ضرورت وجود امام مهدی
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام مهدی]] و [[ضرورت وجود امام| عنوان مدخل = ضرورت وجود امام مهدی| مداخل مرتبط = ضرورت وجود امام مهدی در قرآن - ضرورت وجود امام مهدی در حدیث - ضرورت وجود امام مهدی در تاریخ اسلامی - ضرورت وجود امام مهدی در کلام اسلامی| پرسش مرتبط = ضرورت وجود امام مهدی (پرسش)}}
مقدمه
- پیروان همۀ ادیان معتقدند در عصری سرشار از بیدادگری و تباهی، منجی موعود ظهور میکند و جهان را به صلاح میآورد. مسلمانان نیز از همان آغاز به ظهور منجی جهان حضرت مهدی (ع) معتقد بوده و احادیث بسیاری مربوط به ایشان از شیعه و سنی نقل شده است[۱].
- دانشمندان امامیه ضرورت وجود امام زمان (ع) را همانند ضرورت نبوت میدانند تا جامعۀ انسانی بی معلم و مربی نشود و کتاب خدا و سنت پیامبر (ص) بی مفسر نمانَد، چراکه اگر زمین از حجت خدا بی نصیب گردد، وصول فیض الهی به زمینیان پایان میپذیرد و هر چه در زمین است از میان میرود. امام زمان (ع) با داشتن مقام ولایت باطنی و وساطت فیض، صاحب شب قدر در روزگار ما است که فرشتگان در شب قدرِ هر سال بر قلب مبارک آن جناب نازل میشوند و تقدیرات یکساله را نزد وی میآورند[۲].
ضرورت عقلی وجود امام مهدی
- از نظرگاه فلسفی، جهان بر مبنای دو اصل حکمت و عدل برپاست و آفرینندۀ جهان، حکیم و عادل است. بر منبای اصل حکمت، عبث و بیهودگی در آفرینش جهان و انسان راه ندارد و بر مبنای اصل عدل، همانگونه که آفرینش جهان باید بر اساس عدل باشد، زمینۀ برپایی عدل در جامعۀ بشر نیز باید فراهم شود و ازآنجا که بشر از اختیار و اراده برخوردار است باید وسائل و مقدماتی که بشر برای برپایی عدل در زندگی خود بدان نیازمند است از سوی خدای متعال برای وی فراهم گردد.
- در مورد سرنوشت جامعۀ بشر، اصل حکمت اقتضا دارد که این جامعه، سرنوشتی پاک و زیبا و خوب و سراسر فضیلت و نیکی باشد وگرنه سؤالی که قرآن کریم -از زبان ملائکه که جلوههای عقل کاملند- دربارۀ آفرینش انسان مطرح کرده است، بیپاسخ خواهد ماند. آنجا که پرسیدند: ﴿وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ﴾[۳].
- پاسخ این سؤال عقلی که به وسیله مظاهر عقل جهان آفرینش، پیش از آفرینش انسان مطرح شد، همان سرنوشت زیبا و سراسر فضیلت و نیکی جامعۀ بشر است که در جملۀ ﴿إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ﴾ نهفته است.
- نقش آفرینش زدن به دشت پر از خار و خاشاک و درنده و کشنده جامعۀ بشر، آن هنگام صورتی عقلپسند و حکیمانه مییابد که سرانجام به باغ فضیلتی تبدیل گردد که سراسرش نیکی و پاکی و خرّمی و صفا و عدل و تقوی باشد. و اصل عدل نیز اقتضا میکند بشریتی که خواهان عدل و داد و فضیلت است از امکانات لازم برای برقراری عدل و فضیلت برخوردار شود و با توجه به اینکه انسان از یکسو، در معرض پیروی از هوای نفس است و از سویی، در معرض خطا و جهل به موازین عدل است، بدیهیترین امکانات لازم برای چنین خواستهای، قانون عدل استوار و رهبر عادل خطاناپذیر است.
- هرگونه خلل و انحرافی که در این دو عنصر راه یابد، به معنای بسته شدن راه دستیابی بشر به عدل کامل و فضیلت است که با حکم عقل، به ضرورت تمکین بشر از دستیابی به عدل و فضیلت، سازگار نیست.
- بدین ترتیب از دیدگاه فلسفی و بر مبنای اصل حکمت و عدل، ضرورت دارد سرنوشت جامعۀ بشر به جامعهای بیانجامد که در آن، عدل و فضیلت فراگیر است و انسانها با استفاده از رهنمودهای الهی و با رهبری معصومی عادل، به سوی عالیترین مراتب کمال و فضیلت راه پیدا کنند. این نتیجه فلسفی، با آنچه شیعیان اثنی عشری در مورد سرانجام جامعۀ بشر و رهبری امام معصوم معتقدند، کاملاً همسان و مطابق است[۴].
ضرورت نقلی وجود امام مهدی
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: فرهنگ شیعه، ص ۶۳.
- ↑ ر. ک: فرهنگ شیعه، ص ۶۴-۶۵.
- ↑ «و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: میخواهم جانشینی در زمین بگمارم، گفتند: آیا کسی را در آن میگماری که در آن تباهی میکند و خونها میریزد در حالی که ما تو را با سپاس، به پاکی میستاییم و تو را پاک میشمریم فرمود: من چیزی میدانم که شما نمیدانید» سوره بقره، آیه ۳۰.
- ↑ اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت، ص ۹۳-۹۵.