مادر امام سجاد: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۱
جز
جایگزینی متن - 'ام فروه' به 'ام فروه'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ام فروه' به 'ام فروه')
خط ۲۵: خط ۲۵:
##اگر [[ازدواج]] دختر دوم کسری را با [[محمد بن ابی بکر]] درست بدانیم که برخی گفته بودند<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۷. جالب است در این خبر که از ابوحیان توحیدی است، آمده که گفته شد حسن را انتخاب کن، او گفت حسن زیاد زن طلاق می‌دهد و حسین را برگزید و دختر دیگر کسری محمد بن ابی بکر را انتخاب کرد: {{عربی|و اختارت الأخرى محمد بن ابي بكر}}.</ref>، باید توجه داشت محمد بن ابی بکر که مادرش [[اسماء دختر عمیس]] بوده، در سال‌های پایانی [[خلافت عمر]] بالغ نبوده؛ بلکه [[دوازده]] یا سیزده سال داشته است؛ زیرا [[محمد]] در سال [[حجةالوداع]] در بیستم [[ذی قعده]] [[سال]] دهم در جُحفه متولد شده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۳، ص۹۸-۹۹ و ج۴، ص۴۴۴ و ۴۴۹؛ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۰۱ و ج۲، ص۳۸۰؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۱، ص۱۷۹ و ج۵، ص۳۹۹؛ علی‌اکبر ذاکری، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین{{ع}}، ج۲، ص۲۰۵.</ref>.
##اگر [[ازدواج]] دختر دوم کسری را با [[محمد بن ابی بکر]] درست بدانیم که برخی گفته بودند<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۷. جالب است در این خبر که از ابوحیان توحیدی است، آمده که گفته شد حسن را انتخاب کن، او گفت حسن زیاد زن طلاق می‌دهد و حسین را برگزید و دختر دیگر کسری محمد بن ابی بکر را انتخاب کرد: {{عربی|و اختارت الأخرى محمد بن ابي بكر}}.</ref>، باید توجه داشت محمد بن ابی بکر که مادرش [[اسماء دختر عمیس]] بوده، در سال‌های پایانی [[خلافت عمر]] بالغ نبوده؛ بلکه [[دوازده]] یا سیزده سال داشته است؛ زیرا [[محمد]] در سال [[حجةالوداع]] در بیستم [[ذی قعده]] [[سال]] دهم در جُحفه متولد شده است<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۳، ص۹۸-۹۹ و ج۴، ص۴۴۴ و ۴۴۹؛ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۰۱ و ج۲، ص۳۸۰؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۱، ص۱۷۹ و ج۵، ص۳۹۹؛ علی‌اکبر ذاکری، سیمای کارگزاران علی بن ابی طالب امیرالمؤمنین{{ع}}، ج۲، ص۲۰۵.</ref>.
#[[مادر]] حضرت به [[نقل]] "عیون أخبار الرضا"، در زمان [[عثمان]] به [[مدینه]] آورده شده، وقتی که [[عبدالله بن عامر بن کریز]] [[خراسان]] را [[فتح]] کرد<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۱۲۸.</ref>. به نقل ابن فندق، او توسط [[سعید بن عاص]] در فتح [[گرگان]] [[اسیر]] شده است<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. این نظر گرچه با تولد [[حضرت سجاد]]{{ع}} در سال ۳۶ [[مخالف]] نیست، از نظر [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] بسیار بعید و [[نادرست]] به نظر می‌رسد؛ زیرا [[بنی امیه]] که در زمان عثمان [[حاکم]] بودند، [[غنایم]] را خود برمی‌داشتند و عثمان به آنها می‌بخشید. حالا چگونه حاضر می‌شدند [[دختران]] زیباروی [[ایرانی]] را که برگزیدۀ [[اموال]] محسوب می‌شدند و [[حق]] [[خلیفه]] بود، به [[علی]]{{ع}} یا فرزندانش بدهند. در [[شرح نهج البلاغه]] راجع به [[سعید بن عاص]]<ref>نهج البلاغه، ص۱۰۴، خ ۷۷.</ref> آمده که وی وقتی [[حاکم کوفه]] بود، هدیه‌ای برای [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فرستاد. حضرت فرمود: اینان [[ارث]] [[پیامبر]]{{صل}} را می‌خورند و اندکی به ما می‌دهند. در [[نقلی]] فرمود: به اندازه نیاز [[زنان]] [[بیوه]] به ما می‌دهند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۶: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَا يَزَالُ غُلَامٌ مِنْ غِلْمَانِ بَنِي أُمَيَّةَ يَبْعَثُ إِلَيْنَا مِمَّا أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ بِمِثْلِ قُوتِ الْأَرْمَلَةِ}}.</ref>. چگونه می‌توان گفت اینان [[بهترین]] [[کنیزکان]] را به [[فرزند علی]]{{ع}} داده‌اند؛ در حالی که [[صحابه]] و [[علی]]{{ع}} از [[بخشش]] صد هزار [[درهم]] [[عثمان]] به سعید بن عاص [[انتقاد]] می‌کردند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵.</ref>.
#[[مادر]] حضرت به [[نقل]] "عیون أخبار الرضا"، در زمان [[عثمان]] به [[مدینه]] آورده شده، وقتی که [[عبدالله بن عامر بن کریز]] [[خراسان]] را [[فتح]] کرد<ref>شیخ صدوق، عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۱۲۸.</ref>. به نقل ابن فندق، او توسط [[سعید بن عاص]] در فتح [[گرگان]] [[اسیر]] شده است<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. این نظر گرچه با تولد [[حضرت سجاد]]{{ع}} در سال ۳۶ [[مخالف]] نیست، از نظر [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] بسیار بعید و [[نادرست]] به نظر می‌رسد؛ زیرا [[بنی امیه]] که در زمان عثمان [[حاکم]] بودند، [[غنایم]] را خود برمی‌داشتند و عثمان به آنها می‌بخشید. حالا چگونه حاضر می‌شدند [[دختران]] زیباروی [[ایرانی]] را که برگزیدۀ [[اموال]] محسوب می‌شدند و [[حق]] [[خلیفه]] بود، به [[علی]]{{ع}} یا فرزندانش بدهند. در [[شرح نهج البلاغه]] راجع به [[سعید بن عاص]]<ref>نهج البلاغه، ص۱۰۴، خ ۷۷.</ref> آمده که وی وقتی [[حاکم کوفه]] بود، هدیه‌ای برای [[امیر مؤمنان]]{{ع}} فرستاد. حضرت فرمود: اینان [[ارث]] [[پیامبر]]{{صل}} را می‌خورند و اندکی به ما می‌دهند. در [[نقلی]] فرمود: به اندازه نیاز [[زنان]] [[بیوه]] به ما می‌دهند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۷۶: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَا يَزَالُ غُلَامٌ مِنْ غِلْمَانِ بَنِي أُمَيَّةَ يَبْعَثُ إِلَيْنَا مِمَّا أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ بِمِثْلِ قُوتِ الْأَرْمَلَةِ}}.</ref>. چگونه می‌توان گفت اینان [[بهترین]] [[کنیزکان]] را به [[فرزند علی]]{{ع}} داده‌اند؛ در حالی که [[صحابه]] و [[علی]]{{ع}} از [[بخشش]] صد هزار [[درهم]] [[عثمان]] به سعید بن عاص [[انتقاد]] می‌کردند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۵.</ref>.
#[[شیخ مفید]] در [[ارشاد]] آورده، امیرمؤمنان{{ع}} "جابر بن حریث جعفی" را به یکی از بلاد [[شرق]] فرستاد. او دو دختر کسری را که [[اسیر]] کرده بود، نزد ایشان فرستاد. یکی را به [[امام حسین]]{{ع}} داد که [[امام سجاد]]{{ع}} از او متولد شد و دیگری را به [[محمد بن ابی بکر]] که [[قاسم بن محمد]] را به [[دنیا]] آورد که [[پدر]] ام [[فروه]] [[مادر امام صادق]]{{ع}} است<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۱۳۷.</ref>. این خبر را ابونصر [[بخاری]] از [[ابو الحسین]] نسابه [[نقل]] کرده<ref>ابو نصر بخاری، سر سلسلة العلویه، ص۳۱.</ref> و خلاصه آن را ابن فندق از [[هشام]] بن [[محمد]] کلبی (م۲۰۴ق) و [[محمد بن قاسم]] تمیمی آورده است<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. در کتاب [[مناقب]] این موضوع از ابن کلبی نقل شده است<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۴۸.</ref>. این نظر [[مشکلات]] دو قول قبلی را ندارد و با حقایق [[تاریخی]] سازگار است<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۲۵۸ ـ ۲۶۱؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۶۳.</ref>.
#[[شیخ مفید]] در [[ارشاد]] آورده، امیرمؤمنان{{ع}} "جابر بن حریث جعفی" را به یکی از بلاد [[شرق]] فرستاد. او دو دختر کسری را که [[اسیر]] کرده بود، نزد ایشان فرستاد. یکی را به [[امام حسین]]{{ع}} داد که [[امام سجاد]]{{ع}} از او متولد شد و دیگری را به [[محمد بن ابی بکر]] که [[قاسم بن محمد]] را به [[دنیا]] آورد که [[پدر]] [[ام فروه]] [[مادر امام صادق]]{{ع}} است<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۱۳۷.</ref>. این خبر را ابونصر [[بخاری]] از [[ابو الحسین]] نسابه [[نقل]] کرده<ref>ابو نصر بخاری، سر سلسلة العلویه، ص۳۱.</ref> و خلاصه آن را ابن فندق از [[هشام]] بن [[محمد]] کلبی (م۲۰۴ق) و [[محمد بن قاسم]] تمیمی آورده است<ref>ابن فندق، لباب الأنساب، ج۱، ص۳۴۸.</ref>. در کتاب [[مناقب]] این موضوع از ابن کلبی نقل شده است<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۴۸.</ref>. این نظر [[مشکلات]] دو قول قبلی را ندارد و با حقایق [[تاریخی]] سازگار است<ref>[[علی اکبر ذاکری|اکبر ذاکری، علی]]، [[درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه (کتاب)|درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه]]، ص ۲۵۸ ـ ۲۶۱؛ [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۶۳.</ref>.


===نتیجه گیری===
===نتیجه گیری===
۲۱۸٬۸۳۷

ویرایش