بتریه در معارف مهدویت

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

بتریه شاخه‌ای از زیدیه هستند که در زمان ظهور علیه امام زمان (ع) قیام می‌کنند؛ حضرت ابتدا آنها را نصیحت می‌کند اما با قبول نکردن آنها، درگیری صورت گرفته و تمام آنها کشته می‌شوند.

ریشه بتریه و عقاید آنان

بتریه شاخه‌ای از زیدیه و منسوب به مغیره بن سعد هستند. برخی گفته‌اند بتریه یاران کثیر النوا، حسن بن صالح بن حی، سالم بن ابی حفصه، حکم بن عیینه، سلمه بن کهیل و ابو المقدام ثابت بن حداد هستند که مردم را به محبت و ولایت علی دعوت کردند، اما محبت او را با محبت ابوبکر و عمر مخلوط کردند. آنان محبت ابوبکر و عمر را قبول دارند، ولی نسبت به عثمان، طلحه، زبیر و عایشه بغض ورزیدند و نظرشان بر این بود که باید در کنار فرزندان علی (ع)، علیه دشمنان قیام کرد[۱]. در مسائل اعتقادی، مشرب اعتزال و در فروع فقهی، بیشتر پیرو ابو حنیفه هستند. گروهی از آنان نیز پیرو شافعی یا مذهب شیعه می‌باشند[۲]. گفته شده، بدین‌سبب آنها را بتریه گویند که یکی از سران آنها مغیرة بن سعد بوده و او ملقب به "ابتر" بود [۳].

حسن بن سلیمان می‌‌گوید: امام صادق فرمود: آنان ۴۰۰۰ نفر هستند[۴]. مرحوم شیخ مفید درباره تعداد آنان نوشته است: "بضعه عشر آلاف انفس".[۵] مراد ایشان از این عبارت چند ده هزار نفر است. ابن رستم طبری تعداد آنها را ۱۶۰۰۰ نفر می‌‌داند[۶][۷]

بتریه در زمان ظهور

  1. امیر المؤمنین (ع) درباره فرقه بتریه می‌فرماید: "هنگامی که حضرت قائم (ع) قیام کند، به سوی کوفه رهسپار می‌شود. در آنجا تعداد ده هزار نفر که آنان را بتریه می‌نامند، در حالی که سلاح بر دوش گرفته‌اند، جلو حضرت را می‌گیرند و می‌گویند: از همان‌جا که آمده‌ای، بازگرد؛ زیرا ما به فرزندان فاطمه نیازی نداریم. حضرت شمشیر می‌کشد و همگی آنان را از دم تیغ می‌گذراند"[۸].
  2. امام محمد باقر (ع) فرمود: "وقتی امام زمان (ع) ظهور می‌‌کند و به سوی کوفه می‌‌رود. عده‌ای که به آنها بتریه گفته می‌‌شود، در حالی که اسلحه بر دوش دارند، در مقابل امام قرار می‌‌گیرند و می‌‌گویند: برگرد به همان جایی که آمده‌‌ای! ما نیازی به بنی فاطمه نداریم"[۹].
  3. همچنین فرمودند: هنگامی که حضرت مهدی (ع) به کوفه می‌‌رود، ۱۶۰۰۰ نفر از بتریه که خود را قاریان قرآن و فقهای دین می‌‌دانند ولی نفاق و دو رویی سر تا پای آنها را فرا گرفته است؛ در حالی که اسلحه بر دوششان است، نزد آن حضرت می‌‌آیند و می‌‌گویند: ای فرزند فاطمه! برگرد که هیچ نیازی به تو نداریم. این جاست که حضرت مهدی (ع) شمشیر خواهد کشید و از ظهر روز دوشنبه تا شب همه آنها را در پشت شهر نجف به قتل خواهد رساند[۱۰].
  4. امام صادق (ع) فرمود: چهار هزار از حاملان قرآن و پشمینه پوشان معروف به زیدیه، از بیعت با آن حضرت خودداری می‌‌کنند و می‌‌گویند آمدن امام حسین (ع) در این زمان، سحری عظیم است. پس هر دو سپاه در مقابل یک دیگر قرار می‌‌گیرند، امام زمان (ع) آنها را موعظه می‌‌کند و سه روز به آنان مهلت می‌‌دهد. پس از پایان گرفتن مهلت امام زمان (ع) دستور جنگ با آنان را صادر می‌‌کند[۱۱][۱۲]

منابع

پانویس

  1. مجمع البحرین ص ۲۳۰.
  2. ملل و نحل، ج ۱، ص ۱۶۱.
  3. معارف و معاریف، ج ۳، ص ۵۹.
  4. مختصر بصائر الدرجات ص ۱۹۰.
  5. ارشاد مفید ص ۳۴۳، بحار الانوار ج ۵۲ ص ۳۳۸.
  6. دلائل الامامه ص ۲۴۲.
  7. مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۴۹؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۵۸.
  8. ارشاد مفید، ص ۳۶۴؛ اعلام الوری، ص ۴۳۱؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۸.
  9. ارشاد مفید ص ۳۴۳، بحار الانوار ج ۵۲ ص ۳۳۸.
  10. دلائل الامامه ص ۲۴۲؛ غیبة طوسی، ص ۲۸۳؛ بحار الانوار، ج ۲، ص ۵۹۸؛ اثبات الهداة، ج ۳، ص ۵۱۶.
  11. مختصر بصائر الدرجات ص ۱۹۰.
  12. مروجی طبسی، محمد جواد، بامداد بشریت، ص ۱۴۹؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۵۸.