دعوت اجتماعی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ولایت}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = فلسفه بعثت
| موضوع مرتبط = فلسفه بعثت
| عنوان مدخل  = [[دعوت اجتماعی]]
| عنوان مدخل  = [[دعوت اجتماعی]]
| مداخل مرتبط =  
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = دعوت اجتماعی معصوم (پرسش)
| پرسش مرتبط  =  
}}
}}


خط ۱۱: خط ۱۰:
== مقدمه ==
== مقدمه ==
{{همچنین|دعوت پیامبر}}
{{همچنین|دعوت پیامبر}}
* [[پیامبران الهی]] با وجود این که هر یک متناسب با شرایط مکانی و زمانی و مقتضیات عصر خود وظایفی برعهده داشتند لکن از سنت‌های ثابتی [[پیروی]] می‌کردند و اصول مشترکی در [[دعوت]] ایشان [[حاکم]] بود. این اصول کلی و مشترک از یک سو ما را به خطوط اساسی [[ادیان الهی]] آشنا می‌سازد و از سوی دیگر [[حقانیت]] [[دعوت]] آنان را آشکار می‌کند. در آیاتی از [[قرآن کریم]] به این مطلب اشاره شده است؛ مانند: {{متن قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ }}<ref> میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرمانبردار اوییم؛ سوره بقره، آیه:۱۳۶.</ref> یا {{متن قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ }}<ref> میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم؛ سوره بقره، آیه:۲۸۵.</ref> [[آیات]] تأکید می‌کند [[مؤمنان واقعی]] کسانی هستند که میان [[پیامبران الهی]] تفاوتی نمی‌گذارند و به [[تعلیمات]] همه آنان [[ایمان]] دارند و این [[گواه]] روشنی است بر [[یگانگی]] اصول کلی [[تعلیمات انبیا]] و به همین [[دلیل]] کسی که [[نبوت]] یک [[پیامبر]] را [[انکار]] کند مثل آن است که [[نبوت]] همه [[انبیا]] را نپذیرفته است. [[قرآن]] در مورد [[قوم ثمود]] و [[قوم لوط|لوط]] می‌فرماید همه [[رسولان]] را [[تکذیب]] می‌کردند<ref>سوره شعراء، آیه: ۱۴۱ و ۱۶۰.</ref> با اینکه این دو [[قوم]] هر کدام بیش از یک [[پیامبر]] نداشتند و این به آن [[دلیل]] است که [[دعوت]] یک [[پیامبر]] [[دعوت]] همه [[انبیا]] است<ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.
[[پیامبران الهی]] با وجود این که هر یک متناسب با شرایط مکانی و زمانی و مقتضیات عصر خود وظایفی برعهده داشتند لکن از سنت‌های ثابتی [[پیروی]] می‌کردند و اصول مشترکی در [[دعوت]] ایشان [[حاکم]] بود. این اصول کلی و مشترک از یک سو ما را به خطوط اساسی [[ادیان الهی]] آشنا می‌سازد و از سوی دیگر [[حقانیت]] [[دعوت]] آنان را آشکار می‌کند. در آیاتی از [[قرآن کریم]] به این مطلب اشاره شده است؛ مانند: {{متن قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ }}<ref> میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرمانبردار اوییم؛ سوره بقره، آیه۱۳۶.</ref> یا {{متن قرآن|لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ }}<ref> میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم؛ سوره بقره، آیه۲۸۵.</ref> [[آیات]] تأکید می‌کند [[مؤمنان واقعی]] کسانی هستند که میان [[پیامبران الهی]] تفاوتی نمی‌گذارند و به [[تعلیمات]] همه آنان [[ایمان]] دارند و این [[گواه]] روشنی است بر [[یگانگی]] اصول کلی [[تعلیمات انبیا]] و به همین [[دلیل]] کسی که [[نبوت]] یک [[پیامبر]] را [[انکار]] کند مثل آن است که [[نبوت]] همه [[انبیا]] را نپذیرفته است. [[قرآن]] در مورد [[قوم ثمود]] و [[قوم لوط|لوط]] می‌فرماید همه [[رسولان]] را [[تکذیب]] می‌کردند<ref>سوره شعراء، آیه ۱۴۱ و ۱۶۰.</ref> با اینکه این دو [[قوم]] هر کدام بیش از یک [[پیامبر]] نداشتند و این به آن [[دلیل]] است که [[دعوت]] یک [[پیامبر]] [[دعوت]] همه [[انبیا]] است<ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.
* از جمله [[دعوتهای اجتماعی]] [[پیامبران]] و [[امامان]] [[معصوم]]:
 
