عقد اخوت
مؤاخات به معنای برادری و عقد اخوّت بین افراد است.
مقدمه
رسول خدا(ص) چند ماه پس از هجرت به مدینه، بین مسلمانان مهاجر و انصار، عقد اخوّت ایجاد کرد و آنان را که حدود صد نفر میشدند، دوبهدو با هم برادر ساخت. تنها علی(ع) مانده بود که خود را برادر او قرار داد. این است که علی(ع) برادر پیامبر به شمار میرود و در احادیث فراوانی رسول خدا(ص) دربارۀ او «أَنْتَ أَخِي وَ وَصِيِّي وَ وَارِثِي وَ خَلِيفَتِي...» تعبیر کرده است[۱]. خود آن حضرت هم بارها از خویش با عنوان «أَنَا عَبْدُ اَللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ» یاد کرده است[۲]. برادری علی با پیامبر(ص) از ازل بوده است، نه آنکه از روز عقد اخوّت ایجاد شده باشد. از قول رسول خدا روایت شده که در معراج دید بر در بهشت نوشته است: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اَللَّهِ وَ عَلِيٌّ أَخُو رَسُولِ اَللَّهِ» و این دوهزار سال قبل از خلقت آسمانها بوده است[۳]. به نقل روایات، غیر از روز مؤاخات، در مواقع دیگر نیز، همچون روز خیبر، روز مباهله و صحنههای گوناگون، پیامبر خدا(ص) آن حضرت] را برادر خویش خوانده است. حدیث مؤاخات، یکی از بزرگترین افتخارات علی(ع) و از برجستهترین فضایل آن حضرت است[۴]. مسئله برادر خواندگی یا عقد اخوت، الآن هم مطرح است[۵].[۶]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: «بحار الأنوار»، ج ۳۸ ص ۳۳۰ تا ۳۴۸ «باب الأخوّة» و کتاب «حدیث برادری در سیرۀ نبوی» محمّد رضا هدایت پناه.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۳۸، ص ۳۳۲.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۳۸، ص ۳۳۰.
- ↑ در این مورد، ر. ک: «موسوعة الامام علی بن ابی طالب»، ج ۹ ص ۳۸۷، «احقاق الحق»، ج ۷ ص ۴۴۱، «دائرة المعارف تشیّع»، مدخل «حدیث مؤاخات»، «فضائل الخمسه من الصحاح السته» ج ۱ ص ۳۳۳.
- ↑ آشنایی با قرآن، جلد سوم، ص۱۹۷.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۲۵؛ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۵۶۰.