صبر: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - ')| ' به ')|')
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''صبر''' از [[صفات ]][[پسندیده]] در [[انسان]]، به معنای [[پایداری]]، [[تحمل]]، [[مقاومت]] و [[شکیبایی]]. صبر یا در مقابل [[مصیبت‌ها]]، [[سختی‌ها]] و ناملایمات است، یا در انجام کارهای سخت و [[تکالیف دینی]]، یا در برخورد با [[گناه]] و وسوسه‌های [[شیطانی]]. [[پیامبر خدا]]{{صل}} صبر را سه گونه می‌داند: صبر بر [[مصیبت]]، صبر بر [[طاعت]]، صبر از [[معصیت]]<ref>کافی، ج۲، ص۹۱.</ref>. انسان‌های [[صابر]] و [[صبور]]، به اهداف خود هم می‌‌رسد و کسی که صبر نداشته باشد، در مقابل [[سختی‌ها]] و [[مصیبت‌ها]] از پا در می‌‌آید و در برابر وسوسه‌های [[شیطانی]] دچار [[گناه]] می‌‌شود. صبر، [[پیروزی]] و موفقیت را در پی دارد.[[خدا]] [[صابران]] را [[دوست]] می‌‌دارد و با [[صابران]] است و [[دستور]] داده که [[مؤمنان]] هم [[صبور]] باشند، هم یکدیگر را به صبر [[دعوت]] کنند{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید  و از مرزها نگهبانی کنید  و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰</ref>؛ {{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ}} <ref>«جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و یکدیگر را به راستی پند داده‌اند و همدیگر را به شکیبایی اندرز داده‌اند» سوره عصر، آیه ۳.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۳۰-۱۳۱.</ref>.
'''صبر''' از [[صفات ]][[پسندیده]] در [[انسان]]، به معنای [[پایداری]]، [[تحمل]]، [[مقاومت]] و [[شکیبایی]]. صبر یا در مقابل [[مصیبت‌ها]]، [[سختی‌ها]] و ناملایمات است، یا در انجام کارهای سخت و [[تکالیف دینی]]، یا در برخورد با [[گناه]] و وسوسه‌های [[شیطانی]]. [[پیامبر خدا]]{{صل}} صبر را سه گونه می‌داند: صبر بر [[مصیبت]]، صبر بر [[طاعت]]، صبر از [[معصیت]]<ref>کافی، ج۲، ص۹۱.</ref>. انسان‌های [[صابر]] و [[صبور]]، به اهداف خود هم می‌‌رسد و کسی که صبر نداشته باشد، در مقابل [[سختی‌ها]] و [[مصیبت‌ها]] از پا در می‌‌آید و در برابر وسوسه‌های [[شیطانی]] دچار [[گناه]] می‌‌شود. صبر، [[پیروزی]] و موفقیت را در پی دارد.[[خدا]] [[صابران]] را [[دوست]] می‌‌دارد و با [[صابران]] است و [[دستور]] داده که [[مؤمنان]] هم [[صبور]] باشند، هم یکدیگر را به صبر [[دعوت]] کنند{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید  و از مرزها نگهبانی کنید  و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰</ref>؛ {{متن قرآن|إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ}} <ref>«جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و یکدیگر را به راستی پند داده‌اند و همدیگر را به شکیبایی اندرز داده‌اند» سوره عصر، آیه ۳.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۳۰-۱۳۱.</ref>.