** [[دعوت به عدالت اجتماعی]]: یکی دیگر از این اصول اساسی است<ref>سوره حدید، آیه:۲۵.</ref> زیرا بدون [[اقامه قسط]] و [[عدالت اجتماعی]] هرگز [[جامعه بشری]] به اهداف نهایی خود یعنی [[تکامل معنوی]] نخواهد رسید<ref> المیزان، ج۱۹، ص ۱۷۱.</ref>.<ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.
از جمله [[دعوتهای اجتماعی]] [[پیامبران]] و [[امامان]] [[معصوم]]:
** [[شکستن سنت‌های غلط]]: که مایه [[انحراف]] و عقب ماندگی [[جوامع بشری]] است نیز از اصول کلی [[دعوت انبیا]] بوده است. چون برنامه اصلی همه [[انبیا]] [[تعلیم]] کتاب و [[حکمت]] و تحقیق درباره [[معارف]] آنهاست و [[جهل‌زدایی]] و [[رفع تقلید]] مقدمه ضروری هرگونه [[تعلیم]] و تحقیق به شمار می‌رود از این رو [[پیامبران]] با [[تقلید باطل]] و [[جهل]] و [[سنت‌های نادرست]] [[مبارزه]] کردند [[آیات]] متعدد [[قرآن]]<ref>سوره بقره، آیه:۱۷۰؛ سوره مائده، آیه:۱۰۴؛ سوره اعراف، آیه:۲۸؛ سوره لقمان، آیه:۲۱ و سوره زخرف، آیه:۲۰ـ ۲۴.</ref> نشان می‌دهد [[مبارزه]] با [[تقلید کورکورانه]] [[سیره]] قطعی هر [[پیامبر]] بوده و از لوازم [[رسالت]] [[عامه]] به شمار می‌رود. [[قرآن کریم]] از [[پیامبران]] [[نقل]] می‌کند که به [[قوم]] خویش می‌گفتند سخن ما را بسنجید اگر بهتر از سخن پیشینیان شما بود آن گاه بپذیرید و این نشان می‌دهد که [[دعوت]] به [[عقل]] و [[برهان]] و [[پرهیز]] از [[وهم]] و [[گمان]]، [[سنت]] مشترک همه [[انبیا]] بوده است <ref>سوره انعام، آیه:۵۷ و سوره یوسف، آیه:۱۰۸.</ref><ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.
# [[دعوت به عدالت اجتماعی]]: یکی دیگر از این اصول اساسی است<ref>سوره حدید، آیه۲۵.</ref> زیرا بدون [[اقامه قسط]] و [[عدالت اجتماعی]] هرگز [[جامعه بشری]] به اهداف نهایی خود یعنی [[تکامل معنوی]] نخواهد رسید<ref> المیزان، ج۱۹، ص ۱۷۱.</ref>.<ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.
# [[شکستن سنت‌های غلط]]: که مایه [[انحراف]] و عقب ماندگی [[جوامع بشری]] است نیز از اصول کلی [[دعوت انبیا]] بوده است. چون برنامه اصلی همه [[انبیا]] [[تعلیم]] کتاب و [[حکمت]] و تحقیق درباره [[معارف]] آنهاست و [[جهل‌زدایی]] و [[رفع تقلید]] مقدمه ضروری هرگونه [[تعلیم]] و تحقیق به شمار می‌رود از این رو [[پیامبران]] با [[تقلید باطل]] و [[جهل]] و [[سنت‌های نادرست]] [[مبارزه]] کردند [[آیات]] متعدد [[قرآن]]<ref>سوره بقره، آیه۱۷۰؛ سوره مائده، آیه۱۰۴؛ سوره اعراف، آیه۲۸؛ سوره لقمان، آیه۲۱ و سوره زخرف، آیه۲۰ـ ۲۴.</ref> نشان می‌دهد [[مبارزه]] با [[تقلید کورکورانه]] [[سیره]] قطعی هر [[پیامبر]] بوده و از لوازم [[رسالت]] [[عامه]] به شمار می‌رود. [[قرآن کریم]] از [[پیامبران]] [[نقل]] می‌کند که به [[قوم]] خویش می‌گفتند سخن ما را بسنجید اگر بهتر از سخن پیشینیان شما بود آن گاه بپذیرید و این نشان می‌دهد که [[دعوت]] به [[عقل]] و [[برهان]] و [[پرهیز]] از [[وهم]] و [[گمان]]، [[سنت]] مشترک همه [[انبیا]] بوده است <ref>سوره انعام، آیه۵۷ و سوره یوسف، آیه۱۰۸.</ref><ref>[[محمد جواد اصغری|اصغری، محمد جواد]]، [[انبیا (مقاله)|مقاله «انبیا»]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی ج۱]] ص ۴۸۷-۴۹۳.</ref>.


