سیره امام مهدی
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
سیره امام مهدی در حدیث - سیره امام مهدی در نهج البلاغه - سیره امام مهدی در کلام اسلامی - سیره امام مهدی در معارف مهدوی
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل سیره امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
"سیره" به معنای شیوه و چگونگی رفتار انسان در زندگی است[۱].[۲] حضرت مهدی (ع)، آخرین امام از سلالۀ پاک پیامبر و تشکیل دهندۀ حکومت عدل اسلامی است. سیرۀ او همانند سیرۀ پیامبر اکرم (ص) و برنامۀ دولتش اجرای نقشه‌های جدش و تجدید عظمت قرآن و احیای تعالیم عالی اسلام است[۳].
ابعاد سیره مهدوی
روایات ائمه (ع) سیرۀ امام زمان(ع) را در ابعاد مختلف فردی و اجتماعی نمودار ساخته‌اند از جمله:
- زندگی شخصی: زندگی شخصی امام، بسیار ساده و دور از تجمل و اشرافی‌گری، همانند زندگی پایین‌ترین طبقات جامعه است. در روایات آمده است: «آن حضرت لباس کم‌بها می‌پوشد و همانند مستمندان غذا می‌خورد»[۴]. این شیوۀ همۀ رهبران و انسان‌های الهی است که زندگی خویش را با نیازمندان و مستمندان همسان می‌کنند تا فقر و تنگدستی بر آنان گران نیاید و محرومیت از مواهب مادی آنان را نیازارد[۵].
- سیرۀ سیاسی ـ اجتماعی: گسترش عدل و داد از آرمان‌های بنیادین امام زمان(ع) است که در عصر ظهور تربیت دینی و اخلاقی مردم، زمینه‌های برپایی عدالت را در ابعاد فردی و اجتماعی فراهم می‌سازد و عدالت با آن حضرت به کمال می‌رسد. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است: «مهدی عدالت را به هر خانه‌ای راه می‌نماید؛ همان سان که سرما و گرما به هر خانه‌ای راه می‌یابد و دادگری او همه جا را در بر می‌گیرد»[۶]. کارگزاران آن حضرت نمونه‌های راستی، دادگری و درستی‌اند[۷].
- سیرۀ قضائی: شیوۀ قضاوت حضرت مهدی (ع) با آنچه در نظام‌های قضائی بشری مرسوم است، تفاوت بنیادی دارد. آن حضرت با شواهد و دلایل ظاهری قضاوت نمی‌کند؛ بلکه به جهت بهره‌مندی از دانش الهی براساس علم باطنی به حق و باطل قضاوت می‌کند. امام صادق(ع) فرموده‌اند: «قائم به حکم داوود و آل‌داوود و سلیمان داوری می‌کند و بینه طلب نمی‌کند»[۸].[۹]
- سیرۀ تربیتی و اخلاقی: به برکت رهبری امام زمان (ع) جامعۀ اسلامی در عرصۀ اخلاق و رفتار می‌شکفد. در روایتی از امام باقر (ع) آمده است: «چون قائم ما قیام کند، دست بر سربندگان می‌گذارد و به برکت آن، عقل آنان به کمال می‌رسد»[۱۰] همچنین بنابر روایات، کینه‌ها از دل‌ها بیرون می‌روند، بی‌نیازی و بزرگواری در جان‌ها می‌نشیند، چونان که اگر کسی نیازمند شود، از جیب برادر خویش برمی‌دارد و کسی او را باز نمی‌دارد[۱۱].
سیره اخلاقی امام مهدی
سیره عرفانی امام مهدی
سیره عبادی امام مهدی
سیره خانوادگی امام مهدی
سیره تربیتی امام مهدی
سیره اجتماعی امام مهدی
سیره علمی امام مهدی
سیره تبلیغی امام مهدی
سیره سیاسی امام مهدی
سیره اقتصادی امام مهدی
سیره فرهنگی امام مهدی
سیره نظامی امام مهدی
سیره قضائی امام مهدی
پرسش‌های وابسته
منابع
پانویس
- ↑ مجموعه آثار شهید مطهری، ج ۱۶ ص ۵۰.
- ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۷.
- ↑ ر.ک: مجتبی تونه‌ای، موعودنامه، ص۴۱۹.
- ↑ «مَا لِبَاسُ الْقَائِمِ(ع)إِلَّا الْغَلِیظُ وَ مَا طَعَامُهُ إِلَّا الْجَشِب»؛ بحارالانوار، ج ۵۲ ص ۳۵۴، ۳۵۹ و ۳۵۸.
- ↑ نهج البلاغه، خ ۲۰۹.
- ↑ «أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۶۲.
- ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۸۹-۲۹۰.
- ↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدٍ(ع)حَکَمَ بَیْنَ النَّاسِ بِحُکْمِ دَاوُدَ لَا یَحْتَاجُ إِلَی بَیِّنَة»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۹.
- ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰.
- ↑ «إِذَا قَامَ قَائِمُنَا وَضَعَ یَدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهِ عُقُولَهُمْ وَ أَکْمَلَ بِهِ أَخْلَاقَهُمْ»؛ بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۳۳۶.
- ↑ ر.ک: فرهنگ شیعه، ص ۲۹۰ ـ ۲۹۱