بحث:آیا ذوالقرنین علم غیب داشت؟ (پرسش)

Page contents not supported in other languages.
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید، نسخهٔ فعلی این صفحه است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۵ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۲۲:۰۰ ویرایش شده است. آدرس فعلی این صفحه، پیوند دائمی این نسخه را نشان می‌دهد.

(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

پاسخ اجمالی

وحی آسمانی پدیده‌ای غیبی است

دلائل روایی علم غیب ذوالقرنین

نتیجه گیری

پاسخ تفصیلی

وحی آسمانی پدیده‌ای غیبی است

دلائل روایی علم غیب ذوالقرنین

  1. در روایتی از حُمران بن اعین نقل شده، امام باقر به من فرمود:[۲۸] «علی محدِّث[۲۹] بود. حمران نزد یارانش رفته و سخن امام باقر را برایشان نقل می‌کند؛ آنان او را تشویق کردند از امام بپرسد چه کسی با امیرالمؤمنین سخن می‌گفته است؟ حمران به نزد امام بازگشته و سؤال آنان را از حضرت می‌پرسد. امام باقر می‌فرماید: فرشته‌ای با او سخن می‌گفت. حمران تعجب کرده و عرض می‌کند: یعنی او پیامبر بود؟! امام می‌فرماید: خیر، بلکه همانند همراه موسی یا مانند ذوالقرنین بود. آیا به شما این خبر نرسیده است که در میان شما نیز مانند او هست؟[۳۰]»
  2. در روایت دیگری حارث بن مغیره از امام باقر نقل می‌کند، ایشان فرمودند:[۳۱] «علی محدَث بودند. راوی که گویا تعجب کرده باشد سؤال می‌کند آیا منظورتان این است که نبی بود؟ امام باقر در پاسخ، حضرت علی را به وزیر سلیمان و حضرت خضر و ذی‌القرنین تشبیه می‌کنند، با وجود آن که پیامبر نبودند ولی علوم زیادی داشتند».[۳۲] و روایات دیگری که نشان می‌‌دهد ذوالقرنین علم غیب داشته است[۳۳].
  3. در روایتی دیگر آمده است،[۳۴] بریده از امام باقر و امام صادق می‌پرسد: "منزلت شما چیست و شما چه شباهتی با گذشتگان دارید؟" آن بزرگواران پاسخ می‌دهند: «ما مثل همراه موسی(خضر) و ذوالقرنین هستیم» و نکتۀ مهم در توضیح روایت این است که می‌فرمایند: «آن دو عالم بودند ولی پیامبر نبودند».[۳۵] لذا پیداست، ظهور کرامات از ائمه این شبهه را برای بریده به وجود آورده است که ائمه در رتبۀ انبیا قرار دارند و در نتیجه امام می‌فرماید: خیر ما هم چون رفیق موسی و... هستیم که عالم بودند ولی پیامبر نبودند. پس هرگاه بر ائمه اطلاق عالم می‌شود برای دفع معنای غلوآمیزی بوده است که برخی اصحاب ائمه تصور می‌کردند، نه معنای مصطلح امروزی؛ به ویژه این تعبیر در مواردی با مفهم و محدث قرین است. محدث در ادبیات اصحاب ائمه به معنای تکلّم ملک با فرد است[۳۶]. این روایت با ضمیمۀ روایات دیگر این را می‌‌رساند که ائمه محدث بودند مثل حضرت خضر و ذوالقرنین، بنابراین از این روایات علم غیب حضرت خضر و ذوالقرنین، استفاده می‌‌شود.
  4. از پیامبر اکرم روایت شده فرمودند: «به درستی علی ، ذی القرنین این امت است». بنابراین، وحی و تکلم ملائکه، تلازمی با نبوت شخص ندارد[۳۷]. این روایت با ضمیمۀ روایات دیگر این را می‌‌رساند که ائمه محدث بودند مثل حضرت خضر و ذوالقرنین.
  5. حمران بن اعین از امام باقر می‌پرسد جایگاه علما چیست، این‌طور پاسخ می‌شنود که علما مانند: ذی‌القرنین، صاحب سلیمان و صاحب موسی هستند[۳۸]. در این روایت، علما که همان ائمه هستند، به افرادی خاص تشبیه شده‌اند. این افراد از سویی پیامبر نیستند و از سویی‌ دیگر از انسان‌های عادی و دیگر عالمان بنا به تلقی رایج بالاترند؛ چراکه علوم این افراد گاه حتی از پیامبران نیز بالاتر است[۳۹].

