بحث:آیا حضرت فاطمه زهرا علم غیب داشت؟ (پرسش)

چیستی غیب و شمول آن نسبت به غیر خدا

• غیب به معنای استتار و پنهان بودن چیزی از چشم است و بر هر چیزی که از حواس و علم انسان پوشیده باشد، به کار می‌رود. مطابق ادلۀ شرعی، علم غیبِ بالذات که احتیاج به تحصیل ندارد، مخصوص خداوند است، اما به نص قرآن، روایات و دلایل عقلی، خداوند علم به غیب را به انبیاء و اوصیاء خود نیز عطا فرموده است. در یکی از آیات آمده است: ﴿إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ فِی کِتَابٍ مَّکْنُونٍ لّا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ﴾؛ بر اساس یکی از تفاسیر، لوح مکنون همان لوح محفوظ است که علم غیب در آن قرار دارد، و مطهّرون و پاکانی که صلاحیت درک لوح محفوظ را دارند، از آن بهره می‌‌برند. مطهرون همان کسانی هستند که در قرآن مجید توصیف شده اند: ﴿إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا﴾طبق روایات شیعه و اهل سنت،اهل بیت پیامبر(ص)، علی و فاطمه و فرزندان ایشان(ع) مطهرون هستند.

دلیل عقلی

• گذشته از وحی و روایات؛ علمای مسلمان در علمِ فلسفه و عرفان ثابت کرده‌اند، انسان‌های عادی هرگاه به وظایف شرعی خود عمل کرده و با هوای نفس و شهوات مخالفت نمایند، قابلیت دریافت اخبار غیبی را پیدا می‌کنند، قرآن مجید فرموده: ﴿اتَّقُوا اللَّهَ وَیُعَلِّمُکُمُ اللَّهُ﴾ بنابراین اگر عده‌ای از خواص و اولیاءالله، آگاه به اسرار و غیب باشند، هیچ‌گونه بُعدی نداشته، بلکه با تصریح آیات قرآن و روایات معتبر، آگاهی از غیب، امری است که به اذن خداوند متعال به اولیائش داده می‌شود. و حضرت زهرا(س) از بزرگترین بندگان الهی است.

محدثه بودن حضرت زهرا(س) و مصحف ایشان

• علاوه بر این روایاتی وجود دارد در زمینه نازل شدن جبرئیل بر حضرت زهرا(س) بعد از رحلت پدر بزرگوارشان و اینکه ایشان محدثه بوده و فرشتگان با ایشان سخن می‌‌گفته اند، مانند روایت معتبر امام صادق(ع) که فرمودند: «جبرئیل بر حضرت زهرا وارد می‌شد، و وی را تسلیت می‌داد، و احوال پیغمبر را برای او نقل می‌کرد، و حوادثی را که بعد از او بر فرزندانش واقع می‌شود به او خبر می‌داد؛ و امیرالمؤمنین همۀ آن را می‌نوشت. این است مصحف فاطمه زهرا(س)» این مقام، فضیلتی بی‌نظیر برای صدیقه طاهره می‌باشد؛ زیرا سابقه نداشته است جبراییل جز با طبقه اول انبیای عظام چنین رفت و آمد مکرری داشته باشد. در توصیف این مصحف آمده است: «از قرآن چیزی در آن نیست، در آن مسائلی است که ما را از مردم بی‌نیاز کرده و مردم را نیازمند به ما. در آن، حتی ریزترین مسائل شرعی، مانند جزای یک خراش کوچک، یک شلاق، نصف شلاق، ثلث شلاق بیان شده است».. این مصحف از منابع اهل بیت(ع) است و دربردارنده اخبار غیبی و وقایع، نسبت به زمان آینده. همچنین مصحف فاطمه(س) از ودایع و نشانه‌های امامت است، و هم اکنون نزد امام زمان(ع) است.

آیت الله مکارم شیرازی

در "مسند احمد" از ام سلمه (یا طبق روایتی ام سلمی) چنین آمده : وقتی فاطمه(س) به همان بیماری که به وفاتش منتهی گشت، بیمار شد من از او پرستاری می‌کردم، روزی حالتش را از همه روز بهتر دیدم، علی(ع) به دنبال کاری رفته بود، فاطمه(س) به من فرمود: آبی بیاور تا غسل کنم، آب آوردم و او غسل کرد، غسلی که بهتر از آن ندیده بودم. سپس فرمود: لباس‌های تازه‌ای برای من بیاور، لباس‌ها را آوردم و به او دادم، و او پوشید. سپس فرمود: بسترم را در وسط اطاق بیفکن، من این کار را کردم، او دراز کشید و رو به قبله کرد، و دستش را زیر صورتش گذاشت، سپس فرمود: ای ام سلمه! [ام سلمی] من الان از دنیا می‌روم [و به ملکوت اعلا می‌شتابم] در حالی که پاک شده‌ام، کسی روی مرا نگشاید. این سخن گفت و چشم از جهان پوشید! این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که فاطمه از لحظه مرگش آگاه و با خبر بوده، و بی آن که نشانه‌های آن در او باشد، آماده رحلت از این جهان گشت، و از آن جا که هیچ کس لحظه مرگ را جز به تعلیم الهی نمی‌داند این نشان می‌دهد که از سوی خدا به او الهام می‌شد

https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=25&lid=0&catid=22710&mid=246684

پاسخ جامع

* _{پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌های تفصیلی (متفرقه) اندیشمندان و نویسدندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:}

نمازی شاهرودی	خسروپناه	نادم	سبحانی	هاشمی	اوجاقی

شیعه معتقد است علم غیب بالذات که احتیاج به تحصیل، کسب و اذن ندارد، مخصوص خداست و به نص قرآن خداوند، علم به غیب را برای انبیا، اوصیا و اولیا و محبین خود عطا فرموده است در این زمینه آیات، روایات و دلایل عقلی وجود دارد در یکی از آیات قرآن آمده است: ﴿﴿إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ في كِتَابٍ مَّكْنُونٍ لا يَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ﴾﴾ لوح مکنون همان لوح محفوظ است که در آنجا علم غیب است و مطهّرون و پاکانی که صلاحیت درک لوح محفوظ را دارند، همان کسانی هستند که قرآن مجید فرموده: ﴿﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيراً﴾﴾ طبق روایات شیعه و اهل سنت اهل بیت (ع)، پیامبر (ص)، علی (ع) و فاطمه (س) و فرزندان ایشان (ع) هستند گذشته از وحی و روایات؛ علمای مسلمان در علمِ فلسفه و عرفان ثابت کرده‌اند که انسان‌های عادی هرگاه به وظایف شرعی خود عمل کرده و با هوای نفس و شهوات مخالفت نموده و راه سیر و سلوک را طی کنند، از عالم غیب، قابلیت دریافت اخبار غیبی را پیدا می‌کنند، قرآن مجید فرموده: ﴿﴿اتَّقُواْ اللَّهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ﴾﴾ پس اینکه عده‌ای از خواص و اولیاءالله، آگاه به اسرار و غیب باشند، هیچ‌گونه بُعدی نداشته، بلکه با تصریح آیات قرآن و روایات معتبر، آگاهی از غیب، امری است که به اذن خداوند متعال به اولیائش داده می‌شود و حضرت زهرا(س) از بزرگترین بندگان الهی است. در زمینه نازل شده جبرئیل بر حضرت زهرا (س) بعد از رحلت پدر بزرگوارشان و اینکه ایشان محدثه بوده و فرشتگان با ایشان سخن می‌گفته‌اند روایاتی وجود دارد مانند: امام صادق (ع) فرمودند: "كَانَ‏ جَبْرَئِيلُ (ع) يَأْتِيهَا فَيُحْسِنُ عَزَاءَهَا عَلَى‏ أَبِيهَا وَيُطَيِّبُ نَفْسَهَا وَيُخْبِرُهَا عَنْ‏ أَبِيهَا وَمَكَانِهِ وَيُخْبِرُهَا بِمَا يَكُونُ بَعْدَهَا فِي ذُرِّيَّتِهَا وَكَانَ‏ عَلِيٌّ (ع) يَكْتُبُ ذَلِكَ فَهَذَا مُصْحَفُ‏ فَاطِمَةَ (س)" این روایت از لحاظ سندی صحیح می‌باشد این مصحف از منابع معرفتی اهل بیت (ع) است که دربردارنده اخبار غیبی و وقایع، نسبت به زمان آینده است. مصحف فاطمه (س) از ودائع و نشانه‌های امامت است و هم‌اکنون نزد امام زمان (ع) می‌باشد .

با انتخاب "ادامه مطلب" از پاسخ‌های تفصیلی ذیل بهره‌مند شوید: