الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده
امام سجاد (ع) دومین فرزند امام حسین (ع) روز پنج‌شنبه، پنجم شعبان سال ۳۸ ﻫ. در مدینه به دنیا آمد. مادر گرامی آن حضرت شهربانو است. حضرت پنجاه و هفت سال در دنیا زندگی کردند. دو سال در روزگار امامت جدش علی بن ابی طالب (ع)، ده سال در عهد امامت عمویش حسن بن علی (ع) و یازده سال در زمان امامت پدر والامقامش و سی و چهار سال امامت مسلمانان را برعهده داشت. در حادثه کربلا آن حضرت ازدواج کرده و دارای فرزند بود.
از القاب امام سجاد (ع)، زین‌العابدین، سجاد، زکی و ذوالثفنات است و کنیه ایشان ابوالحسن ثانی و ابومحمد است. آن حضرت همچون دیگر معصومین (ع) خُلق و خویی الهی و انسانی داشت و دوست و دشمن وی را ستوده‌اند. از آشکارترین ویژگی‌های اخلاقی امام سجاد (ع)، عبادت و طاعت فراوان اوست و بدین دلیل، پیامبر اسلام (ص) او را زینت عابدان بهشت (زین‌العابدین) خوانده است.
امام سجاد (ع) در دوران خلافت یزید به امامت رسید و دوران بحرانی خلافت عبدالله بن زبیر و مروانیان از جمله عبدالملک مروان را شاهد بود و حدود ۳۵ سال امامت کرد. آغاز امامت حضرت سجاد (ع) با شدت یافتن انحراف خاندان بنی امیه همراه بود و از این رو، روزگار آن امام همام (ع) را می‌توان دارای حساسیتی ویژه دانست. پنج تن از امویان در سال‌های زندگی امام سجاد به حکومت رسیدند: یزید بن معاویه، معاویة بن یزید، مروان بن حکم، عبدالملک مروان و ولید بن عبدالملک. امام (ع) با تدبیر و سیاستی ویژه تعالیم راستین اسلام را بیان می‌کرد.
از امام علی بن الحسین (ع)، غیر از صحیفه سجادیه، آثار ارزشمند دیگری در میراث مکتوب شیعه وجود دارد. این آثار در قالب دعا و مناجات و همچنین روایات کوتاه و بلند، گنجینه‌ای گران‌بها و منبعی غنی در شناخت معارف دینی به شمار می‌رود. رساله حقوق، دعای ابوحمزه ثمالی، مناجات خمس عشر، زیارت امین‌الله و خطبه امام سجاد (ع) در شام از جمله این معارف ارجمند است.
شیوه کارساز امام (ع) در مبارزه با حکومت، امویان را واداشت تا برای بقای خویش چاره‌ای بیندیشند و ناجوانمردانه آن امام همام (ع) را مسموم سازند. شهادت امام سجاد (ع) در روز ۱۲ یا ۲۵ محرم سال ۹۵ه واقع شده است.