وظایف امت نسبت به اهل بیت
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
وظایف امت نسبت به اهل بیت در قرآن - وظایف امت نسبت به اهل بیت در حدیث - وظایف امت نسبت به اهل بیت در نهج البلاغه - وظایف امت نسبت به اهل بیت در معارف دعا و زیارات - وظایف امت نسبت به اهل بیت در کلام اسلامی - وظایف امت نسبت به اهل بیت در عرفان اسلامی - وظایف امت نسبت به اهل بیت در فقه سیاسی
در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل وظایف امت نسبت به اهل بیت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
حقوق اهل بیت
مقدمه
- در قرآن کریم و روایات علاوه بر شمردن فضایل اهل بیت(ع)، وظیفۀ عموم مسلمانان را نیز در برابر آنان تعیین کرده است، وظایفی مانند مودت، تمسّک به آنان، ولایت، مقدم دانستن آنان، اقتدا به ایشان، تکریم، پرداخت خمس، صله و پیوند، صلوات بر آنان، یاد ایشان، ذکر مصائب، زیارت و...[۱].
- وظایف امت پیامبر اسلام درباره پیامبر و اهل بیت(ع) او را میتوان در عبارت تمسک به پیامبر و اهل بیت خلاصه و به سه بخش معرفتی، عاطفی و رفتاری دستهبندی کرد:
نخست: وظایف معرفتی
- وظایف معرفتی آن است که یک انسان مسلمان، بینش درستی از شخصیت، جایگاه حقوق و معارف اهل بیت(ع) داشته باشد تا در مقام عمل و رفتار نسبت به آنها درست عمل نماید.
- مهمترین وظایف معرفتی درباره اهل بیت(ع) چند چیز است[۲]:
شناخت شخصیت و جایگاه اهل بیت(ع)
شناخت حقوق اهل بیت(ع)
شناخت سیره و معارف اهل بیت(ع)
دوم: وظایف قلبی و عاطفی با اهل بیت
- پیوند قلبی و عاطفی با اهل بیت(ع) به این معناست که ما قلبها و احساساتمان را با اهل بیت(ع) پیوند بزنیم، به گونهای که همه اعمال قلبی و عاطفی ما در راستای خواست خدای متعال و اهل بیت(ع) باشد. برخی از مهمترین اعمال قلبی و عاطفی ما درباره اهل بیت(ع) چند چیز است[۳]:
ایمان به اهل بیت(ع) و کفر به دشمنان آنها
پذیرش ولایت اهل بیت(ع) و بیزاری از دشمنان آنها
محبّت به اهل بیت(ع) و بغض به دشمنان آنها
مودّت اهل بیت(ع) و عداوت با دشمنان آنها
صلوات بر اهل بیت(ع) و لعن بر دشمنان آنها
سوم: وظایف رفتاری و عملی
- مهمترین وظیفه امت نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، عمل به دستورات و آموزههای آنهاست، وظایف معرفتی و عاطفی ما مسلمانان مقدمهای برای وظایف عملی است. چنانچه معرفت، عواطف و احساسات ما، جامه عمل نپوشاند، راه بهجایی نمیبرد. از اینرو، در ادامه به مهمترین وظایف عملی نسبت به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) اشاره میشود[۴]:
رجوع به اهل بیت(ع)
اهل بیت به عنوان تنها مرجعیت علمی و مرجعیت دینی مسلمین - صاحبان حق تبیین دین هستند و پرسش از آنان در امور دینی وظیفه امت اسلام است.
اعتصام به اهل بیت(ع)
تبعیت از اهل بیت
اطاعت از اهل بیت(ع)
معیت با اهل بیت(ع)
وفاداری در بیعت با اهل بیت
اجابت دعوت اهل بیت(ع)
پرداخت حقوق مالی اهل بیت
تسلیم اهل بیت(ع) و جنگ با دشمنان آنها
انتظار فرج اهل بیت(ع)
جستارهای وابسته
- وظایف معرفتی
- جایگاه اهل بیت
- شناخت شخصیت اهل بیت
- شناخت جایگاه اهل بیت
- خلافت اهل بیت
- نصب اهل بیت
- ولایت اهل بیت
- شهادت اهل بیت
- مقام شهادت
- عصمت اهل بیت
- حکومت اهل بیت
- رهبری اهل بیت
- مقام حکومت
- مقام رهبری
- شناخت حقوق اهل بیت
- شناخت سیره اهل بیت
- شناخت معارف اهل بیت
- وظایف قلبی
- وظایف عاطفی
- ایمان به اهل بیت
- کفر به دشمنان اهل بیت
- پذیرش ولایت اهل بیت
- تولی اهل بیت
- بیزاری از دشمنان اهل بیت
- تبری ز دشمنان اهل بیت
- محبت به اهل بیت
- بغض به دشمنان اهل بیت
- مودت اهل بیت
- عداوت با دشمنان اهل بیت
- صلوات بر اهل بیت
- لعن دشمنان اهل بیت
- وظایف رفتاری
- وظایف عملی
- تمسک به اهل بیت
- اعتصام به اهل بیت
- تبعیت از اهل بیت
- اطاعت از اهل بیت
- معیت با اهل بیت
- وفاداری در بیعت
- اجابت دعوت اهل بیت
- پرداخت حقوق مالی
- تسلیم اهل بیت
- تسلیم امر اهل بیت
- انتظار فرج اهل بیت
- پیمان با خدا
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۱۱۰.
- ↑ مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۶۱.
- ↑ مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۷۱.
- ↑ مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص ۹۲.