آیا معصوم از علم نجوم آگاهی دارد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا معصوم از علم نجوم آگاهی دارد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم معصوم
مدخل اصلیعلم معصوم
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا معصوم از علم نجوم آگاهی دارد؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «مصادیق علم معصوم چست؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم معصوم مراجعه شود.

پاسخ نخست

داداش‌زاده

آقای داوود داداش‌زاده در پایان‌نامه «علم امام در کتاب کافی و شروح آن» در پاسخ به این پرسش گفته است:

«امامان (ع) در موارد گوناگون به صورت کلی و در بسیاری از مواقع به گونه‌ای جزئی از آگاهی خود از مسائل و موضوعات مربوط به دانش نجوم، پرده برداشته‌اند و در بعضی موارد با دانشمندان طراز اول نجوم در عصر خویش مباحثه هایی داشته اند که با اظهار عجز آنان در مقابل امام پایان می‌پذیرفت. نوشتار حاضر گنجایش گردآوری همه روایات مربوطه را ندارد تنها به ذکر یک نمونه بسنده کرده و نشانی مابقی در پاورقی بیان می‌شود.[۱]

هشام خفاف می‌گوید: امام صادق (ع) به من فرمود: نظر تو درباره ستارگان چیست؟ او می‌گوید: عرض کردم: در عراق کسی نیست که آگاه‌تر از من به ستارگان باشد. فرمود: چرخش فلک نزد شما چگونه است؟ هشام می‌گوید: من کلاه خود را از سرم برداشتم و آن را چرخی دادم. حضرت (ع) فرمود: اگر چنین است که تو می‌گویی، پس چرا بنات النعش و جدی و فرقدان در همه دهر یک روز به سوی قبله نچرخند؟ او می‌گوید: عرض کردم: این مسئله‌ای است که به خدا سوگند از آن آگاهی ندارم و از هیچ یک از اهل حساب هم چنین چیزی را نشنیده‌ام. امام (ع) فرمود: ستاره سکینه چند جزء از تابندگی زهره را دارد؟ هشام گفت: به خدا سوگند این ستاره‌ای است که تاکنون نشنیده‌ام و از مردم کسی را سراغ ندارم که نام آن را برده باشد. امام (ع) فرمود: سبحان الله، شما یک ستاره را به کلی نادیده گرفته‌اید، پس بر چه اساس حساب می‌کنید؟ سپس فرمود: زهره چند جزء از پرتو ماه را دارد؟ هشام گفت: این چیزی است که جز خداوند عزوجل کسی از آن آگاهی ندارد. فرمود: ماه چند جزء از پرتو خورشید را دارد؟ عرض کردم: این را هم نمی‌دانم. فرمود: راست گفتی. سپس فرمود: چگونه است که دو لشکر به ستیز با یکدیگر روانه می‌شوند، این دسته منجم و حسابگری دارند و آن دسته نیز منجم و حسابگر دیگری دارند، این یک برای لشکر خود حساب می‌کند که پیروزی با اینها است و آن یک برای سپاه خود حساب می‌کند که چیرگی از آن ایشان است، و سپس با هم جنگ می‌کنند و یکی از آنها دیگری را شکست می‌دهد، پس نحسی باعث شکست کدام لشکر بوده است؟ گوید: عرض کردم: نه، به خدا این را هم نمی‌دانم. فرمود: راست گفتی. اصل حساب درست است ولی این نکته را نمی‌داند مگر کسی که وضع ولادت همه خلق را بداند[۲]»[۳].

پرسش‌های مصداقی همطراز

  1. آیا معصوم از علم طب آگاهی دارد؟ (پرسش)

پرسش‌های وابسته

  1. قلمرو علم معصوم تا چه حدی است؟ (پرسش)
  2. آیا معصوم به تمام موارد قرآن علم دارد؟ (پرسش)
  3. آیا علم تام معصوم امکان عقلی دارد؟ (پرسش)
  4. آیا علم تام معصوم با اختیار وی منافات ندارد؟ (پرسش)
  5. آیا اعتقاد به علم تام معصوم شرک نیست؟ (پرسش)
  6. آیا اعتقاد به تام علم معصوم امام غلو نیست؟ (پرسش)
  7. آیا عدم اعتقاد به علم تام معصوم امام آسیبی به ایمان وارد می‌کند؟ (پرسش)
  8. آیا قول به محدودیت علم معصوم مانع عقلی یا شرعی دارد؟ (پرسش)
  9. چگونه می‌شود معصوم را انسان کامل دانست اما علم او را محدود شمرد؟ (پرسش)
  10. آیا معصوم باید علم تام داشته باشد؟ (پرسش)
  11. آیا علم تام معصوم ضرورت عقلی دارد؟ (پرسش)
  12. آیا علم تام معصوم ضرورت شرعی دارد؟ (پرسش)
  13. آیا آگاهی معصوم به نحو تام شرطی از شروط امامت است؟ (پرسش)
  14. اگر معصوم علم تام دارد پس چه نیازی به وحی است؟ (پرسش)
  15. آیا نمونه‌هایی از علم تام معصوم در قرآن موجود است؟ (پرسش)
  16. آیا نمونه‌هایی از علم تام معصوم در حدیث موجود است؟ (پرسش)
  17. آیاتی که مخالفان علم تام معصوم به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ (پرسش)
  18. با وجود آیاتی که علم تام معصوم را نفی می‌کنند چگونه این علم اثبات می‌شود؟ (پرسش)
  19. آیاتی که موافقان علم تام معصوم به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ (پرسش)
  20. چگونه آیات نافی علم تام معصوم از غیر خدا با آیات مثبت علم تام معصوم برای غیر او قابل جمع هستند؟ (پرسش)
  21. آیاتی که مخالفان علم تام معصوم پیامبر خاتم به آنها استدلال می‌کنند کدام‌اند؟ (پرسش)
  22. آیا روایاتی وجود دارند که علم تام معصوم را نفی می‌کنند؟ (پرسش)
  23. چگونه آیات نافی علم تام معصوم با روایات مثبت علم تام معصوم قابل جمع هستند؟ (پرسش)
  24. چگونه روایات نافی علم تام معصوم با روایات مثبت علم تام معصوم قابل جمع هستند؟ (پرسش)
  25. دلیل عقلی علم تام پیامبران چیست؟ (پرسش)
  26. دلیل قرآنی علم تام پیامبران چیست؟ (پرسش)
  27. دلیل حدیثی علم تام پیامبران چیست؟ (پرسش)
  28. آیا شاهد تاریخی بر علم تام پیامبران وجود دارد؟ (پرسش)
  29. بر فرض اثبات علم تام پیامبران علم تام امامان چگونه ثابت می‌شود؟ (پرسش)
  30. دلیل عقلی علم تام امامان چیست؟ (پرسش)
  31. دلیل قرآنی علم تام امامان چیست؟ (پرسش)
  32. دلیل حدیثی علم تام امامان چیست؟ (پرسش)
  33. آیا شاهد تاریخی بر علم تام امامان وجود دارد؟ (پرسش)
  34. چرا امامان علم تام معصوم خود را انکار می‌کردند؟ (پرسش)
  35. آیا علم تام معصوم تکلیف‌آور است و معصوم را به عمل بر اساس آن موظف می‌کند؟ (پرسش)
  36. آیا معصوم از علم تام خود بهره می‌برد؟ (پرسش)
  37. اگر معصوم از علم تام خود بهره نمی‌برد پس فایده‌اش چیست؟ (پرسش)
  38. آیا علم محدود معصوم ضرورت عقلی دارد؟ (پرسش)
  39. آیا علم محدود معصوم ضرورت شرعی دارد؟ (پرسش)
  40. مهم‌ترین مصادیق علم ویژه معصوم کدام‌اند؟ (پرسش)
  41. علم به چه مواردی تنها نزد خداست؟ (پرسش)
  42. آیا علم معصوم قابلیت افزایش دارد؟ (پرسش)
  43. رابطه علم ویژه معصوم با معجزه و کرامت چیست؟ (پرسش)
  44. آیا معجزه به واسطه علم معصوم است؟ (پرسش)
  45. دیدگاه‌های دانشمندان مسلمان در باره قلمرو علم معصوم چیست؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع علم معصوم

پانویس

  1. کافی ج۴ ص۴۲ ح۱؛، ج ۸، ص ۸۳، ح ۶۱؛ ص ۱۵۷، ح ۱۶۸، ص ۲۶۱، ح ۳۳۲؛ ص ۱۹۵، ح ۲۳۳؛ ص ۳۰۹، ح ۴۷۴، ص ۳۳۰، ح ۵۰۷ و ۵۰۸.
  2. همان ج۸، ص۳۵۱، ح۵۴۹.
  3. علم امام در کتاب کافی و شروح آن، ص۷۷.