسول خدا(ص) روایت نقل کرده[۲۲] و او را در شمار کسانی آورده‌اند که یک روایت از آن حضرت نقل کرده است[۲۳]. گفته‌اند شعبی از وی روایت شنیده است[۲۴].
روایتی که از او نقل کرده‌اند و شهرت دارد، سه طلاقه کردن همسرش و حکم رسول خدا(ص) درباره نفقه و عده اوست[۲۵].[۲۶]
منابع
پانویس
- ↑ أبونعیم، ج۵، ص۲۹۵۹؛ ابن عبد البر، ج۴، ص۲۸۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۲، ص۴۴.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۳۹.
- ↑ ابونعیم، ج۱، ص۲۱۳؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۲۱.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۳۳۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۲، ص۴۴.
- ↑ بخاری، ص۵۴؛ دولابی، ج۱، ص۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۵.
- ↑ بخاری، ص۵۴؛ دولابی، ج۱، ص۸۰؛ ابن اثیر، ج۲، ص۴۴.
- ↑ ذهبی، ج۱، ص۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۸۵.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۲۲؛ ابن حجر، تهذیب، ج۱۲، ص۱۷۷.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۵؛ فاسی، ج۳، ص۲۱.
- ↑ ابن اثیر، ج۷، ص۲۲۴؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۱۸۶.
- ↑ ابن عبد البر، ج۴، ص۲۸۲؛ ابن اثیر، ج۶، ص۲۲۲.
- ↑ احمد بن حنبل، ج۶، ص۴۱۱؛ طبرانی، المعجم الاوسط، ج۷، ص۱۴۴.
- ↑ ر.ک: ابن حزم، محلی، ج۱۰، ص۲۴۹؛ نوری، ج۱۰، ص۹۵.
- ↑ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۳۹.
- ↑ بخاری، ص۵۴؛ دولابی، ج۱، ص۸۰؛ ابن اثیر، ج۱، ص۱۷۵ و ج۶، ص۲۲۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۲۲۲؛ ابن حجر، الاصابه، ج۷، ص۲۳۹.
- ↑ تقریب، ج۲، ص۴۵۴.
- ↑ تقریب، ج۲، ص۴۵۴.
- ↑ ابن عساکر، ج۲۷، ص۱۷.
- ↑ ابن ابی حاتم، ج۹، ص۴۰۹.
- ↑ ابن حزم، اسماء الصحابه الرواه، ص۴۹۷.
- ↑ ابن اثیر، ج۷، ص۲۲۴.
- ↑ ر.ک: عبد الرزاق صنعانی، ج۷، ص۲۲؛ احمد بن حنبل، ج۶، ص۴۱۱؛ نسائی، ج۶، ص۲۱۰؛ طبرانی، معجم الکبیر، ج۲۴، ص۳۷۳ و ۳۸۳.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «ابوعمرو بن حفص مخزومی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۵۳.