بحث:دیدگاه دانشمندان اصول دین مکتب زیدیه در باره علم غیب چیست؟ (پرسش)

دیدگاه دانشمندان زیدیه درباره علوم اهل بیت(ع)

• دانشمندان زیدیه معتقدند علم به شریعت یا اعلم یکی از شرائط امامت بوده و علم میان امام و سایر مردم مشترک است و با سایر مردم در این زمینه مساوی‌اند و لذا مهم نیست، کسی علم را از ایشان بگیرد یا از سایر مردم کسب کند، به همین جهت در عین اینکه مرجعیت علمی اهل بیت(ع) را می‌پذیرند، اما منکر هرگونه مقام غیبی و خارق‌العاده برای ائمّه(ع) هستند، بلکه ائمّه را همچون راویان فقیه می‌شمارند که علمی کسبی داشته‌ و حدیثی که حاویِ علم لدنی و علم غیب ائمه(ع) باشد را به شدّت منکر بوده و غلو و کفر می‌دانند.

اقوال دانشمندان زیدیه درباره علم غیب اهل بیت(ع)

• به عنوان نمونه، ناشی اکبر در مسائل الامامه می‌گوید: "همه فرقه‌های زیدیه غیر از جارودیه، دربارۀ علم فرزندان علی(ع) بر این عقیده هستند که ایشان با سایر مردم عرب و عجم مشترک اند". یا ابو زید علوی نیز که از دانشمندان زیدیه است در این باره می‌‌گوید: "امامیه برای اختصاص امامت به برخی از عترت و نفی آن از برخی دیگر، دلیلی جز خرافات مثل علم غیب و وراثت اقامه نکرده‌اند"؛ او در ادامه می‌‌گوید: "علم غیب را فقط خداوند می‌داند و کسی جز کافر و مشرک علم غیب را ادعا نمی‌کند.

نتیجه گیری

• بنابراین طبق نظر دانشمندان فرقه زیدیه، اهل بیت(ع) در عین اینکه از مرجعیت علمی برخوردارند اما از نظر علمی با سایر مردم مشترک بوده و فاقد علم غیب یا علم لدنی هستند؛ بلکه علم غیب مخصوص خداوند بوده و کسی که مدعی آن باشد، کافر و مشرک است، اگر چه جارودیه که گروهی از زیدیه هستند، قائلند که اهل بیت(ع) از نظر علمی با سایر مردم مشترک نبوده و دارای علم غیب هستند.

دیدگاه دانشمندان زیدیه درباره علوم اهل بیت(ع)

• دانشمندان زیدیه معتقدند علم به شریعت یکی از شرائط پنج گانه امامت است، همانطور که حمیدان بن یحیی در این باره می‌‌گوید: "امام باید از نظر علم به شریعت شناخت کامل به کتاب و سنت داشته و توانایی حل پیچیدگی‌های آن دو را داشته باشد و احکام اسلام را از آنها استنباط نماید"، همچنین از زید شهید نقل شده است: "کسی شایستگی ادعای امامت ندارد مگر اینکه عالم به تأویل و تنزیل، محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ و حلال و حرام باشد"؛ البته برخی دیگر از دانشمندان زیدیه علاوه بر عالم بودن، اعلم بودن را نیز شرط امامت دانسته اند.
• بنابر نظر زیدیه علم، میان امام و سایر مردم مشترک بوده و با سایر مردم در این زمینه مساوی‌اند و لذا مهم نیست کسی علم را از ایشان بگیرد یا از سایر مردم کسب کند، فلذا اگر مطلبی را نزد ایشان و سایر عالمان نیافت، مجاز است اجتهاد کرده و بر اساس رأی خود نظری را اختیار نماید، حتی بعضی از ایشان قائلند، ممکن است در بین مردم افرادی باشند که علم بیشتری از ائمه(ع) داشته باشند و یا بعضی از زیدیه نسبت به شیخین تسالم داشته و بعضی از احکام فقهی خاص عامه را اخذ کرده اند، به همین جهت در عین اینکه زیدیه مرجعیت علمی اهل بیت(ع) را می‌پذیرند اما منکر هرگونه مقام غیبی و خارق‌العاده برای ائمّه(ع) هستند، بلکه ائمّه را همچون راویان فقیه می‌شمارند که علمی کسبی داشته‌ و حدیثی که حاویِ مطالب فرا بشری بودن ائمه(ع)، علم لدنی یا علم غیب ائمه(ع) باشد را به شدّت منکر بوده و از مقوله غلو و کفر می‌دانند. البته فرقه جارودیه که یکی از فرقه‌های زیدیه است قائل به علم غیب و انحصار علم شریعت به اهل بیت(ع) هستند.

اقوال دانشمندان زیدیه درباره علم غیب اهل بیت(علیهم السلام

• به عنوان نمونه :

1. ناشی اکبر در مسائل الامامه می‌‌گوید: "همه فرقه‌های زیدیه غیر از جارودیه دربارۀ علم فرزندان علی(ع) بر این عقیده هستند که ایشان با سایر مردم عرب و عجم مشترک‌اند و هیچ کس را مخصوص در علم نمی‌دانند اما جارودیه معتقدند علم به حلال و حرام به جز بر فرزندان حضرت فاطمه(س) بر بقیه امت بسته است".
2. در کتاب تبصره چنین گفته شده است: "ممکن است در میان عوام کسانی باشند که علمشان از فرزندان حسن و حسین(ع) بیشتر باشد".
3. ابو زید علوی نیز که از دانشمندان زیدیه است در این باره می‌‌گوید: "امامیه برای اختصاص امامت به برخی از عترت و نفی آن از برخی دیگر، دلیلی جز خرافات مثل علم غیب، وصیت و وراثت اقامه نکرده‌اند"، او در ادامه می‌‌گوید: "علم غیب را فقط خداوند می‌داند و کسی جز کافر و مشرک علم غیب را ادعا نمی‌کند".

نتیجه گیری

• بنابراین طبق نظر دانشمندان فرقه زیدیه، اهل بیت(ع) در عین اینکه از مرجعیت علمی برخوردارند اما از نظر علمی با سایر مردم مشترک بوده و فاقد علم غیب یا علم لدنی هستند؛ بلکه علم غیب مخصوص خداوند بوده و کسی که مدعی آن باشد، کافر و مشرک است، اگر چه جارودیه که گروهی از زیدیه هستند، قائلند که اهل بیت(ع) از نظر علمی با سایر مردم مشترک نبوده و دارای علم غیب هستند.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: