آخرت در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[))
جز (جایگزینی متن - 'علل' به 'علل')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
*جهانی است که [[انسان]] پس از [[مرگ]] به آن وارد می‌شود و در آنجا جاودانه می‌ماند و برای آنچه در [[دنیا]] کرده است، [[پاداش]] و [[کیفر]] می‌بیند. [[قرآن کریم]] صد و چهار بار از این کلمه، بی قید و اضافه و ده بار همراه کلمه "دار" و "نشأة" و پنج بار با کلمه "اولی" و هشتاد بار در برابر [[دنیا]] و... یاد کرده است. در [[جهان آخرت]]، از [[نظام اجتماعی]] و [[تعاون]] و مدنیت، آن سان که در [[دنیا]] وجود دارد، خبری نیست. در آن [[جهان]]، هر انسانی به نتیجه‌ [[اندیشه]] و گفتار و [[کردار]] خویش می‌رسد و با آنچه در [[دنیا]] کرده است، قرین می‌گردد<ref>{{متن قرآن|وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى}}؛ سوره نجم، آیه ۳۹.</ref>. [[حقیقت]] [[ناب]] تنها در [[آخرت]] بر [[انسان]] آشکار می‌گردد و از این رو، [[شک]] و [[تردید]] در آنجا برای کسی پیش نمی‌آید و [[اختلاف]] نظری میان [[انسان‌ها]] رخ نمی‌دهد<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ}}؛ سوره ق، آیه ۲۲.</ref>. در آن سرا، [[انسان]] درمی‌یابد که مؤثر [[راستین]] در وقایع [[جهان]]، تنها [[خدا]] بوده و دیگر [[علل]] و اسباب تأثیر مستقل نداشته‌اند<ref>{{متن قرآن|يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ}}؛ سوره نور، ۲۵.</ref>. آنچه در [[آخرت]] به [[آدمی]] می‌رسد، یا [[نعمت]] است و یا نقمت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 39.</ref>.
*جهانی است که [[انسان]] پس از [[مرگ]] به آن وارد می‌شود و در آنجا جاودانه می‌ماند و برای آنچه در [[دنیا]] کرده است، [[پاداش]] و [[کیفر]] می‌بیند. [[قرآن کریم]] صد و چهار بار از این کلمه، بی قید و اضافه و ده بار همراه کلمه "دار" و "نشأة" و پنج بار با کلمه "اولی" و هشتاد بار در برابر [[دنیا]] و... یاد کرده است. در [[جهان آخرت]]، از [[نظام اجتماعی]] و [[تعاون]] و مدنیت، آن سان که در [[دنیا]] وجود دارد، خبری نیست. در آن [[جهان]]، هر انسانی به نتیجه‌ [[اندیشه]] و گفتار و [[کردار]] خویش می‌رسد و با آنچه در [[دنیا]] کرده است، قرین می‌گردد<ref>{{متن قرآن|وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى}}؛ سوره نجم، آیه ۳۹.</ref>. [[حقیقت]] [[ناب]] تنها در [[آخرت]] بر [[انسان]] آشکار می‌گردد و از این رو، [[شک]] و [[تردید]] در آنجا برای کسی پیش نمی‌آید و [[اختلاف]] نظری میان [[انسان‌ها]] رخ نمی‌دهد<ref>{{متن قرآن|لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ}}؛ سوره ق، آیه ۲۲.</ref>. در آن سرا، [[انسان]] درمی‌یابد که مؤثر [[راستین]] در وقایع [[جهان]]، تنها [[خدا]] بوده و دیگر علل و اسباب تأثیر مستقل نداشته‌اند<ref>{{متن قرآن|يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ}}؛ سوره نور، ۲۵.</ref>. آنچه در [[آخرت]] به [[آدمی]] می‌رسد، یا [[نعمت]] است و یا نقمت<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 39.</ref>.
*[[لذت]] و [[رنج]] در آن [[جهان]] به گونه‌ای دیگر است و با [[دنیا]] قیاس‌پذیر نیست: آنان که در [[جهان آخرت]]، به [[سعادت]] [[بهشت]] دست می‌یابند، خواهند گرفت، به آنچه [[جان‌ها]] [[آرزو]] می‌کنند و چشم‌ها را خوش می‌آید خواهند رسید و جاودانه در آن خواهند زیست<ref>{{متن قرآن|يُطَافُ عَلَيْهِم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الأَنفُسُ وَتَلَذُّ الأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}؛ سوره زخرف، ۷۱.</ref>. و آنان که به [[دوزخ]] افتند، به کیفرهایی بزرگ گرفتار می‌آیند<ref>{{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}؛ سوره غاشیه، آیه ۲۳ و ۲۴.</ref>. [[قرآن]] از [[زندگی]] [[اخروی]] دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] بارها سخن گفته است و وعد و وعیدهای [[الهی]] را به تکرار آورده است. از نعمت‌هایی که [[مؤمنان]] بدان می‌رسند، [[زندگی]] در [[بهشت]] است؛ بهشتی که همانند [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] بزرگ است و البته [[خشنودی خدا]]، نعمتی است بسیار بزرگ‌تر که در [[آخرت]] نصیب [[مؤمنان]] می‌گردد<ref>{{متن قرآن| وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳۳؛ {{متن قرآن|سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ}}؛ سوره حدید، آیه ۲۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[لذت]] و [[رنج]] در آن [[جهان]] به گونه‌ای دیگر است و با [[دنیا]] قیاس‌پذیر نیست: آنان که در [[جهان آخرت]]، به [[سعادت]] [[بهشت]] دست می‌یابند، خواهند گرفت، به آنچه [[جان‌ها]] [[آرزو]] می‌کنند و چشم‌ها را خوش می‌آید خواهند رسید و جاودانه در آن خواهند زیست<ref>{{متن قرآن|يُطَافُ عَلَيْهِم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الأَنفُسُ وَتَلَذُّ الأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ}}؛ سوره زخرف، ۷۱.