بحث:حضرت صالح در قرآن

مقدمه

نام صالح در قرآن مجید هشت بار بدین قرار مذکور است: سوره اعراف آیات ۷۱ و ۷۵ - سوره هود آیات ۶۴ و ۶۵ و ۹۶ و ۹۱ - سوره شعراء آیه ۱۴۲ - سوره نمل آیه ۴۶.

صالح پیغمبری است که بر قوم ثمود مبعوث گردیده و آن قوم را به پرستش خدای یگانه و ترک بت‌هائی که پدرانشان می‌‌پرستیده‌اند دعوت کرده و در برابر تبلیغ و هدایت ایشان مزد و اجری نخواسته است. قوم وی به او گفته‌اند که ما پیش از شنیدن این چنین اظهارات به تو امید داشتیم اما اکنون که ما را به ترک خدایان پدرانمان می‌خوانی از تو قطع امید می‌کنیم. اگر راست می‌گوئی از خدای خود بخواه تا عذابی را که به ما وعده می‌دهی بر ما فرو فرستد.

صالح، نعمی را که خدا بر قوم ثمود ارزانی داشته بود به ایشان تذکر داد و خواست که آنان ناقه‌ای را که آیتی از تقدیس بود محترم دارند و مدتی استفاده از آب به وی اختصاص دهند و بگذارند که وی آزادانه در زمین بچرد و به او آزاری نرسانند. عده‌ای از ضعیفان پیرو صالح شدند ولی گردنکشان از فرمان او سر باز زدند و چند تن از ایشان ناقة صالح را پی کردند.

بعضی از مفسرین گفته‌اند که حضرت صالح به عنوان معجزه ماده شتری زنده از سنگ بر آورد لکن قرآن مجید راجع به این امر ساکت است و احتمال دارد حجر که نام ناحیه اقامت ثمود است در زبان افسانه به حجر که به معنی سنگ است تبدیل شده باشد همچنین بعضی از مستشرقین احتمال می‌دهند لفظ کفر به معنی قبر که در نقوش بعضی از سنگ‌ها موجود بوده به غلط تلفظ گردیده و در نتیجه سوء تلفظ و سوء ترجمه، پیش از اسلام مردم ثمود قومی کافر معرفی شده باشند و پیغمبری که آنان را به راه حق دعوت کرده و در برابر قوم کافر قیام نموده صالح خوانده شده باشد. ممکن است قرآن مجید هم صالح را به عنوان علمیت معرفی ننموده و او را به صفت صالح قوم ثمود شناسانده باشد.

به هر حال صالح سه روز به قوم خود مهلت می‌دهد که در خانه‌های خود بمانند و روز سوم، زلزله یا طوفان آنان را هلاک می‌سازد. مساکن قوم صالح بنا بر نص قرآن در زمان پیغمبر باقی بوده و اینک در حجر آثار خانه‌ها و بعضی کالبدها از ایشان به‌دست آمده و نقوش کتیبة العلا تا حدی پرده از تاریخ قوم ثمود برداشته است.

منابع

1. خزائلی، محمد، اعلام قرآن