==مقدمه==
==مقدمه==

نسخهٔ ‏۷ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۳۰

آیکون خرد

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث فضیلت و مرتبط با مدخل صفات امام است. "صبر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل صبر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

صبر از صفات پسندیده در انسان، به معنای پایداری، تحمل، مقاومت و شکیبایی. صبر یا در مقابل مصیبت‌ها، سختی‌ها و ناملایمات است، یا در انجام کارهای سخت و تکالیف دینی، یا در برخورد با گناه و وسوسه‌های شیطانی. پیامبر خدا(ص) صبر را سه گونه می‌داند: صبر بر مصیبت، صبر بر طاعت، صبر از معصیت[۱]. انسان‌های صابر و صبور، به اهداف خود هم می‌‌رسد و کسی که صبر نداشته باشد، در مقابل سختی‌ها و مصیبت‌ها از پا در می‌‌آید و در برابر وسوسه‌های شیطانی دچار گناه می‌‌شود. صبر، پیروزی و موفقیت را در پی دارد.خدا صابران را دوست می‌‌دارد و با صابران است و دستور داده که مؤمنان هم صبور باشند، هم یکدیگر را به صبر دعوت کنند﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۲]؛ ﴿إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ﴾ [۳][۴].

مقدمه

واژه‌شناسی لغوی

  1. حبس و نگهداری[۱۱].
  2. قسمت بالای یک چیز[۱۲].
  3. نوعی از سنگ سخت[۱۳][۱۴].

مسائلی که باعث آرامش قلب می‌شوند

  1. تبیین عاقبت ظالمان و تکذیب کنندگان از امت‌های پیشین و بیان سنت الهی در این باره برای پیامبر(ص)[۱۷]؛
  2. دستور دادن به ایشان برای خواندن نماز و انجام تسبیح خداوند، هنگام ناراحتی[۱۸]؛
  3. بیان وضعیت مشابهی که پیامبران پیشین نیز با آن دست به گریبان بودند برای رسول اکرم(ص)؛ زیرا آنها هم پیش‌تر در چنین شرایطی قرار گرفته بودند[۱۹]؛ ‌
  4. نام بردن[۲۰] از پیامبرانی که به سختی‌هایی مشابه مشکلات آن حضرت دچار شدند و در برابر آنها صبر کردند، که خداوند در قرآن نام نه نفر از انبیای گرامی خود را آورده است[۲۱].

اهمیّت صبر (ارزش و جایگاه صبر)

ضرورت صبر

اقسام صبر

مراتب صبر

شرایط صبر

خاستگاه صبر (اسباب و عوامل صبر)

