امام عسکری در تاریخ اسلامی
- این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام عسکری" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام عسکری (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
ابو محمد حسن بن علی(ع)، امام هادی و ولی مؤمنان در ربیع الاخر سال ۲۳۲[۱] و به نقل کلینی در رمضان در مدینه متولد شد و در سن ۲۸ سالگی در روز جمعه هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ در سامرا درگذشت. مادرش کنیزی به نام حدیث و به نقلی سوسن بود[۲]. قبرش در کنار قبر پدرش در خانه‌ای است که در سامرا دفن شده بود[۳]. از آنجا که حضرت را مسموم کرده بودند و مرگ ایشان مشکوک بود، وقتی که حضرت درگذشت، خلیفه فردی را نزد ابو عیسی متوکل فرستاد که بر جنازه حضرت نماز بخواند. ابو عیسی وقتی می‌خواست نماز بخواند، صورت حضرت را باز کرد و ایشان را به علویان، عباسیان از بنی هاشم، فرماندهان، کاتبان و قضات و افراد مورد اعتماد عرضه کرد که وی در بستر خود از دنیا رفته است[۴].
چنین به نظر می‌رسد که امام هادی(ع) فرزندی به نام محمد با کنیه ابوجعفر[۵] داشته است که برخی از شیعیان او را امام می‌دانستند[۶] و همان داستان اسماعیل و موسی بن جعفر(ع) با اختلافی اندک درباره این دو برادر تکرار شده است[۷]. حضرت به برخی یاران خود فرزندش حسن را که بزرگ‌تر از ابوجعفر بود، به عنوان جانشین خویش معرفی می‌کند[۸]. بعد از درگذشت محمد بن علی عسکری در زمان حضرت، امام هادی(ع)[۹]امامت حضرت عسکری(ع) را آشکارا بیان می‌کند. گفته شده امام هادی(ع) چهار ماه قبل از درگذشت خود ایشان را به عنوان جانشین خویش معرفی کرده است[۱۰]. البته حضرت برادر دیگری به نام جعفر داشت[۱۱] که بعد از امام عسکری(ع) مدعی امامت بود. کسانی که حضرت عسکری را دیده‌اند، به تجلیل از خلق و خوی حضرت پرداخته‌اند؛ از جمله آنان احمد بن عبیدالله خاقان است. با اینکه وی ناصبی متعصبی بود، در جلسه‌ای گفت: من در سرّمن رأی کسی را ندیدیم و نشناختم از علویان که مانند حسن بن علی بن محمد ابن الرضا(ع)، در منش، وقار، عفاف، زیرکی و نجابت و کرم در میان اهل بیتش و بنی هاشم یکتا باشد. آنان او را بر کسانی که در سن، بالاتر از او و دارای منزلت بودند، و بر فرماندهان و وزرا و تمام مردم، مقدم می‌داشتند؛ آن گاه جریانی را برای اثبات سخن خود نقل می‌کند[۱۲].[۱۳]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۹۲.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۰۳.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۰۳؛ شیخ طوسی، تهذیب الأحکام، ج۶، ص۹۲.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۰۵؛ شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۳۲۴.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۷. قبر او در عراق با عنوان سیدمحمد مشهور است.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۶.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۷.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۷.
- ↑ شیخ طوسی، الغیبة للحجه، ص۸۲.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۵.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۷۶.
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۰۳؛ شیخ مفید، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۳۲۱: «مَا رَأَيْتُ وَ لَا عَرَفْتُ بِسُرَّمَنْرَأَى مِنَ الْعَلَوِيَّةِ مِثْلَ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الرِّضَا فِي هَدْيِهِ وَ سُكُونِهِ وَ عَفَافِهِ وَ نُبْلِهِ وَ كِبْرَتِهِ عِنْدَ أَهْلِ بَيْتِهِ وَ بَنِي هَاشِمٍ كَافَّةً وَ تَقْدِيمِهِمْ إِيَّاهُ عَلَى ذَوِي السِّنِّ مِنْهُمْ وَ الْخَطَرِ وَ كَذَلِكَ كَانَتْ حَالُهُ عِنْدَ الْقُوَّادِ وَ الْوُزَرَاءِ وَ عَامَّةِ النَّاسِ».
- ↑ اکبر ذاکری، علی، درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۲۸۶.