سهل بن حنیف اوسی
مقدمه
نام و نسب او سهل بن حنیف بن واهب بن عُکیم و کنیه‌اش ابوسعید، ابوسعد، اباعبدالله، ابا ولید و ابا ثابت نقل شده است. سهل در جنگ‌های بدر و اُحد شرکت کرد و در جنگ اُحد هنگامی که مردم گریختند، ایستادگی کرد و با تیراندازی از پیامبر(ص) دفاع می‌کرد. هم‌چنین او در خندق و دیگر جنگ‌های پیامبر(ص) همراه ایشان بوده است[۱].
مادرش، هند، دختر رافع بن عمیس و از خاندان جعادره و از قبیله اوس است. برادران مادری سهل، عبدالله و نعمان، پسران ابو حبیبة بن ازعر بن ضبیعه. سهل فرزندانی نیز داشته است. نقل شده، از نسل سهل در مدینه و بغداد باقی هستند. پیامبر(ص) (در یکی از عقدهای اخوّت) میان سهل و علی(ع) عقد برادری بست[۲].
وی از طایفه انصار و اهل مدینه و برادر عثمان بن حنیف است. سهل به اندازه‌ای زیبا و خوش اندام بود که یکی از انصار او را چشم زخم زد. ابوامامه از پدرش سهل بن حنیف نقل می‌کند که او همراه رسول خدا(ص) در غزوه‌ای شرکت کرده بود. وقتی به نهر آبی می‌رسند، و او در آن آب غسل می‌کند و مردی از انصار[۳] او را می‌بیند و از خلقت او تعجب می‌کند و او را چشم زخم می‌زند. سهل در اثر این چشم زخم، محکم بر زمین می‌خورد. این واقعه را به پیامبر(ص) خبر می‌دهند، آن حضرت می‌فرماید: "چه چیزی باعث می‌شود شما درباره برادر خود یا مال او تعجب می‌کنید؟ بلکه برای برکت او دعا کنید". در ادامه آن حضرت می‌فرماید: "بدرستی که چشم زخم حقیقت دارد"[۴].[۵]
سهل و پذیرش اسلام
سهل و جنگ بدر
سهل و جنگ اُحد
سهل و جنگ بنی نضیر
سهل و غزوه وادی القری
سهل و شرکت در سریه فُلس
سهل و همراهی پیامبر(ص) در مهمانی
سهل در زمان خلفاء
سهل در زمان ابوبکر
سهل در زمان عمر
سهل و عثمان
سهل و امیرالمؤمنین علی(ع)
سهل و داستان راهب
سهل و جانشینی علی(ع) در مدینه
سهل و ولایت فارس
نامه‌های علی(ع) به سهل
سهل و عدالت علی(ع)
سهل و داستان حُبابه والبیّه
سهل و جنگ صفین
سخنان سهل در صفین
سهل و پیمان نامه
سهل و نقل روایت
سرانجامِ سهل
پرسش‌های وابسته
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۳۵۹؛ الاستیعاب، ابن عبدالبر، ج۲، ص۶۶۲؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۸؛ الاصابه، ابن، ج۳، ص۱۶۵.
- ↑ الطبقات الکبری، ابن سعد، ج۳، ص۳۵۹.
- ↑ به نقلی عامر بن ربیعه: دلائل النبوه، بیهقی، ج۶، ص۱۶۳.
- ↑ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۲، ص۳۱۸.
- ↑ عسکری، عبدالرضا، مقاله «سهل بن حنیف اوسی»، دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم، ج۲، ص:۲۸۷-۲۸۸.