</ref>. و آنان که به [[دوزخ]] افتند، به کیفرهایی بزرگ گرفتار می‌آیند<ref>{{متن قرآن|إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ}}؛ سوره غاشیه، آیه ۲۳ و ۲۴.</ref>. [[قرآن]] از [[زندگی]] [[اخروی]] دو گروه [[مؤمنان]] و [[کافران]] بارها سخن گفته است و وعد و وعیدهای [[الهی]] را به تکرار آورده است. از نعمت‌هایی که [[مؤمنان]] بدان می‌رسند، [[زندگی]] در [[بهشت]] است؛ بهشتی که همانند [[آسمان‌ها]] و [[زمین]] بزرگ است و البته [[خشنودی خدا]]، نعمتی است بسیار بزرگ‌تر که در [[آخرت]] نصیب [[مؤمنان]] می‌گردد<ref>{{متن قرآن| وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳۳؛ {{متن قرآن|سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ}}؛ سوره حدید، آیه ۲۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[انسان]] را در [[دنیا]] توانِ آن نیست که به تمام و کمال، نتیجه کوشش‌های خویش را فراچنگ آورد؛ ولی در [[آخرت]]، آن را به گونه کامل درمی‌یابد و هیچ عاملی را یارای ممانعت نیست<ref>{{متن قرآن|فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}؛ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸.</ref>. آنچه [[آدمی]] در [[دنیا]] می‌کند، همانند بذری است که می‌بالد و در [[آخرت]] بَر می‌دهد و آنان که در [[دنیا]] تنها برای بهره‌های [[دنیوی]] می‌کوشند، نصیبی از [[آخرت]] نخواهند برد<ref>{{متن قرآن|مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ }}؛ سوره شوری، آیه ۲۰.</ref>. در نظرگاه [[قرآنی]]، نه تنها [[انسان]]، که همه آفریدگان در [[آخرت]] محشور می‌شوند و به [[بندگی]] [[خدا]] اقرار می‌کنند<ref>{{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}؛ سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>. [[ایمان]] به [[آخرت]] از آموزه‌های بنیادی [[دین اسلام]] و [[ادیان]] پیشین است<ref>ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱۹/ ۷۱ و ۲۵/ ۴۰۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.
*[[انسان]] را در [[دنیا]] توانِ آن نیست که به تمام و کمال، نتیجه کوشش‌های خویش را فراچنگ آورد؛ ولی در [[آخرت]]، آن را به گونه کامل درمی‌یابد و هیچ عاملی را یارای ممانعت نیست<ref>{{متن قرآن|فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ}}؛ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸.</ref>. آنچه [[آدمی]] در [[دنیا]] می‌کند، همانند بذری است که می‌بالد و در [[آخرت]] بَر می‌دهد و آنان که در [[دنیا]] تنها برای بهره‌های [[دنیوی]] می‌کوشند، نصیبی از [[آخرت]] نخواهند برد<ref>{{متن قرآن|مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ }}؛ سوره شوری، آیه ۲۰.</ref>. در نظرگاه [[قرآنی]]، نه تنها [[انسان]]، که همه آفریدگان در [[آخرت]] محشور می‌شوند و به [[بندگی]] [[خدا]] اقرار می‌کنند<ref>{{متن قرآن|إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا}}؛ سوره مریم، آیه ۹۳.</ref>. [[ایمان]] به [[آخرت]] از آموزه‌های بنیادی [[دین اسلام]] و [[ادیان]] پیشین است<ref>ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱۹/ ۷۱ و ۲۵/ ۴۰۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 40.</ref>.

نسخهٔ ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۸


اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث آخرت است. "آخرت" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل آخرت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ ﴿وَأَن لَّيْسَ لِلإِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى﴾؛ سوره نجم، آیه ۳۹.
  2. ↑ ﴿لَقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ﴾؛ سوره ق، آیه ۲۲.
  3. ↑ ﴿يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ﴾؛ سوره نور، ۲۵.
  4. ↑ فرهنگ شیعه، ص 39.
  5. ↑ ﴿يُطَافُ عَلَيْهِم بِصِحَافٍ مِّن ذَهَبٍ وَأَكْوَابٍ وَفِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الأَنفُسُ وَتَلَذُّ الأَعْيُنُ وَأَنتُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴾؛ سوره زخرف، ۷۱.
  6. ↑ ﴿إِلاَّ مَن تَوَلَّى وَكَفَرَ فَيُعَذِّبُهُ اللَّهُ الْعَذَابَ الأَكْبَرَ﴾؛ سوره غاشیه، آیه ۲۳ و ۲۴.
  7. ↑ ﴿ وَسَارِعُواْ إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ﴾؛ سوره آل عمران، آیه ۱۳۳؛ ﴿سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاء وَالأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاء وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ﴾؛ سوره حدید، آیه ۲۱.
  8. ↑ فرهنگ شیعه، ص 40.
  9. ↑ ﴿فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ﴾؛ سوره زلزال، آیه ۷ و ۸.
  10. ↑ ﴿مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ ﴾؛ سوره شوری، آیه ۲۰.
  11. ↑ ﴿إِن كُلُّ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ إِلاَّ آتِي الرَّحْمَنِ عَبْدًا﴾؛ سوره مریم، آیه ۹۳.
  12. ↑ ر.ک: تفسیر نمونه‌، ۱۹/ ۷۱ و ۲۵/ ۴۰۱.
  13. ↑ فرهنگ شیعه، ص 40.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=آخرت_در_کلام_اسلامی&oldid=499617»