پولس

پولس از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: پولس در قرآن - پولس در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

پولس در زبان یونانی به معنای "کوچک" و نام یکی از نخستین مبلغان نامی و اثرگذار دین مسیح(ع) است که حدود سال دهم پس از میلاد در شهر "طرسَوسِ کیلیکیا" به دنیا آمد. نام عِبری او را "شاؤل" گفته‌‌اند. وی در خانواده‌‌ای یهودی، فریسی مذهب و به احتمال زیاد برخوردار از موقعیت ممتاز اجتماعی متولد شد و براساس آموزه‌‌های مذهب یاد شده تعلیم یافت. براساس گزارش‌های رسیده، پولس که پیش از ایمان به مسیح(ع)، به عنوان عالمی متبحر، متعصب و صاحب نفوذ یهودی بود و به دستور احبار یهود به آزار و اذیت، تهدید و کشتار مسیحیان می‌‌پرداخت، در راه سفر به دمشق برای دستگیر کردن مسیحیان نو ایمان و در حادثه‌‌ای مکاشفه مانند، بینایی خود را از دست داد و پس از سه روز شفا یافت. او پس از این حادثه به آیین مسیح(ع) گروید و عیسی را پسر خدا خواند. از این تاریخ به بعد، پولس در شمار یکی از مبلغان پُرتلاش مسیحیت درآمده؛ در جریان سفرهای فراوان، گسترده، دراز مدت و پر زحمت به مناطقی از جزیره قبرس، عربستان، فلسطین، آسیای صغیر، مقدونیه و یونان به تبلیغ و ترویج آیین مسیح(ع) و ساختن کلیسا در برخی شهرها می‌‌پردازد. او در بیشتر مناطق با مخالفت و آزار و اذیت یهودیان متعصب روبرو شده، چندین بار نیز به زندان می‌‌افتد. یک بار نیز از سنگسار شدن جان سالم به در می‌‌برد.

برخی به اشتباه، پولس را از حواریان عیسی(ع) پنداشته‌‌اند و این برخلاف کتاب مقدس و منابع دیگر است. از گزارش عهد جدید برمی‌‌آید که ایمان آوردن وی پس از مسیح(ع) بوده است. پولس افزون بر سفرهای یاد شده، بالغ بر ۱۴ نامه نیز به مسیحیان نو ایمان برخی مناطق نوشته است. این نامه‌‌ها که ضمیمه عهد جدید است به موضوعاتی چون رستاخیز، شخصیت عیسی(ع)، رفع قوانین ظاهری شریعت و اختلاف نژادی و زبانی، آزادی بشر از گناه، ازدواج و روابط جنسی و مسائل مربوط به نظام کلیسایی پرداخته است.وی سرانجام به سال ۶۸ میلادی و در پنجمین سفر خود به اورشلیم (بیت المقدس)، هنگام تبلیغ و در پی شورش یهودیان از سوی حاکم رومی شهر دستگیر و برای محاکمه به شهر رُم فرستاده می‌‌شود و پس از مدتی زندانی شدن، همانند یک آشوبگر که امنیت کشور پهناور روم را بر هم زده است او را می‌‌کشند .

پولس نقش مهمی در گسترش مسیحیت داشت. آرای ابداعی او عقاید رایج مسیحی را پدید آورد و آیین مسیحیت را به صورت دینی مستقل از آیین یهود مطرح ساخت، به گونه‌‌ای که وی را پس از مسیح(ع) دومین مؤسس مسیحیت لقب داده‌‌اند. ویل دورانت، الهیات پولس را اساس شکل‌‌گیری مسیحیت می‌‌داند. عقایدی چون الوهیت و فرزند خدا بودن عیسی(ع)، مصلوب شدن وی به عنوان کفاره گناهان بشر، مانع بودن احکام شریعت موسی(ع) از رسیدن یهود به عدالت، کافی بودن ایمان قلبی به عیسی(ع) در نیل به کمال و بی‌‌نیازی از عمل به تکالیف شرعی و نفی سنت ختنه و ازدواج شرعی نخستین بار از سوی او مطرح شد. وی مدعی بود که از سوی عیسی(ع) مأمور به ابلاغ این عقاید و احکام است، در حالی که تعالیم یاد شده با نص سخنان و اعمال عیسی(ع) که در اناجیل رسمی آمده است منافات دارد. آرای پولس سرانجام رویگردانی گروهی از مسیحیان از او را در پی داشت، به گونه‌‌ای که وی ناگزیر و برای رهایی از سرزنش مخالفان، سنت "تطهیر" را انجام داد. "برنابا" برخی حواریان و رسولان، به ویژه پولس را در تحریف تعالیم عیسی(ع) دخیل می‌‌داند و در کتابش به مخالفت با آرای او پرداخته است، چنان‌‌که شماری از دانشمندان و الهی‌‌دانان مسیحی نیز عقاید و آرای ابداعی پولس به ویژه اعتقاد به الوهیت عیسی(ع) را متأثر از عرفان و عقاید شرک‌‌آلود یونانی دانسته‌‌اند و بر این باورند که "مسیحیت تاریخی"، زاییده افکار پولس است و با "مسیحیت راستین" تفاوت فراوانی دارد.

منابع

• اترک، حسین، مقاله «پولس»، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