اهل کتاب در کلام اسلامی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید، نسخهٔ فعلی این صفحه است که توسط Bahmani (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۱۷ ویرایش شده است. آدرس فعلی این صفحه، پیوند دائمی این نسخه را نشان می‌دهد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

اهل کتاب اصطلاحی است فقهی برگرفته شده از آیات قرآن که اطلاق آن بر یهودیان و مسیحیان مورد اتفاق است. در مورد نجاست یا طاهر بودن اهل کتاب اختلاف است.

مقدمه

اهل کتاب اصطلاحی است فقهی که برای نخستین بار در قرآن کریم به کار رفته است. بنابر آیات قرآنی، اهل کتاب، همان یهودیان، مسیحیان و صابئیان‌اند. پیروان برخی مذاهب همانند زرتشتیان را نیز به اهل کتاب ملحق کرده‌اند[۱]. در اینکه آیا صابئیان همان‌اند که هم اکنون در جنوب غربی ایران و شرق عراق زندگی می‌کنند، تردید است[۲].

قرآن کریم با تعابیر دیگر نیز از اهل کتاب یاد کرده است[۳].[۴]

احکام شرعی اهل کتاب

فقه امامیه درباره اهل کتاب مسائلی را مطرح ساخته است؛ از جمله اینکه آیا آنان پاک‌اند یا نجس. فقهای امامیه در این باره دو دسته‌اند: دسته‌ای بر آن‌اند که اهل کتاب همانند کفار، نجس‌اند. دسته دوم، به پاکی آنان حکم کرده‌اند[۵]. بیش‌تر فقها در شمار دسته نخست جای دارند. فتوا به نجاست اهل کتاب میان فقهای امامیه چنان مشهور است که برخی مدعی اجماع بر آن شده‌اند و برخی دیگر گفته‌اند این فتوا مبدل به یکی از ویژگی‌های فقه شیعی شده است و شیعه را بدان می‌شناسند[۶].[۷]

منابع

پانویس

  1. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۶.
  2. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.
  3. ﴿وَلَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصَدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِيقٌ مِّنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ كِتَابَ اللَّهِ وَرَاء ظُهُورِهِمْ كَأَنَّهُمْ لاَ يَعْلَمُونَ ؛ سوره بقره، آیه ۱۰۱ و ﴿ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُوْلَئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمَن يَكْفُرْ بِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ؛ آیه ۱۲۱.
  4. فرهنگ شیعه، ص ۱۴۵.
  5. دائرة المعارف تشیع‌، ج۲، ص۶۱۷.
  6. طهارت و نجاست اهل کتاب و مشرکان‌، ص۲۲۲ و ۲۳۱.
  7. فرهنگ شیعه، ص ۸۵-۸۶ و ۱۴۵.