دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش)

دعای ندبه از کدامین امام است؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت
مدخل اصلی	دعای ندبه

دعای ندبه از کدامین امام است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

• دعای ندبه چه تناسبی با امام زمان دارد؟

پاسخ نخست

محمود اباذری

حجت الاسلام و المسلمین محمود اباذری، در کتاب «ادعیه و زیارات مهدوی» در این‌باره گفته است:

«در سند، تصریحی به اینکه این دعا از کدام معصوم است، نشده. ظاهر عبارت أَنَّهُ الدُّعَاءُ لِصَاحِبِ الزَّمَانِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ که در کتاب "بزوفری" آمده، این است که از ناحیه مقدسه صادر شده است، هرچند شاید کسی بگوید از این تعبیر استفاده می‌‌شود که موضوع این دعا امام زمان (ع) است؛ اما اینکه این دعا از کدام معصوم است، از این عبارت چیزی نمی‌توان دریافت.

ولی مرحوم علامه مجلسی در کتاب زاد المعاد تصریح می‌‌کند که این دعا از امام صادق(ع) است: و اما دعای ندبه که مشتمل است بر عقاید حقّه و تأسف بر غیبت حضرت قائم، به سند معتبر از امام جعفر صادق(ع) منقول است که این دعای ندبه را در چهار عید بخوانند؛ یعنی در روز عید فطر، روز عید قربان، روز غدیر و روز جمعه».

پاسخ‌های دیگر

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

۱. آقای تونه‌ای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛

مجتبی تونه‌ای آقای مجتبی تونه‌ای، در کتاب «موعودنامه» در این‌باره گفته است: «دعای ندبه دعایی است جامع و پرسوز که از دیرباز مورد توجه شیعیان و منتظران حقیقی حضرت ولی عصر (ع) بوده است. این دعا در حقیقت، بیان‌گر تاریخ فشرده‌ای از حضور حجت‌ها و اولیای الهی بر پهنه خاک است. سلسله‌ای که از حضرت آدم (ع) آغاز، و تا آخرین حجت خدا، حضرت مهدی (ع) ادامه می‌یابد. دعای ندبه را امام جعفر صادق (ع) به دوستان و شیعیانش تعلیم داده و به آن‌ها امر فرموده که این دعا را در اعیاد چهارگانه (فطر، قربان، غدیر و جمعه) بخوانند و به ما امر فرموده که در عصر غیبت با این دعا، با پیشوای خود راز دل بگوییم و تجدید میثاق کنیم. برخی معترضان به دعای ندبه می‌گویند: هنگامی که امام صادق (ع)، دعای ندبه را انشا فرموده، بیش از یک قرن به تولد حضرت ولی عصر(ع) مانده بود، پس چگونه ممکن است، انسان نسبت به انسانی که بعد از یک قرن به دنیا می‌آید، گریه و زاری کند و در فراقش اشک بریزد؟! پاسخ این است که: این معنی درباره افراد معمولی متصوّر است، اما اگر فرد موردنظر گل سرسبد جهان خلقت باشد و همه پیامبران الهی، نوید او را به پیروان خود داده باشند و به امّت خود از غیبت طولانی و انتظار او گفت‌وگو کرده باشند، بسیار منطقی است که افراد دردآشنا در انتظار آمدنش ثانیه‌شماری کنند و از طول غیبتش گریه‌ها سر دهند. گروهی از اصحاب به محضر امام صادق (ع) شرفیاب شده و حضرتش را دیدند که روی خاک‌ها نشسته، همانند مادر داغ‌دیده، سیل اشک، روان کرده و ناله‌های جانسوز سر می‌دهد. هنگامی که از علت آن جویا شده بودند فرمودند که برای طولانی شدن غیبت حضرت قائم (ع) و پریشانی مؤمنان در دوران غیبت اشک می‌ریزند. بسیاری از امامان(ع) در قنوت نماز خود، از غیبت ولی، به پیشگاه خداوند شکایت می‌کردند و می‌فرمودند: "اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَيْكَ فَقْدَ نَبِيِّنَا وَ غَيْبَةَ وَلِيِّنَا..." از جمله آنان، امام علی، امام جواد، امام هادی، امام حسن عسکری و امام باقر (ع) است. عاشقان و منتظران مولا، دعای ندبه را هرصبح جمعه زمزمه می‌کنند. متن کامل این دعای ارزشمند در مفاتیح الجنان آمده است. علاوه بر دعای ندبه، یکی از زیارتنامه‌های سرداب مقدّس نیز "ندبه" نامیده می‌شود و آن زیارت، مشهور به "زیارت آل یاسین" است».

۲. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛

علی اصغر رضوانی آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است: «ظاهر این است که این دعا از جانب امام صادق (ع) انشا شده است، همان گونه که مرحوم مجلسی به آن حضرت نسبت می‌دهد. و اما اینکه در برخی از مصادر این گونه آمده که این دعا برای صاحب الزمان است، ممکن است این گونه توجیه کنیم که: این دعا، دعایی است که برای وجود مقدس امام زمان (ع) انشا شده است نه اینکه این دعا از طرف آن حضرت انشا شده باشد. هر چند برخی خواسته‌اند احتمال اول را به خاطر ناسازگاری برخی از مضامین دعا، با صدور آن از جانب امام صادق (ع) مردود سازند، ولی برای اهل تحقیق روشن است که این اشکالات قابل توجیه است، زیرا نظیر چنین مضامینی در موارد دیگر از امام صادق (ع) و دیگر ائمه (ع) نیز نقل شده است. و نیز احتمال دارد که بزوفری از پدرش حسین بن علی بن سفیان که از علما و راویان بزرگ قرن چهارم که هم عصر و زمان غیبت صغرا بوده نقل کرده و او هم به وسیله نواب اربعه از راه مکاتبه و توقیع با امام زمان (ع) در ارتباط بوده و این دعا را در کتاب خود آورده و سپس به دست فرزندش ابوجعفر بزوفری رسیده است».

1. آیا دعای ندبه نزد علما معتبر است؟ (پرسش)
2. نظر بزرگان علما درباره دعای ندبه چیست؟ (پرسش)
3. دعای ندبه از کدامین امام است؟ (پرسش)
4. چه ارتباطی بین امام مهدی با کوه رضوی و ذی طوی است؟ (پرسش)
5. چرا اسامی تمام امامان در این دعا ذکر نشده است؟ (پرسش)
6. آیا دعای ندبه از امام معصوم است و سند دارد؟ و با زیارت ندبه چه تفاوتی دارد؟ (پرسش)
7. چرا دعای ندبه در اعیاد اربعه خوانده می‌شود؟ (پرسش)
8. چه کتاب‌هایی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
9. آیا جمله و عرجت بروحه مخالف با معراج جسمانی است؟ (پرسش)
10. چه تألیفاتی درباره دعای ندبه نوشته شده است؟ (پرسش)
11. در دعای ندبه می‌خوانیم: "آیا در رضوی یا ذی طوی هستی". اما پیروان کیسانیه معتقدند غیبت و ظهور محمد حنفیه در آنجاست؛ معنایش چیست؟ (پرسش)
12. آیا دعای ندبه انشای برخی از علمای شیعه است؟ (پرسش)
13. ابن مشهدی دعای ندبه را چگونه از محمد بن ‏ابی ‏قره نقل ‏کرده است؟ (پرسش)
14. آیا درباره محمد بن حسین بن سفیان بزوفری معروف به ابن مشهدی توثیقی رسیده است؟ (پرسش)
15. محمد بن علی بن ابی قره راوی دیگر دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
16. محمد بن مشهدی راوی با واسطه دعای ندبه کیست؟ (پرسش)
17. چه کسانی دعای ندبه را نقل کرده‌‏اند؟ (پرسش)
18. راوی دعای ندبه که معاصر امام نبوده چگونه دعا را نقل می‏‌کند؟ (پرسش)
19. چرا امام مهدی را در دعای ندبه ابن طه می‌نامند؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: