امام‌شناسی - حسینی طهرانی ج۱ (کتاب)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
امام‌شناسی ج۱ (عصمت انبیاء و ائمّه(ع))، جلد اول از مجموعهٔ هجده جلدی امام‌شناسی است که شامل مباحث تفسیری، فلسفی، روایی، تاریخی و اجتماعی پیرامون مسائل کلی امامت و ولایت می‌باشد. این کتاب اثر سید محمد حسین حسینی طهرانی است و انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| امام‌شناسی ج۱ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | [[امام‌شناسی (کتاب)|امام‌شناسی]][[رده:مجموعه کتاب امام‌شناسی]] |
| زبان | فارسی |
| ترجمهٔ کتاب | عصمت انبیاء و ائمّه(ع) |
| نویسنده | سید محمد حسین حسینی طهرانی |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی|انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی]][[رده:انتشارات انتشارات مؤسسه ترجمه و نشر دوره علوم و معارف اسلامی]] |
| محل نشر | مشهد، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | 9647227116&bibliographicLimitQueryBuilder.biblioDocType=BF&simpleSearch.indexFieldId=221091&nliHolding=&command=I&simpleSearch.tokenized=true&classType=0&pageStatus=0&bibliographicLimitQueryBuilder.useDateRange=null&bibliographicLimitQueryBuilder.year=&documentType=&attributes.locale=fa ۹۶۴۷۲۲۷۲۱۳، ۹۶۴۷۲۲۷۱۱۶ |
دربارهٔ کتاب
در این مورد، اطلاعاتی در دست نیست.
فهرست کتاب
- مقدّمه مؤلف؛
درس اول: عصمت انبیاء و ائمّه(ع)
- اختلاف اساسی بین شیعه و سنّی؛
- امام به منزله قلب در پیکر انسان است؛
- لزوم امام معصوم در جامعه؛
- عصمت پیامبران دارای 3 مرحله است:
- عصمت در تلقّی و تبلیغ وحی؛
- عصمت از گناه.
- مناظره هشام بن حکم با عمرو بن عبید درباره لزوم وجود امام در جامعه؛
- گریه تمام موجودات در سوگ شهادت سیدالشهداء(ع).
درس دوم: بیان اصل وراثت در عصمت
- اصل وراثت از سنن غیر قابل تبدیل الهی است؛
- پیامبر اکرم(ص) مظهر تامّ و تمام تجلی آن نور الهی است که در باطن آدم ابوالبشر به ودیعت نهاده شده بود؛
- نور الهی و حقیقت محمّدی پس از پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) و به واسطه ایشان به سایر ائمّه طاهرین انتقال یافت؛
- احادیث راجع به حقیقت نورانیّه پیامبر اکرم(ص) به امیرالمؤمنین(ع) قبل از خلقت حضرت آدم؛
- تفسیر آیه ﴿ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا﴾﴾؛
- مراد از بندگان برگزیده خدا که کتاب الهی به آنان به ارث رسیده، چه کسانی هستند؟
- روایت علمای معروف اهل سنت در مقام امیرالمؤمنین(ع)؛
- عزاداری پرندگان و وحوش بر سیدالشهداء(ع)؛
- مضامین زیارت سیدالشهداء(ع) در اوّل رجب.
درس سوم: در امتیازات بندگان برگزیده خدا
- اخلاص در عمل یگانه وسیله نیل به کمال مطلوب است؛
- خصوصیّات مخلصین در قرآن کریم:
- الف) عجز شیطان از اغوای آنها؛
- ب) قدرت بر ستایش ذات مقدّس الهی بدانسان که شایسته اوست.
- عدم منافات این مقام با جمله «ما عرفناک حقَّ معرفتک»؛
- معافیّت از سؤال و حساب و حشر و عرض و کتاب و میزان؛
- پاداش و جزای مخلصین در مقابل عمل نبوده و بی حدّ و حصر است؛
- مقام خلوص ذاتی مساوی است با مصونیّت از گناه به حفظ و صیانت الهی؛
- استفاده تمام مراتب سه‌گانه عصمت برای پیام‌آوران الهی از آیه مبارکه ﴿عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا * إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ﴾﴾؛
- در احوالات حضرت فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین(ع)؛
- کیفیّت تولّد امیرالمؤمنین(ع) در خانه کعبه.
درس چهارم: لزوم عصمت انبیاء و ائمّه(ع)
- صفات معتدلهٔ انسان؛
- مقرّبان درگاه الهی در اثر برخورداری از یک نوع علم و بینش مخصوص ریشه رذائل و مفاسد را در وجود خود نابود کرده‌اند؛
- استفاده عصمت مقرّبان خدا از مجموع سه آیه قرآن؛
- تربیت امیرالمؤمنین(ع) در دوران کودکی در منزل پیامبر اکرم(ص)؛
- نسبت امیرالمؤمنین(ع) به پیامبر اکرم(ص)؛
- اعتراض حضرت فاطمه(س) به سکوت امیرالمؤمنین(ع) و پاسخ آن حضرت.
درس پنجم: عصمت امری موهبتی است
- قوّه عصمت در معصومین در همه حال حاکم بر وجود آنان است؛
- استشهاد به آیات دیگر از قرآن کریم در اثبات عصمت انبیاء؛
- امیرالمؤمنین(ع) حائز مقام عصمت‌اند؛
- آیه انذار و حدیث عشیره؛
- صحّت اسناد حدیث عشیره؛
- حدیث عشیره در میان مستشرقین؛
- جنایات طبری در نقل حدیث عشیره؛
- ولایت امیرالمؤمنین(ع) از روز اوّل با توحید خدا و نبوت رسول توأم بوده است؛
- امیرالمؤمنین(ع) در مقام مراحل رسالت یار و مددکار پیامبر اکرم(ص) بود.
درس ششم: عصمت انبیاء منافاتی با اختیاری بودن افعال آنان ندارد
- عصمت انبیاء از راه تمامیّت حجّت از طرف خدا؛
- اثبات عصمت از آیه ای دیگر از قرآن کریم؛
- ملکه عصمت موجب اضطراری بودن افعال نمی‌شود؛
- افضلیّت انبیاء به واسطه اختیاری بودن افعال آنهاست؛
- آفرینش عبارتست از ظهور، نه تولّد و خروج؛
- اساس عالم هستی بر اختلاف موجودات بنا شده است؛
- تمام موجوداتی که حامل قوّه و استعدادند متحرّک سوی کمال می‌باشند؛
- کمال هر موجود، فعلیّت استعدادهای همان موجود است؛
- انتظار خداوند و عالم هستی از هر فرد کمال مطلوب اوست نه کمال غیر او؛
- پیغمبران در تمام افعال خود، چه معجزه و چه غیر آن دارای علم و اختیار بوده‌اند؛
- اثبات عصمت امیرالمؤمنین(ع) از راه اتّحاد نفس او با نفس رسول‌الله(ص)؛
- داستان لیلةالمبیت و ایثار و فداکاری امیرالمؤمنین(ع) نسبت به رسول‌الله(ص)؛
- خون چکیده از پای علی(ع) در هجرت به مدینه؛
- افتخار خدا به ملائکه در ایثار علی(ع) جان خود را به رسول‌الله(ص).
درس هفتم: منصب امامت از نبوت بالاتر است
- معنای امام در آیه شریفه ﴿وَإِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا...﴾﴾؛
- تفسیر آیه مبارکه ﴿وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ﴾﴾؛
- هدایت موجودات به دست امام است؛
- تحقّق امیرالمؤمنین(ع) به مقام امامت و ولایت؛
- حدیث اَنَس راجع به ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
- مکر و آزار قریش به امیرالمؤمنین(ع).
درس هشتم: ولایت تکوینی امام به اذن خدا بر نفوس سعداء و اشقیاء
- مقام امامت اشرف از نبوت است؛
- معنای امام؛
- در امام باید قوّه ملکوتیّه نسبت به امور باشد؛
- تفسیر آیه کریمه ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُولَئِكَ يَقْرَؤُونَ كِتَابَهُمْ وَلاَ يُظْلَمُونَ فَتِيلاً * وَمَن كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلاً﴾﴾؛
- معنای روایات وارده بر اینکه علی(ع) قسمت کننده بهشت و جهنّم است؛
- معنای «وسیله» در روایت پیامبر اکرم(ص)؛
- اشعار سید حِمیَری و دعبل خزائی با اشاره به روایت «علی قسیم الجنّة و النّار».
درس نهم: در معنی ولایت تکوینی
- میزان جزا و پاداش، ملکوت اعمال است نه ظاهر آنها؛
- تحقیق در معنای صراط؛
- روایت «لا یجوز احدٌ الصراط الّا من کتب له علیٌ الجواز» به طرق مختلف؛
- توضیح معنای روایت فوق؛
- روایت «لا یجوز احدٌ الصراط...» در اشعار سید حِمیَری.
درس دهم: لزوم امام زنده برای تمتّع دل‌ها
- شمول و عموم اصل علّیّت و معلولیّت در نظام هستی؛
- تأثیر مجالست در انسان؛
- قلب امام کانون افاضه علوم است؛
- شیعه اساس تعالیم اسلام را بر امامت می‌داند؛
- شیعه دارای ملاطفت و رقّت و ملایمت است؛
- بهشت تجلّی صفات و اعمال است؛
- حقیقت نهرهای جاری در بهشت؛
- نهرهای چهارگانه جاری در بهشت، نهر آب؛
- نهرهای شیر، نهرهای شراب؛
- نهرهای عسل تصفیه شده؛
- نهر زنجبیل و چشمه کافور؛
- چشمه تسنیم از زیر پای امیرالمؤمنین(ع) جاری است؛
- ساقی حوض کوثر؛
- اشعار سید حِمیَری درباره حوض کوثر و ساقی آن.
درس یازدهم: معنای وحی خیرات به ائمّه
- معنای وحی تکوینی؛
- وحی خیرات به امامان؛
- شرط تحقق امامت، عبور امام از هستی خود و تحقّق به هستی خداست؛
- قیام جناب زید بن علی بن الحسین بدون دستور امام بوده است؛
- حرکت و سکون امام هر دو صحیح است؛
- روایات درباره اتّحاد نفس رسول اکرم(ص) با نفس امیرالمؤمنین(ع)؛
- خصال موجوده در امیرالمؤمنین(ع)؛
- شبه‌ای که خصوصیّات موجوده در مقام ولایت را منافی با قدرت خداوند می‌پندارد؛
درس دوازدهم: لازمه عصمت هدایت به حق است
- لزوم پیروی از حق؛
- لزوم پیروی از امام معصوم مبنی بر اصل لزوم متابعت از حقّ است و تفسیر آیه ﴿أَفَمَن يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ...﴾﴾؛
- روایت ابن‌عباس در معیّت، علی با حق و حق با علی؛
- علّت مخالفت معاندین با خلافت امیرالمؤمنین(ع)؛
- اعتراف عمر به مقام امیرالمؤمنین(ع) در روایات اهل سنّت.
درس سیزدهم: معنای هدایت ائمّه و شرایطی که هدایت کنندهٔ به سوی حقّ باید دارا باشد
- منظور از هدایت به حقّ چیست؟
- امام باید هدایت به حقّ یافته باشد و در آن سه شرط است؛
- تفسیر آیه ﴿لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ﴾﴾؛
- هفت مسئله از اُمهات مسائل امامت؛
- افضلیّت امیرالمؤمنین(ع) در جمع فضائل نفسی؛
- روایات «علیٌ خیرُ البشر»؛
- روایات معراجیه دالّه بر ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
- بیانات جبرئیل به صورت دحیه راجع به ولایت امیرالمؤمنین(ع)؛
- مسائل هفت‌گانه امامت در امیرالمؤمنین(ع) متحقّق بود؛
- اظهار ندامت ابوبکر از خلافت؛
- پنج ایراد بر خطبه ابوبکر؛
- تأسف ابوبکر هنگام مرگ بر نُه چیز.
درس چهاردهم: لزوم تبعیّت از اعلم
- بقاء منصب امامت از ذریّه حضرت ابراهیم تا روز قیامت؛
- تحقیق در معنای کلمه لا اله الّا الله؛
- امام باید از تمام افراد امّت عالم‌تر باشد؛
- عاقبت امر هر امّتی که حکومت خود را به دست کسی غیر از عالم‌ترین افراد خود بسپارد تباهی است؛
- امیرالمؤمنین(ع) اعلم بوده‌اند؛
- اعتراف عمر به اعلمیّت امیرالمؤمنین(ع)؛
- تأسّف ابن‌عباس از اینکه هنگام رحلت رسول‌الله(ص) از آوردن صحیفه برای ایشان مانع شدند؛
- مانع شدن عمر از آوردن کاغذ و دوات برای رسول‌الله(ص).[۱]
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله سید محمد حسین حسینی طهرانی (متولد ۱۳۰۵ ش، تهران و متوفای ١٣۷۴ ش)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: علامه طباطبایی، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید رضا بهاءالدینی، سید حسین طباطبایی بروجردی و سید ابوالقاسم خویی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی، همکاری در شکل‌گیری قانون اساسی و تهیه پیش‌نویس آن جهت تصویب در مجلس و امامت جماعت مسجد قائم تهران از جمله فعالیت‌های وی است.
او علاوه بر ترویج دین و تربیت شاگردان و طلاب چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «لمعات الحسین(ع)»، «ولایت فقیه در حکومت اسلام»، «هدیه غدیریه دو نامه سیاه و سپید»، «رساله مودت»، «سر الفتوح ناظر بر پرواز روح»، «شرح فقراتی از دعای افتتاح»، «نور القرآن الملکوتی» و «مطلع انوار» برخی از این آثار است.[۲]
کتاب‌های وابسته
- اصل مجموعه؛
- امام‌شناسی ج۲ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۳ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۴ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۵ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۶ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۷ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۸ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۹ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۰ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۱ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۲ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۳ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۴ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۵ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۶ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۷ (کتاب)؛
- امام‌شناسی ج۱۸ (کتاب).