راه کسب صبر

موانع صبر

لوازم صبر

آداب صبر

آثار و نشانه‌های صبر

فواید و کارکردهای صبر

گستره صبر

ویژگی های صبر

عواقب ترک صبر

استعانت از صبر

نقش اسوه‌های صبر

صبر یکی از اسباب رستگاری

  • پاداش صبر مؤمنان بر آزار و ریشخند کافران، رستگاری آنان در روز قیامت است: ﴿إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴾[۲۲][۲۳] افزون بر صبر، مصابره نیز از اسباب رستگاری است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۲۴] درباره معنای صبر و مصابره در این آیه، سخنان گوناگونی هست[۲۵]: برخی، صبر را مطلق صبر فردی دانسته‌اند که شامل صبر بر سختی‌ها، صبر در اطاعت الهی و صبر از نافرمانی می‌شود و مصابره را صبر اجتماعی خوانده‌اند که در آن، صبر برخی مایه تقویت صبر بعضی دیگر و دوچندان شدن تأثیر آن می‌شود[۲۶][۲۷].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ کافی، ج۲، ص۹۱.
  2. ↑ «ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید» سوره آل عمران، آیه ۲۰۰
  3. ↑ «جز آنان که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته کرده‌اند و یکدیگر را به راستی پند داده‌اند و همدیگر را به شکیبایی اندرز داده‌اند» سوره عصر، آیه ۳.
  4. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۳۰-۱۳۱.
  5. ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج ۶، ص ۱۸۱؛ ابن منظور، لسان العرب، ج ۴، ص ۴۴۲ و الزبیری، تاج العروس، ج ۷، ص ۷۴.
  6. ↑ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۴۷۴.
  7. ↑ همان (تمامی موارد چهارگانه یاد شده از "المفردات" راغب اصفهانی نقل شده است).
  8. ↑ نبی‌اللهی، علی، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص ۴۸۰.
  9. ↑ ترتیب العین، ج ۲، ص ۹۶۶، «صبر».
  10. ↑ فرهنگ قرآن، ج۱۸ ، ص۲۴۶ - ۲۵۹.
  11. ↑ فرهنگ قرآن، ج۱۸ ، ص۲۴۶ - ۲۵۹.
  12. ↑ فرهنگ قرآن، ج۱۸ ، ص۲۴۶ - ۲۵۹.
  13. ↑ معجم مقاییس اللّغه، ج ۳، ص ۳۲۹، «صبر».
  14. ↑ فرهنگ قرآن، ج۱۸ ، ص۲۴۶ - ۲۵۹.
  15. ↑ مفردات، ص ۴۷۴، «صبر».
  16. ↑ فرهنگ قرآن، ج۱۸ ، ص۲۴۶ - ۲۵۹.
  17. ↑ ﴿فَأَخَذْنَاهُ وَجُنُودَهُ فَنَبَذْنَاهُمْ فِي الْيَمِّ فَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِينَ﴾ «بنابراین او و سپاهیانش را فرو گرفتیم و به دریا افکندیم پس بنگر که سرانجام ستمکاران چگونه بود» سوره قصص، آیه ۴۰. و همچنین ر.ک: سوره زخرف، آیه ۲۵.
  18. ↑ ﴿وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدْرُكَ بِمَا يَقُولُونَ فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَكُنْ مِنَ السَّاجِدِينَ وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ﴾ «و ما به درستی می‌دانیم که تو از آنچه می‌گویند دلتنگ می‌گردی پس پروردگارت را با سپاس به پاکی بستای و از سجده‌گزاران باش و پروردگارت را پرستش کن تا مرگ تو فرا رسد» سوره حجر، آیه ۹۷-۹۹؛ و ر.ک: سوره طه، آیه ۱۳۰ و سوره حاقه، آیه ۵۲.
  19. ↑ ﴿وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِنْ قَبْلِكَ﴾ «و بی‌گمان پیش از تو پیامبرانی ریشخند شده‌اند» سوره انعام، آیه ۱۰؛ و ر.ک: سوره یونس، آیه ۷۳.
  20. ↑ مانند: سوره ص، ص۱۷.
  21. ↑ ۱. داوود؛ ۲. سلیمان؛ ۳. ایوب؛ ۴. ابراهیم ۵. اسحاق؛ ۶. یعقوب ۷. اسماعیل؛ ۸. الیسع؛ ۹. ذوالکفل، خداوند ابتدا نام داوود را آورده و به قسمتی از داستان‌های او اشاره می‌فرماید: ر.ک: سوره ص، آیات ۳۰- ۴۸ و سوره انبیاء، آیات ۷۸ - ۹۰.
  22. ↑ من امروز به آنان برای شکیبی که ورزیده بودند پاداش دادم؛ بی‌گمان آنانند که کامیابند؛ سوره مؤمنون، آیه: ۱۱۱.
  23. ↑ تفسیر بغوی، ج ۳، ص ۳۷۷؛ زاد المسیر، ج ۳، ص ۲۷۳؛ تفسیر مراغی، ج ۱۸، ص ۶۰.
  24. ↑ ای مؤمنان! شکیبایی ورزید و یکدیگر را به شکیب فرا خوانید و از مرزها نگهبانی کنید و از خداوند پروا بدارید باشد که رستگار شوید؛ سوره آل عمران، آیه: ۲۰۰.
  25. ↑ جامع البیان، ج ۴، ص ۱۴۷-۱۴۹؛ التبیان، ج ۳، ص ۹۶-۹۵.
  26. ↑ المیزان، ج ۴، ص ۹۱-۹۲.
  27. ↑ یوسف‌زاده، حسین علی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱۳، ص ۶۱۰ - ۶۲۰.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=صبر&oldid=283429»