نتیجه گیری

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ر.ک. فائز باقری، سید محمد، بررسی علم اولیای الهی، صفحه؟؟؟
  2. ر.ک. سوره کهف، آیات،۸۳ ـ ۹۸.
  3. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۹، ص۱۱۹- ۱۲۶؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟
  4. ر.ک. شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۴۱ ـ ۴۵.
  5. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ تا ۱۲۶.
  6. ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، صفحه؟؟؟؛ امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۵۶ ـ ۲۵۷؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟
  7. ر.ک. سوره کهف، آیۀ ۸۳ ـ ۹۸.
  8. ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص ۲۷۳.
  9. «گفتیم:‌ای ذو القرنین! (خود دانی) یا آنان را عذاب می‌کنی و یا درباره آنان (راه) نیکی را در پیش می‌گیری» سوره کهف، آیه ۸۶.
  10. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۸۶ سوره کهف.
  11. صفّار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص۳۲۱ ـ ۳۲۲؛ مفید، محمد بن محمد، الإختصاص، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج‏۲۶، ص ۷۳، ح۲۰؛ ««عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: أَنَّ عَلِیّاً کَانَ مُحَدَّثاً قَالَ: بَلَی قُلْتُ مَنْ کَانَ یُحَدِّثُهُ قَالَ: مَلَکٌ قُلْتُ فَأَقُولُ إِنَّهُ نَبِیٌّ أَوْ رَسُولٌ قَالَ لَا بَلْ قُلْ مَثَلُهُ مَثَلُ صَاحِبِ سُلَیْمَانَ وَ صَاحِبِ مُوسَی وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَمَا سَمِعْتَ أَنَّ عَلِیّاً سُئِلَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَ نَبِیّاً کَانَ قَالَ لَا وَ لَکِنْ کَانَ عَبْداً أَحَبَّ اللَّهَ فَأَحَبَّهُ وَ نَاصَحَ اللَّهَ فَنَصَحَهُ فَهَذَا مَثَلُه»»
  12. یعنی فرشته‌ای با او سخن می‌‌گفت.
  13. ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص۲۷۳؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۶۴؛ علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟
  14. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۲، ص ۱۰، ح ۴.
  15. ر.ک. اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴.
  16. ر.ک. علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ - ۱۳۸؛ یوسفیان، حسن، علم غیب امام، ص۳۴۶؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟؛ صفری فروشانی، نعمت‌الله، رضایی، محمد جعفر، تبیین معنایی اصطلاح علمای ابرار با تأکید بر جریانات فکری اصحاب ائمه، ص ۶۷ -۷۳.
  17. ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت، پایگاه اطلاع‌رسانی مسجد حضرت علی اصغر.
  18. ر.ک. فائز باقری، سید محمد، بررسی علم اولیای الهی، صفحه؟؟؟
  19. ر.ک. سوره کهف، آیات،۸۳ ـ ۹۸.
  20. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۹، ص۱۱۹- ۱۲۶؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟
  21. ر.ک. شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۴۱ ـ ۴۵.
  22. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ تا ۱۲۶.
  23. ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، صفحه؟؟؟؛ امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۵۶ ـ ۲۵۷؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟
  24. ر.ک. سوره کهف، آیۀ ۸۳ ـ ۹۸.
  25. ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص ۲۷۳.
  26. «گفتیم:‌ای ذو القرنین! (خود دانی) یا آنان را عذاب می‌کنی و یا درباره آنان (راه) نیکی را در پیش می‌گیری» سوره کهف، آیه ۸۶.
  27. ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۸۶ سوره کهف.
  28. صفّار، بصائر الدرجات، ص۳۲۱ـ ۳۲۲؛ مفید، الإختصاص، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷؛ بحار الأنوار، ج‏۲۶، ص ۷۳، ح۲۰؛ ««عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: أَنَّ عَلِیّاً کَانَ مُحَدَّثاً قَالَ: بَلَی قُلْتُ مَنْ کَانَ یُحَدِّثُهُ قَالَ: مَلَکٌ قُلْتُ فَأَقُولُ إِنَّهُ نَبِیٌّ أَوْ رَسُولٌ قَالَ لَا بَلْ قُلْ مَثَلُهُ مَثَلُ صَاحِبِ سُلَیْمَانَ وَ صَاحِبِ مُوسَی وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَ مَا سَمِعْتَ أَنَّ عَلِیّاً سُئِلَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَ نَبِیّاً کَانَ قَالَ لَا وَ لَکِنْ کَانَ عَبْداً أَحَبَّ اللَّهَ فَأَحَبَّهُ وَ نَاصَحَ اللَّهَ فَنَصَحَهُ فَهَذَا مَثَلُه»»
  29. یعنی فرشته‌ای با او سخن می‌‌گفت.
  30. ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص۲۷۳؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۶۴؛ علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟
  31. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۲، ص ۱۰، ح ۴.
  32. ر.ک. اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴.
  33. ر.ک. علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ - ۱۳۸؛ یوسفیان، حسن، علم غیب امام، ص۳۴۶؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟؛ صفری فروشانی، نعمت‌الله، رضایی، محمد جعفر، تبیین معنایی اصطلاح علمای ابرار با تأکید بر جریانات فکری اصحاب ائمه، ص ۶۷ -۷۳.
  34. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج ۲، ص ۱۰، ح ۵.
  35. ر.ک. علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ـ ۱۳۸؛ یوسفیان، حسن، علم غیب امام، ص۳۴۶.
  36. ر.ک. علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸.
  37. ر.ک. غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟
  38. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۲۶۸.
  39. ر.ک. صفری فروشانی، نعمت‌الله، رضایی، محمد جعفر، تبیین معنایی اصطلاح علمای ابرار با تأکید بر جریانات فکری اصحاب ائمه، ص ۶۷ ـ ۷۳.
  40. ر.ک. هاشمی، سید علی، مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت، پایگاه اطلاع‌رسانی مسجد حضرت علی اصغر.