آیا پیامبران پیشین از نبوت و رسالت پیامبر خاتم آگاه بودند؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا پیامبران پیشین از نبوت و رسالت پیامبر خاتم آگاه بودند؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

آیا پیامبران پیشین از نبوت و رسالت پیامبر خاتم (ص) آگاه بودند؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

پاسخ نخست

هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی نویسنده کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در پاسخ به این پرسش گفته است:

«بله ظاهراً. برخی روایات بیان می‌کند که هیچ پیغمبری مبعوث نشده است مگر اینکه نبوت پیامبر خاتم (ص) و حتی امامت اهل بیت (ع) به آنها عرضه شده است؛ حتی درجاتشان و اینکه اشرف مخلوقات هستند نیز در روایات آمده است»[۱].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. پژوهشگران مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی.
پژوهشگران مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، در پاسخ به این پرسش آورده‌اند:
  • «عیسای مسیح (ع) همان‌گونه که از انبیای گذشته آگاهی داشت و نیز به چیزهایی که در حجابِ جدار و حصار محجوب بود، عالم بود و گزارش می‌داد: ﴿وَأُنَبِّئُكُم بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لَّكُمْ[۲] از وقایع تاریخی آینده نیز آگاه بود که جریان رسالت پیامبر اکرم (ص) ازاین قبیل است: ﴿وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُم مُّصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِن بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ [۳] من شما را به آمدن پیامبری که پس از من خواهد آمد و نام مبارکش احمد (ص) است بشارت می‌دهم. این علم غیب است.
  • نکته شایان توجه این که اگر قرار بود غیر از خاتم انبیا (ص)، انبیای دیگری هم بیایند، بشارت دادن به خصوص آمدن وی وجهی نداشت. هم چنین کلمه تبشیر گذشته از آن که علم غیب به آینده را در بر دارد، تفوّق آینده نسبت به حال را هم تبیین می کند، زیرا اگر آینده مادون، یا هم سطح حال باشد دیگر بشارت نیست، زیرا بشارت مژده دادن به امر مسرّت بخشی است که انسان فاقد آن است، پس باید کمالی در دین پیامبر خاتم (ص) باشد که دین مسیح فاقد آن است. البته اگر کسی از وقوع حادثه ای در آینده خبر دهد آن حادثه هر چه باشد، پیش بینی آن، علم غیب محسوب می‌شود.
  • غرض آنکه آیه مزبور دو مطلب را در بر دارد: یکی علم قطعی عیسای مسیح به غیب، و دیگری تفوّق قطعی دین اسلام بر مسیحیّت و گرنه بشارت صادق نبود. بر این اساس قرآن کریم گذشته از این که ره آورد انبیای پیشین را تصدیق می‌کند، بر کتب آنان هیمنه و سلطه و نظارت دارد. بنابراین دیگر کتابها را با این کتاب مهیمن باید سنجید. چنانکه دیگر انبیا (ع) را نیز با میزان اعمال خاتم انبیا (ص) باید سنجید. چنانکه خود آن حضرت فرمود: «آدَمُ‏ وَ مَنْ‏ دُونَهُ‏ تَحْتَ‏ لِوَائِي‏ يَوْمَ‏ الْقِيَامَة»[۴]. به استناد آیه ﴿الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالإِنجِيلِ يَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالأَغْلالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُواْ بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُواْ النُّورَ الَّذِيَ أُنزِلَ مَعَهُ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ [۵] موسای کلیم (ع) نیز مانند عیسای مسیح (ع) ظهور دین خاتم انبیا را از باب علم غیب به مردم گوشزد کرد.
  • بنابراین رئوس برنامه‌های پیامبر (ص) و ابعاد گوناگون عبادی، فرهنگی و سیاسی اسلام، و نیز حرّیت و برخی دیگر از اوصا ف مسلمانان را، هم موسای کلیم (ع) و هم عیسای مسیح (ع) به طور گسترده در تورات و انجیل بیان کرده‏‌اند. این نشانه آن است که هم موسای کلیم (ع) و هم عیسای مسیح (ع) به وجود مبارک خاتم (ص) و خصوصیات دین او علم غیب داشتند و عیسای مسیح (ع) بر اثر قرب عهدی که داشت بشارت بیشتری داد»[۶]

پرسش‌های مصداقی همطراز

پرسش‌های وابسته

پانویس

ثص

  1. مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  2. و شما را از آنچه می‌خورید یا در خانه می‌انبارید آگاه خواهم ساخت، این نشانه‌ای برای شماست؛ سوره آل عمران آیه ۴۹.
  3. و (یاد کن) آنگاه را که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی اسرائیل! من فرستاده خداوند به سوی شمایم، توراتی را که پیش از من بوده است راست می‌شمارم و نویددهنده به پیامبری هستم که پس از من خواهد آمد، نام او احمد است؛ سوره صف، آیه: ۶.
  4. حضرت آدم و هر کس که پس او می باشد در روز قیامت زیر بیرق من خواهند بود.
  5. همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار (تکلیف) های گران و بندهایی را که بر آنها (بسته) بود از آنان برمی‌دارد، پس کسانی که به او ایمان آورده و او را بزرگ داشته و بدو یاری رسانده‌اند و از نوری که همراه وی فرو فرستاده شده است پیروی کرده‌اند رستگارند؛ سوره اعراف، آیه: ۱۵۷.
  6. مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی