انسان‌شناسی (کتاب)
| انسان‌شناسی | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | صفدر الهی راد |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۵ ش |
| تعداد صفحه | ۲۳۰ |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۴۱۱-۶۵۱-۳ |
انسان‌شناسی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی انسان شناسی؛ تحلیل مسائل بنیادینی همچون ساحت‌های وجودی انسان، توانایی‌ها و استعدادهای وجودی وی و ... می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر صفدر الهی راد است و انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «تحلیل مسائل بنیادینی همچون ساحت‌های وجودی انسان، توانایی‌ها و استعدادهای وجودی وی، حیات پس از مرگ، هدف غایی از آفرینش انسان‌ها و راه رسیدن آدمی به سعادت حقیقی، از جنبه‌های گوناگونی اهمیت دارد؛ اولاً از آنجا که موضوع و محور علوم انسانی، انسان است، پاسخ به این مسائل در رسیدن به دیدگاهی جامع در مسائل علوم انسانی ضروری است؛ ثانیاً مفاهیم اخلاقی، همانند "خوب و بد"، "باید و نباید"، "حق و باطل" در نسبت با حقیقت وجودی انسان مطرح می‌شوند. بر همین اساس، تعیین ملاکی مشخص برای این امور هنجاری در حوزه‌های گوناگون فردی و اجتماعی (همانند حقوق، سیاست، اقتصاد، هنر و ...) به نوع نگرش به انسان بستگی دارد؛ ثالثاً تبیین و اثبات معارفی همچون ضرورت حیات پس از مرگ و وجود راه سعادت انسان (دین) و ویژگی‌های این راه، مبتنی بر شناختی صحیح از کمال "انسان" است. امور فوق در کتاب حاضر مورد بررسی می‌شود».[۱]
فهرست کتاب
- مقدمه
- مقدمه معاونت پژوهش
- مقدمه مؤلف
درس اول: کلیات
- تعریف انسان‌شناسی
- روش بحث در انسان‌شناسی
- اهمیت و ضرورت انسان‌شناسی
- تاثیر شناخت انسان در تعیین هدف و جهت حرکت و سیر حیاتی
- تاثیر نوع نگاه به انسان در تشخیص ناهنجاری‌های اجتماعی و راه برون رفت از آنها
- تاثیر نوع نگاه به انسان در شکل‌گیری علوم انسانی و نظام‌سازی اجتماعی
- نسبت انسان‌شناسی با مبانی پیشین
- نسبت انسان‌شناسی با مبانی بعدی
- سیر مباحث انسان‌شناسی
- ارتباط میان مباحث هستی شناسانه و راه شناسانه انسان
- سیر مباحث هستی شناسانه انسان
- سیر مباحث راه شناسانه
- خلاصه
- پرسش‌ها
- پی نوشت‌ها
درس دوم: ساحت‌های وجودی انسان
- ساحت‌های دوگانه
- معنای مجرد و مادی
- ادله عقلی وجود روح (نفس مجرد) برای انسان
- دلیل اول: تقسیم ناپذیری من
- دلیل دوم: وحدت هویت
- دلیل سوم: تجرد پدید‌های درونی
- شواهد تجربی وجود نفس
- رابطه نفس و بدن
- امکان ناپذیری نفوذ و حلول نفس در بدن
- نوع رابطه نفس و بدن
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس سوم: اصالت و سرشت نفس
- اصالت نفس
- سرشت نفس
- ابعاد سرشت نفس
- معانی اختیار انسان
- دلیل اختیار انسان
- نقش عوامل بیرونی در اختیار انسان
- قدرت خودسازی
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس چهارم: بقای نفس
- امکان بقای نفس پس از مرگ
- دلیل نخست: تجرد نفس
- دلیل دوم: عدم تغییر هویت ثابت نفس به رغم تغییر بدن
- ضرورت بقای نفس
- برهان حکمت
- برهان عدالت
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس پنجم: هدف آفرینش انسان
- انگیزه‌های پرسش از فلسفه آفرینش
- معنای هدف
- حب ذات؛ منشا خواست
- هدف معقول و غیر معقول
- هدف آفرینش جهان
- هدف آفرینش انسان
- هدف داری زندگی
- ناملایمات و جایگاه آن در هدف داری زندگی
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس ششم: دین؛ راه سعادت انسان
- ضرورت وجود راه سعادت برای انسان
- راه‌های عادی شناخت
- ضرورت وجود راه فراعادی شناخت
- قلمرو دین
- حوزه‌های فردی و اجتماعی
- ضرورت دسترسی انسان به راه سعادت
- چگونگی دسترسی انسان به راه فراعادی سعادت
- ضرورت وجود پیامبر
- راه‌های اثبات پیامبر
- اعجاز
- تعریف معجزه
- چگونگی دلالت معجزه بر راست گویی مدعیان پیامبری
- معرفی سایر پیامبران
درس هفتم: حقانیت دین اسلام
- معجزه آخرین پیامبر الهی
- استدلال بر معجزه بودن قرآن کریم
- تحدی قرآن
- ابعاد و وجوه اعجاز قرآن
- شرایط و عوامل زمینه‌ساز اختلاف
- ویژگی‌های انسان
- ویژگی‌های قرآن
- انگاره تحریف قرآن
- معنای تحریف قرآن
- ادله تحریف ناپذیری قرآن
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس هشتم: خاتمیت دین اسلام (۱)
- اثبات خاتمیت اسلام
- جاودانگی دین خاتم
- عوامل پویایی و جاودانگی اسلام
- محوریت اهداف و روح زندگی بشر
- وضع قوانین ثابت برای نیازهای ثابت، و قوانین متغیر برای نیازهای متغیر
- قاعده اهم و مهم
- تشریع احکام اولیه و ثانویه
- اجتهاد
- قرآن
- سنت
- عقل
- اختیارات ویژه حاکم اسلامی (ولی فقیه)
- خلاصه
- پرسش‌ها
=== درس نهم: خاتمیت دین اسلام (۲)
- جامعیت دین خاتم
- دیدگاه‌ها درباره جامعیت اسلام
- ادله سکولاریسم
- دلیل اول: تغییر ناپذیری ذاتیات
- دلیل دوم: هدف دین تأمین سعادت اخروی است
- دلیل سوم: ثبات دین و تحول مناسبات اجتماعی
- بررسی کلی سکولاریسم
- جهان بینی توحیدی و سکولاریسم
- متون اسلامی و سکولاریسم
- خلاصه
- پرسش‌ها
درس دهم: امامت
- معنای امامت
- ضرورت وجود امام
- مرجعیت دینی
- زعامت دینی
- حفظ نظام اجتماعی
- اجرای مقررات دینی
- شرایط و ویژگی‌های امام
۱. افضلیت
- راه تعیین امام
- ادله عقلی
- عصمت، علم خدادادی و افضلیت امام
- توحید و مالکیت الهی
۲. ادله نقلی
- امام غایب
- خلاصه
- پرسش‌ها
- منابع
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین دکتر صفدر الهی راد (متولد ۱۳۵۷ش)، در کنار دروس متداول حوزوی تحصیلات آکادمیک خود را در مقطع دکتری کلام اسلامی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی به اتمام رساند. دبیر پژوهشی گروه کلام و فلسفه دین و عضویت در کانون طلوع محقق مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و داوری پایاننامههایی در حوزه مباحث کلامی و اندیشه سیاسی نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «درس‌نامه آشنایی با هرمنوتیک»، «نقد و بررسی نظریه های مشروعیت در کلام سیاسی اشاعره»، «انسان راه و راهنماشناسی» و «بررسی دیدگاه تجربه‌گرایی دینی در تفسیر وحی» برخی از این آثار است.[۲]
