فتنه
مقدمه
فتنه: آشوب، هرج و مرج، جنگ و بلوا. صحنه‌ها و حوادثی که حق و باطل در آن‌ها آمیخته شود و شناخت جبهه حق دشوار باشد. قرآن، فتنه را از کشتن بدتر و بزرگ‌تر می‌‌داند﴿وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ﴾[۱]؛ ﴿وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ﴾[۲]. منافقانی که زمان پیامبر خدا اوضاع را بر ضد پیامبر آشفته میکردند، یا گروه‌هایی که در دوران امیرالمؤمنین، ایجاد اختلاف و بلوا میکردند، اهل فتنه بودند و آن حضرت، نبرد خود با خوارج نهروان را کور کردن و ریشه‌کن ساختن فتنه دانسته است.
فتنه در قرآن به معانی مختلفی به کار رفته است، مثل شرک، کفر، کشتن، گمراه شدن، نیرنگ، امتحان. یکی از رایج‌ترین معانی آن آزمایش است و از ریشه "فَتَن" به معنای در آتش نهادن طلا برای جدا شدن خوب و بد آن است. در آزمون هم میزان خلوص و صدق افراد شناخته می‌‌شود. اگر قرآن از اموال و اولاد به عنوان فتنه یاد کرده است: ﴿وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ﴾[۳] برای آن است که مردم به وسیله دارایی‌ها و فرزندان خود امتحان می‌‌شوند. شعار "جنگ جنگ تا رفع فتنه از عالم" که در ایام دفاع مقدس در ایران مطرح بود، بر گرفته از آیه قرآن بود که می‌‌فرماید: با کافران بجنگید تا هیچ فتنه‌ای نماند و دین همه‌اش از آن خدا باشد﴿وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ﴾ [۴].[۵]
فتنه‌انگیزی
مصادیق فتنه
پرسش‌های وابسته
جستارهای وابسته
- جنگ
- بغی
- قیام مسلحانه
- دارالحرب
- شورش
- محاربه
- جهاد با اهل بغی
- دارالبغی
- خروج
- خارجی
- خوارج
- مارقین
- جهاد
- تجاوز
منابع
پانویس
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۹۱
- ↑ سوره بقره، آیه ۲۱۷.
- ↑ «و بدانید که دارایی‌ها و فرزندانتان مایه آزمونند» سوره انفال، آیه ۲۸.
- ↑ «و با آنان نبرد کنید تا آشوبی برجا نماند و تنها دین خداوند بر جای ماند» سوره بقره، آیه ۱۹۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگنامه دینی، ص۱۷۰.