== مصادیق [[دعوت اجتماعی معصوم]] ==
== مصادیق [[دعوت اجتماعی معصوم]] ==

نسخهٔ ‏۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۲۲

دعوت اجتماعی معصوم یکی از اهداف ارسال رسولان الهی و تبلیغ رسالت الهی است.

مقدمه

پیامبران الهی با وجود این که هر یک متناسب با شرایط مکانی و زمانی و مقتضیات عصر خود وظایفی برعهده داشتند لکن از سنت‌های ثابتی پیروی می‌کردند و اصول مشترکی در دعوت ایشان حاکم بود. این اصول کلی و مشترک از یک سو ما را به خطوط اساسی ادیان الهی آشنا می‌سازد و از سوی دیگر حقانیت دعوت آنان را آشکار می‌کند. در آیاتی از قرآن کریم به این مطلب اشاره شده است؛ مانند: ﴿لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ [۱] یا ﴿لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ [۲] آیات تأکید می‌کند مؤمنان واقعی کسانی هستند که میان پیامبران الهی تفاوتی نمی‌گذارند و به تعلیمات همه آنان ایمان دارند و این گواه روشنی است بر یگانگی اصول کلی تعلیمات انبیا و به همین دلیل کسی که نبوت یک پیامبر را انکار کند مثل آن است که نبوت همه انبیا را نپذیرفته است. قرآن در مورد قوم ثمود و لوط می‌فرماید همه رسولان را تکذیب می‌کردند[۳] با اینکه این دو قوم هر کدام بیش از یک پیامبر نداشتند و این به آن دلیل است که دعوت یک پیامبر دعوت همه انبیا است[۴].

از جمله دعوتهای اجتماعی پیامبران و امامان معصوم:

  1. دعوت به عدالت اجتماعی: یکی دیگر از این اصول اساسی است[۵] زیرا بدون اقامه قسط و عدالت اجتماعی هرگز جامعه بشری به اهداف نهایی خود یعنی تکامل معنوی نخواهد رسید[۶].[۷].
  2. شکستن سنت‌های غلط: که مایه انحراف و عقب ماندگی جوامع بشری است نیز از اصول کلی دعوت انبیا بوده است. چون برنامه اصلی همه انبیا تعلیم کتاب و حکمت و تحقیق درباره معارف آنهاست و جهل‌زدایی و رفع تقلید مقدمه ضروری هرگونه تعلیم و تحقیق به شمار می‌رود از این رو پیامبران با تقلید باطل و جهل و سنت‌های نادرست مبارزه کردند آیات متعدد قرآن[۸] نشان می‌دهد مبارزه با تقلید کورکورانه سیره قطعی هر پیامبر بوده و از لوازم رسالت عامه به شمار می‌رود. قرآن کریم از پیامبران نقل می‌کند که به قوم خویش می‌گفتند سخن ما را بسنجید اگر بهتر از سخن پیشینیان شما بود آن گاه بپذیرید و این نشان می‌دهد که دعوت به عقل و برهان و پرهیز از وهم و گمان، سنت مشترک همه انبیا بوده است [۹][۱۰].

مصادیق دعوت اجتماعی معصوم

  1. دعوت به عدالت اجتماعی؛
  2. دعوت به شکستن سنت‌های غلط؛
  3. دعوت به وحدت (پرهیز از تفرقه
  4. دعوت به برپایی عدل؛
  5. دعوت به رهبری امام عادل؛
  6. دعوت به آزادی هدفمند؛

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرمانبردار اوییم؛ سوره بقره، آیه۱۳۶.
  2. میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم؛ سوره بقره، آیه۲۸۵.
  3. سوره شعراء، آیه ۱۴۱ و ۱۶۰.
  4. اصغری، محمد جواد، مقاله «انبیا»، دانشنامه کلام اسلامی ج۱ ص ۴۸۷-۴۹۳.
  5. سوره حدید، آیه۲۵.
  6. المیزان، ج۱۹، ص ۱۷۱.
  7. اصغری، محمد جواد، مقاله «انبیا»، دانشنامه کلام اسلامی ج۱ ص ۴۸۷-۴۹۳.
  8. سوره بقره، آیه۱۷۰؛ سوره مائده، آیه۱۰۴؛ سوره اعراف، آیه۲۸؛ سوره لقمان، آیه۲۱ و سوره زخرف، آیه۲۰ـ ۲۴.
  9. سوره انعام، آیه۵۷ و سوره یوسف، آیه۱۰۸.
  10. اصغری، محمد جواد، مقاله «انبیا»، دانشنامه کلام اسلامی ج۱ ص ۴۸۷-۴۹۳.