اختلاف: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۳۳: خط ۳۳:
*[[امام علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] به عواملی اشاره دارد که برخی عامل اختلاف و برخی [[مانع]] اختلاف در [[جوامع]] به‌شمار می‌روند. از جمله موانع اختلاف عبارت‌اند از: اشتراک [[مسلمانان]] در [[اعتقاد]] به [[خدا]]، [[پیامبر]] و [[کتاب الهی]]<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸</ref>، یکسانی در [[خلقت]] و [[انسانیت]] افراد<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳</ref>، مناسبات [[اجتماعی]] و [[منافع]] همگانی، عواطف و احساسات عمومی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲</ref>؛ نیز برخی از عوامل بروز اختلاف عبارت‌اند از: [[تکبر]] و [[غرور]]<ref>خطبه ۲۳۴</ref>، بهره‌گیری نامناسب از [[قدرت]] و زورمندی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۰۷</ref>، [[انحراف]] [[عقیدتی]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۶۴</ref> و [[وحدت]] ظاهری اهل [[فسق]] و [[فجور]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۹۰</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۹۲- ۹۳.</ref>.
*[[امام علی]]{{ع}} در [[نهج البلاغه]] به عواملی اشاره دارد که برخی عامل اختلاف و برخی [[مانع]] اختلاف در [[جوامع]] به‌شمار می‌روند. از جمله موانع اختلاف عبارت‌اند از: اشتراک [[مسلمانان]] در [[اعتقاد]] به [[خدا]]، [[پیامبر]] و [[کتاب الهی]]<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸</ref>، یکسانی در [[خلقت]] و [[انسانیت]] افراد<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳</ref>، مناسبات [[اجتماعی]] و [[منافع]] همگانی، عواطف و احساسات عمومی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲</ref>؛ نیز برخی از عوامل بروز اختلاف عبارت‌اند از: [[تکبر]] و [[غرور]]<ref>خطبه ۲۳۴</ref>، بهره‌گیری نامناسب از [[قدرت]] و زورمندی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۰۷</ref>، [[انحراف]] [[عقیدتی]]<ref>نهج البلاغه، نامه ۶۴</ref> و [[وحدت]] ظاهری اهل [[فسق]] و [[فجور]]<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۹۰</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۹۲- ۹۳.</ref>.


==[[مرجع حل اختلاف]]==
==[[حل اختلاف]]==
===[[مرجع حل اختلاف]]===
 
== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==



نسخهٔ ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۱۴

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
مدخل‌های وابسته به این بحث:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل اختلاف (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

  • اختلاف، غیرهمسویی[۱] (هر کسی راهی غیر از دیگری داشته باشد)، مقابل استواء و اتفاق[۲].
  • ﴿فَاخْتَلَفَ الْأَحْزَابُ مِنْ بَيْنِهِمْ[۳].
  • برخی اختلافات از دیدگاه قرآن کریم تکوینی و در طبیعت ضروری و ثمربخش هستند؛ مانند:
  • اختلاف شب و روز: ﴿وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ[۴]،
  • اختلاف در زبان و رنگِ پوست در انسان‌ها: ﴿وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ[۵]،
  • اختلاف و گوناگونی میوه‌ها و روییدنی‌ها: ﴿أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ ثَمَرَاتٍ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهَا[۶].
  • واژه اختلاف در معانی و مفاهیم گوناگون به‌کار رفته است. این مفاهیم عبارت‌اند از تفاوت، نابرابری، ناسازگاری و منازعه. امام علی(ع) هر یک از این معانی و مفاهیم را مورد نظر قرار داده است[۱۲].

اختلاف در دین

اختلاف در مفهوم تفاوت

اختلاف در معنای نابرابری

اختلاف در مفهوم منازعه و ناسازگاری

حل اختلاف

مرجع حل اختلاف

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

  1. دانشنامه نهج البلاغه

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۹۴.
  2. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۱۱۲؛ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۰۲.
  3. «آنگاه از میان ایشان چند دسته اختلاف ورزیدند» سوره مریم، آیه ۳۷.
  4. «و در پیاپی آمدن شب و روز» سوره بقره، آیه ۱۶۴.
  5. «و از نشانه‌های او آفرینش آسمان‌ها و زمین و گوناگونی زبان‌ها و رنگ‌های شماست» سوره روم، آیه ۲۲.
  6. «آیا ندیدی که خداوند از آسمان آبی فرو فرستاد که از آن فرآورده‌هایی رنگارنگ برآوردیم؟» سوره فاطر، آیه ۲۷.
  7. «و ما این کتاب را بر تو فرو فرستادیم تا آنچه را در آن اختلاف ورزیدند برای آنها روشن گردانی» سوره نحل، آیه ۶۴.
  8. «باری، خداوند میان آنها در آنچه اختلاف می‌داشتند، روز رستخیز داوری خواهد کرد» سوره بقره، آیه ۱۱۳.
  9. «و مردم جز امّتی یگانه نبودند که اختلاف ورزیدند» سوره یونس، آیه ۱۹.
  10. ر.ک: سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۰، ص۳۱-۳۲.
  11. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۵۲-۵۳.
  12. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۹۲.
  13. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۹۲.
  14. ﴿يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ ؛ سوره حجرات، آیه ۱۳
  15. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۹۲.
  16. نهج البلاغه، خطبه ۱۷۵
  17. نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵
  18. نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵
  19. نهج البلاغه، خطبه ۱۶۸
  20. نهج البلاغه، خطبه ۲۵
  21. نهج البلاغه، حکمت ۲۰۶
  22. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۹۲ - ۹۳.
  23. نهج البلاغه، خطبه ۱۸
  24. نهج البلاغه، نامه ۵۳
  25. نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲
  26. خطبه ۲۳۴
  27. نهج البلاغه، خطبه ۲۰۷
  28. نهج البلاغه، نامه ۶۴
  29. نهج البلاغه، حکمت ۱۹۰
  30. دانشنامه نهج البلاغه، ج۱، ص ۹۲- ۹۳.